Γράφει ο Κυριάκος Τσόδουλος

Τι ακριβώς σημαίνει: «Πάει ο παλιός ο χρόνος …»;
Είναι ο χρόνος της ζωής ενός ανθρώπου που του δίνεται η ευκαιρία να γνωρίσει ότι είναι ηθικό oν, ταγμένο στην αναζήτηση της αλήθειας κι όμως, αυτό τό δώρο στον άνθρωπο είναι ευχάριστο και μαζί πικρό. Ζωή είναι μόνο μιά δεδομένη χρονική περίοδος όπου μπορεί, ή μάλλον πρέπει, να διαμορφώσει το πνεύμα του σύμφωνα με το πως αντιλαμβάνεται το σκοπό της ανθρώπινης ύπαρξης.
Το πλαίσιο στο οποίο έχει τεθεί η ζωή είναι άκαμπτο και φανερώνει την ευθύνη που έχει η ανθρώπινη συνείδηση απέναντι στον εαυτό μας και στους άλλους για να υπάρξει, καθώς εξαρτάται από το χρόνο.
Η ανθρώπινη συνείδηση, για να υπάρξει, εξαρτάται από το χρόνο.
Λένε πώς o χρόνος είναι αμετάκλητος.
Κι είναι αλήθεια, με την έννοια ότι «δεν μπορείς να φέρεις πίσω τα περασμένα».
Τι ακριβώς είναι αυτά τα «περασμένα»;
Όλα όσα πέρασαν;
Και τι σημαίνει «πέρασαν» για κάποιον, όταν για τον καθένα μας το παρελθόν είναι φορέας κάθε συγκεκριμένου πράγματος στο παρόν μας σε κάθε στιγμή μας;
Από μια άποψη το παρελθόν είναι πολύ πιο πραγματικό από το παρόν, ή τουλάχιστον πιο σταθερό, πιο ανθεκτικό. Το παρόν γλιστρά μέσα από τα χέρια μας και χάνεται σαν άμμος, και μόνο όταν το αναπολούμε αποκτά υλικό βάρος.
Ο χρόνος δεν χάνεται χωρίς να αφήσει ίχνη, γιατί είναι κατηγορία υποκειμενική, πνευματική, κι ο βιωμένος χρόνος μένει στην ψυχή μας σαν εμπειρία εν χρόνω.

Με γνώμονα το παρελθόν ως δούμε το τώρα !
Το έτος που ανοίγεται μπροστά μας είναι μια ωραία ευκαιρία σκέψεων, σχεδίων, αλλά κυρίως αποφάσεων.
Ο χρόνος που έφυγε είναι αυτό που έχουμε ζήσει, ζούμε το τώρα δεν μπορούμε να προγραμματίζουμε τα πάντα γιατί δυστυχώς οι ανατροπές πότε δεν λείπουν.
Το μόνο που μπορούμε να κάνουμε είναι να αναλογιστούμε τι δεν μπορέσαμε να πετύχουμε και να βάλουμε ένα νέο στόχο, οποίος και αν είναι ο δρόμος για το στόχο πάντα θα μας μάθει κάτι.

Μια ιδιαίτερη ημέρα για παιδιά και ηλικιωμένους ήταν η πρώτη μέρα του χρόνου!

Το Πρωτοχρονιάτικο τραπέζι στρώθηκε για τα πιο μικρά παιδιά της Μονάδας Προστασίας παιδιού Φιλιατών και τους παππούδες και γιαγιάδες στην Μονάδα ΑμεΑ Φιλιατών και απόλαυσαν το Πρωτοχρονιάτικο γεύμα σε οικογενειακή ατμόσφαιρα!

Οι ηλικιωμένοι χάρηκαν την παρουσία των παιδιών και τα παιδιά ένιωσαν όμορφα και τρυφερά με τους παππούδες και γιαγιάδες που τα αγκάλιασαν και τα χάρηκαν.

“Καλή Χρόνια!!! Ευτυχισμένο το 2024!” εύχονται οι ιθύνοντες διευθυντές Ντουβαλης Λαμπρος Μονάδα ΑμεΑ Φιλιατών, Κωνσταντινου Θεοφάνης Μονάδα Παιδικής Προστασίας Φιλιατών

Νέοι είναι οι ένδεκα από τους συνολικά 18 δημάρχους των Δήμων της Ηπείρου.

Είναι χαρακτηριστικό ότι άλλαξαν χέρια οι 3 από τους 4 μητροπολιτικούς Δήμους. Από χθες ανέλαβαν τα καθήκοντά τους οι νέοι Δήμαρχοι:

– Ιωαννίνων -Θωμάς Μπέγκας,

– Άρτας – Χριστόφορος Σιαφάκας

– Ηγουμενίτσας – Παναγιώτης Νταής

– Βορείων Τζουμέρκων -Νίκος Βαΐτσης

– Κόνιτσας – Ανδρέας Παπασπύρου

– Μετσόβου – Μαρία-Χριστίνα Αβέρωφ

– Νικολάου Σκουφά – Κωνσταντίνος Παπασιώζος

– Κεντρικών Τζουμέρκων – Χρήστος Χασιάκος

– Σουλίου – Αθανάσιος Ντάνης

– Φιλιατών – Βασίλειος Τζίγκος

– Ζηρού – Γιώργος Ζυγούρης

Το πρόγραμμα παρουσίας της παιδοψυχιατρικής υπηρεσίας της κινητής μονάδας ψυχικής υγείας Ιωάννινων – Θεσπρωτίας, στο Κέντρο Υγείας Παραμυθιάς για τον Ιανουάριο.

Στην θέση που βρίσκεται σήμερα η λαϊκή αγορά της Παραμυθιάς, τον 15ο αιώνα ήταν χτισμένος ο ναός της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος. Ο χώρος γύρω από το ναό, εικάζεται ότι αποτελούσε την αγορά της Παραμυθιάς. Ο ναός λίγο μετά την κατάληψη της πόλης από τους Οθωμανούς, μετατράπηκε σε τζαμί και ο χώρος γύρω του συνέχισε να αποτελεί το χώρο της αγοράς του παζαριού της Παραμυθιάς, όπου λειτουργούσαν τα καταστήματα της πόλης και η υπαίθρια αγορά. Το τζαμί καταστράφηκε από πυρκαγιά το 1747 και μαζί του καήκαν και περίπου εκατό καταστήματα και οικίες του κέντρου. Το τζαμί και τα καταστήματα ξανακτίστηκαν στον ίδιο χώρο και συνέχισαν την προηγούμενη δραστηριότητά τους.

Ο Οθωμανός περιηγητής Εβλιά Τσελεμπή επισκέφθηκε στην Παραμυθιά το 1665 και αναφέρει μεταξύ άλλων ότι υπήρχαν διακόσια πενήντα μαγαζιά χωρίς όμως να έχει «μεγάλη αγορά», ενώ συχνά «Φράγκοι απ΄ τη Βενετία, επιτετραμμένοι και πρόξενοι, προμηθεύονται διάφορα εμπορεύματα και τα μεταφέρουν σ΄ άλλα μέρη». Τα λεγόμενα του Τσελεμπή έρχεται να επαναβεβαιώσει και ο Αραβαντινός. Στο έργο του Χρονογραφία της Ηπείρου (1857) αναφέρει: «Η Παραμυθία κατά τας προτελευταίας εκατονταετηρίδας υπήρχε πόλις εμπορική, και υπό πολλών κατοίκων αυτόχθονος Ελληνικής φυλής κατοικουμένη, σήμερον δε ολιγίστους έχει χριστιανούς κατοίκους, κατά πάντα αθλίους ένεκεν των αφορήτων καταπιέσεων των συνεγχωρίων των.».

Αν και στα χρόνια της διακυβέρνησης του Αλή πασά (1788-1822) η σύνθεση του πληθυσμού της Παραμυθιάς συνεχίζει να αλλάζει δυσμενώς για το χριστιανικό στοιχείο, το εμπόριο που βρισκόταν σχεδόν εξ ολοκλήρου στα χέρια των χριστιανών υπηκόων της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας αναπτύχθηκε ακόμη περισσότερο. Ο Αλής κατασκεύασε οδικές συνδέσεις (δερβένια) με τα μεγάλα εμπορικά κέντρα και ασφαλείς ελεγχόμενους λιμένες (Σαγιάδα και Σαλαώρα), εξαλείφοντας παράλληλα το φαινόμενο της ληστείας, ενώ ήλεγξε σε μεγάλο βαθμό και την αυθαιρεσία των τοπικών αγάδων. Τα παραπάνω μέτρα έδρασαν καταλυτικά στην ανάπτυξη του εμπορίου και την ενίσχυση της βιοτεχνικής παραγωγής και έφεραν χριστιανούς εμπόρους, τεχνίτες και βιοτέχνες από τα χωριά τους και τις γύρω πόλεις, στην Παραμυθιά.

Στις αρχές του 20ου αιώνα η Παραμυθιά αποτελεί το σημαντικότερο εμπορικό κέντρο στην Θεσπρωτία. Όλη η δραστηριότητα της γύρω περιοχής έχει ως σημείο αναφοράς την Παραμυθιά. Εκτός από τους χριστιανούς, στην αγορά δραστηριοποιούνται επίσης ολιγάριθμοι Εβραίοι και Αρμένιοι Οθωμανοί υπήκοοι. Στο χώρο που οριοθετείται σήμερα από τον πεζόδρομο της οδού Κωνσταντίνου Καραμανλή, την οδό Διον. Καραχάλιου και την οδό Θεμιστοκλή Ρίγγα και μέχρι το αρχοντικό του Αθανάσιου Ρίγγα, βρίσκονταν τα περισσότερα καταστήματα της αγοράς. Ισόγεια, στην πλειοψηφία τους μόνο λίγα τετραγωνικά μέτρα, λειτουργούσαν στους προαναφερόμενους κεντρικούς δρόμους αλλά και μέσα στα στενά σοκάκια του κέντρου. Εμπορικά καταστήματα, παντοπωλεία, μανάβικα, τσαρουχάδικα, ραφτάδικα και κουρεία στο κέντρο. Λίγο πιο πέρα τα κρεοπωλεία στα οποία έσφαζαν τα ζώα επιτόπου και μέχρι το βράδυ έπρεπε να καταναλωθούν, γιατί δεν υπήρχαν δυνατότητα για τη συντήρηση του κρέατος.

Μέσα στο χώρο της αγοράς και συνήθως σε θέσεις με θέα, τα καφενεία με το ρακί που παρήγαγε στο οινοποιείο του, λίγα μέτρα από την αγορά, ο Βασίλειος Πλαχούρης. Στο κεντρικό τμήμα της σημερινής οδού Ηφαίστου λίγο κάτω από την λαϊκή, στα Γύφτικα, βρίσκονταν συγκεντρωμένα τα σιδεράδικα. Εκεί με το καμίνι και το αμόνι κατεργάζονταν το σίδηρο για να φτιάξουν εργαλεία. Κασμάδες, φτυάρια, σκεπάρνια, σφυριά, δικράνια, τσάπες και τσεκούρια, ήταν μόνο μερικά από τα χειροποίητα δημιουργήματά τους. Έξω από τα καταστήματα εξέθεταν τα χειροποίητα προϊόντα τους, αλλά η ολοήμερη σκληρή εργασία τους δεν σταματούσε ποτέ, προκειμένου να έχουν αρκετό εμπόρευμα για τον Λάμποβο. Υπήρχαν και τενεκετζίδικα στην Παραμυθιά, όπου με την διαμόρφωση της εισαγόμενης βιομηχανικής λαμαρίνας έφτιαχναν λυχνάρια, γκιούμια, μπρίκια και μπινιώτες. Στον χώρο κάτω από το τζαμί, οι καλαντζήδες αναλάμβαναν το καλάισμα των καζανιών και των χαλκωμάτων του σπιτιού. Γύρω από τον χώρο της αγοράς βρίσκονταν τα χάνια, οι σαμαράδες και οι πεταλωτές. Εκεί καλύπτονταν ταυτόχρονα οι ανάγκες για τη διαμονή και ξεκούραση των μεταφορικών ζώων και των συνοδών τους και γίνονταν οι αντικαταστάσεις σε φθαρμένα καρφιά και πέταλα των υποζυγίων.

Αυτός ο χαρακτήρας της αγοράς παρέμεινε εν πολλοίς μέχρι και τις αρχές της δεκαετίας του 1980, με τα σύγχρονα καταστήματα που πωλούσαν πλέον καταναλωτικά βιομηχανικά προϊόντα να αυξάνονται με ταχύ ρυθμό, με παράλληλη μείωση των μικρών βιοτεχνιών που προαναφέραμε. Τα υποδεέστερης ποιότητας τις περισσότερες φορές, αλλά σημαντικά χαμηλότερης τιμής βιομηχανικά προϊόντα, υποσκέλισαν τα χειροποίητα, με αποτέλεσμα την σταδιακή εξαφάνισή τους. Και φυσικά το αυτοκίνητο που υποκατέστησε τα υποζύγια, το οποίο μείωσε χρονικά τις αποστάσεις, δίνοντας γρήγορη πρόσβαση σε μεγαλύτερες αγορές, εξαφανίζοντας παράλληλα αρκετά παραδοσιακά επαγγέλματα, όπως του χανιτζή, του σαμαρά, του πεταλωτή και του αγωγιάτη.

Κεντρική φώτο: Fred Boissonas-Το πηγάδι στο χώρο της λαϊκής αγοράς (1913)

*Ο Δονάτος Μπόλοσης είναι ιστορικός, ερευνητής της τοπικής ιστορίας της Θεσπρωτίας και συγγραφέας του βιβλίου Ο Μίχο Λίας (1918-2013).

Σημαντικά χαμηλότερες σε σχέση με τις τιμές που διαμορφώθηκαν το 2023 είναι οι χρεώσεις του “πράσινου” τιμολογίου για τον Ιανουάριο που ανακοίνωσε η ΔΕΗ.

Συγκεκριμένα οι χρεώσεις για τον Ιανουάριο είναι 13,635 σεντς ανά κιλοβατώρα για κατανάλωση έως 500 κιλοβατώρες το μήνα και 14,595 σεντς για υψηλότερη κατανάλωση.

Το νυχτερινό τιμολόγιο διαμορφώνεται στα 11,155 σεντς ανά κιλοβατώρα και το πάγιο είναι 5 ευρώ το μήνα.

Οι τιμές είναι χαμηλότερες σε σχέση με τις αρχικές εκτιμήσεις καθώς η τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας στο Χρηματιστήριο υποχώρησε περαιτέρω τον Δεκέμβριο, στο επίπεδο των 102 ευρώ ανά μεγαβατώρα.

Υπενθυμίζεται ότι οι λιανικές τιμές το 2023 με τις οριζόντιες επιδοτήσεις της Πολιτείας διαμορφώνονταν στο επίπεδο των 15-16 σεντς ανά κιλοβατώρα.

Σήμερα ή μέχρι αύριο αναμένονται οι ανακοινώσεις από το σύνολο των προμηθευτών οι οποίες θα κοινοποιηθούν στη Ρυθμιστική Αρχή και θα παρουσιάζονται συγκεντρωτικά προκειμένου οι καταναλωτές να έχουν την ευχέρεια σύγκρισης και επιλογής.

Υπενθυμίζεται ότι στο “πράσινο” τιμολόγιο μεταφέρθηκαν αυτόματα από σήμερα όλοι οι καταναλωτές, εκτός από εκείνους που δήλωσαν ότι προτιμούν κάποιο άλλο από τα διαθέσιμα προϊόντα.

Μέσα σε δύο μόλις ώρες μπορεί να εκδοθεί πλέον το δελτίο ανεργίας εφόσον η αίτηση γίνει ηλεκτρονικά στον ιστότοπο της ΔΥΠΑ. ΄Έχει διάρκεια τρεις μήνες και πρέπει να ανανεώνεται 20 μέρες πριν τελειώσει το τρίμηνο.

Με τη νέα Ψηφιακή Κάρτα ΔΥΠΑ, που σηματοδοτεί την κατάργηση της έντυπης μορφής της κάρτας ανεργίας, οι πολίτες που αναζητούν εργασία και είναι εγγεγραμμένοι στο Ψηφιακό Μητρώο της ΔΥΠΑ, έχουν τη δυνατότητα να αποθηκεύουν σε κινητά τηλέφωνα, tablet και άλλες κινητές συσκευές, τη νέα κάρτα και να την χρησιμοποιούν για εύκολη και άμεση πρόσβαση στις παροχές που δικαιούνται.


Οι πολίτες μπορούν να εγκαθιστούν την εφαρμογή Gov.gr Wallet, μέσω του www.wallet.gov.gr. Ήδη στην εφαρμογή έχουν αποθηκευτεί περισσότερα από 930.000 δελτία αστυνομικής ταυτότητας, 760.000 διπλώματα οδήγησης και 5.900 κάρτες αναπηρίας.

Τα 9 βήματα

Σε 9 μόλις βήματα η κάρτα είναι έτοιμη προς χρήση

1. Η έκδοση της νέας Ψηφιακής Κάρτας Δ.ΥΠ.Α. προϋποθέτει την εγκατάσταση της εφαρμογής Gov.gr Wallet. Προκειμένου να την εγκαταστήσετε συνδέεστε στο διαδίκτυο μέσω της κινητής συσκευής σας και εκκινείτε ένα φυλλομετρητή ιστού. Μεταβαίνετε στον ιστότοπο https://wallet.gov.gr/#download και κατόπιν στην ενότητα «Κατεβάστε την εφαρμογή».
Ανάλογα αν η κινητή σας συσκευή έχει το λειτουργικό iOS ή το Android κάνετε κλικ στην αντίστοιχη εικόνα και κατόπιν ακολουθήστε τις οδηγίες για την εγκατάσταση και αρχικοποίηση της εφαρμογής.
Εναλλακτικά, μπορείτε να προβείτε στην αναζήτηση και στη μεταφόρτωση της εφαρμογής με τίτλο Gov.gr Wallet, μέσα από τα Google Play Store και AppStore (Apple).

2. Αφού έχετε εγκαταστήσει την εφαρμογή (ή αν την είχατε ήδη διαθέσιμη στη συσκευή σας), την ανοίγετε με τη χρήση κωδικών TAXIS ή μέσω βιομετρικών στοιχείων.

3. Στην κεντρική οθόνη επιλέγετε το «+»

4. Στο κάτω μέρος της οθόνης εμφανίζεται η επιλογή για προσθήκη εγγράφων από όπου επιλέγετε την Ψηφιακή Κάρτα Δ.ΥΠ.Α. και ακολουθείτε τα βήματα που θα σας ζητηθούν.

5. Στη συνέχεια θα σας ζητηθεί ο ΑΜΚΑ προκειμένου να γίνει επαλήθευση των στοιχείων ασφαλιστικής ταυτοποίησης και να διευκρινιστεί εάν η Ψηφιακή Κάρτα Ανεργίας είναι ενεργή.

6. Εάν η Ψηφιακή Κάρτα Ανεργίας είναι ενεργή, τότε θα εμφανιστεί στην οθόνη σας ως ένα επιπλέον ψηφιακό έγγραφο στην εφαρμογή του Ψηφιακού Αποθετηρίου Gov.gr Wallet.

7. Κάνοντας κλικ πάνω στην Ψηφιακή Κάρτα Δ.ΥΠ.Α. εμφανίζονται τα στοιχεία της.

8. Το ψηφιακό σας έγγραφο είναι έτοιμο προς χρήση και μπορείτε να το αξιοποιήσετε στις συναλλαγές σας με τη Δ.ΥΠ.Α. ή με άλλους φορείς του δημοσίου ή του ιδιωτικού τομέα.

9. Η Ψηφιακή Κάρτα Ανεργίας περιλαμβάνει QR Code το οποίο μπορεί να σκαναριστεί και έτσι να επαληθευτεί η ισχύς της από οποιονδήποτε ενδιαφερόμενο φορέα.

Πώς λειτουργεί η κάρτα

Μέσω του μηχανισμού επαλήθευσης Gov.gr Wallet, θα είναι εύκολα αντιληπτό το τι είδους παροχές, επιδόματα, βοηθήματα ή διευκολύνσεις θα δικαιούται ο εκάστοτε κάτοχος της νέας Ψηφιακής Κάρτας Ανεργίας.

Στόχος της ΔΥΠΑ είναι η ταχύτερη, ποιοτικότερη και αποτελεσματικότερη εξυπηρέτηση των αναζητούντων εργασία με γνώμονα την περαιτέρω μείωση της εγγεγραμμένης ανεργίας και την αύξηση της απασχόλησης, μέσα από εργαλεία, παροχές και προγράμματα που στοχεύουν στην ενεργοποίηση των ανέργων και στην ταχύτερη κατά το δυνατόν (επανα)προώθησή τους στην αγορά εργασίας.

Για τον λόγο αυτό, σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση του υπουργείου Εργασίας τέθηκαν σε ισχύ τα εισοδηματικά κριτήρια για την καταβολή των παροχών της ΔΥΠΑ, καθώς και τα νέα ψηφιακά εργαλεία υποστήριξης των ανέργων, καθώς ολοκληρώθηκε η διαδικασία μετάπτωσης των υφιστάμενων μητρώων ανεργίας, που τηρούσε η ΔΥΠΑ, στο νέο Ψηφιακό Μητρώο ΔΥΠΑ του άρθρου 18 του ν. 4921/2022.

Με το νέο σύστημα, το πλαίσιο απονομής των παροχών γίνεται πιο διαφανές και αποδοτικό, καθώς διασφαλίζεται ότι οι πόροι θα διατίθενται στους εγγεγραμμένους στο Μητρώο που έχουν πραγματικά ανάγκη, ενώ διευκολύνεται η αναζήτηση και εύρεση εργασίας.

Με την ψηφιακή κάρτα ΔΥΠΑ, τίθενται σε πλήρη εφαρμογή

Α) Το νέο Ψηφιακό Μητρώο ΔΥΠΑ, το οποίο ενοποιεί και ψηφιοποιεί όλες τις διαδικασίες ένταξης στο μητρώο και διευκολύνει τόσο τη διαχείριση των λογαριασμών που διατηρούν στη ΔΥΠΑ οι αναζητούντες εργασία όσο και την επεξεργασία των δεδομένων τους από τη ΔΥΠΑ. Η λειτουργία του ψηφιακού μητρώου είναι το πρώτο βήμα ώστε σταδιακά να ακολουθήσει μια διαφορετική πιο εξατομικευμένη και φιλική προς το χρήστη εμπειρία ψηφιακής εξυπηρέτησης με τη ΔΥΠΑ.

Β) Το νέο Ψηφιακό Ατομικό Σχέδιο Δράσης (ΑΣΔ), που απαιτεί πλέον τη συναίνεση του αναζητούντος εργασία και του συμβούλου εργασίας για τον καθορισμό των δράσεων και του χρονοδιαγράμματος αυτών σχετικά με την εύρεση της κατάλληλης για εκείνους θέση εργασίας. Το ΑΣΔ, μεταξύ άλλων, περιλαμβάνει τα προσωπικά χαρακτηριστικά, το επαγγελματικό προφίλ και τους επαγγελματικούς στόχους, καθώς και τις ενέργειες που πρέπει να κάνει ο αναζητών εργασία για να βρει δουλειά.

Το ΤΕΕ Ηπείρου αναλαμβάνει να κλείσει μία πολυετή εκκρεμότητα που υπάρχει μεταξύ της Περιφέρειας Ηπείρου και του Υπουργείου Ανάπτυξης και αφορά το έργο του Βιοτεχνικού Πάρκου Θεσπρωτίας.

Ένα έργο που έχει ολοκληρωθεί εδώ και χρόνια όμως η Περιφέρεια και ο Δήμος Σουλίου που είναι μέτοχοι βρίσκονται αντιμέτωποι με επιστροφή χρημάτων 330 χιλιάδων περίπου.

Η εκκρεμότητα προκάλεσε το κώλυμα για την εκταμίευση των δόσεων από το ΠΔΕ ετών 2007 και 2008 που οδήγησε στην τραπεζική δανειοδότηση.

Σύμφωνα με την εισήγηση που έγινε στην Οικονομική Επιτροπή, το 2008 προέκυψαν διαφορές μεταξύ των εκθέσεων ελέγχου του Υπουργείου Ανάπτυξης και της τότε κρατικής περιφέρειας οι οποίες έχουν δημιουργήσει εκκρεμείς οικονομικές επιβαρύνσεις για την Περιφέρεια Ηπείρου και τον Δήμο Σουλίου που είναι και οι βασικοί μέτοχοι της Ανώνυμης Εταιρείας.

Μετά από συνεννόηση της Περιφέρειας με το Υπουργείο Ανάπτυξης αποφασίστηκε να αποσαφηνιστεί το ζήτημα με έλεγχο όλων των στοιχείων και του έργου από το ΤΕΕ, το οποίο θα συντάξει και την πραγματογνωμοσύνη.

Απομένει λοιπόν αυτό να συμβεί τους επόμενους μήνες.

Βαρύ είναι το ελεγκτικό φορτίο που καλούνται να σηκώσουν το νέο έτος οι «ράμπο» της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων.

Τα 33,5 εκατομμύρια άγγιξαν οι διεθνείς αφίξεις στην χώρα μας το διάστημα Ιανουαρίου – Νοεμβρίου 2023, σύμφωνα με στοιχεία που δημοσίευσε το ΙΝΣΕΤΕ.

Η τουριστική άνοδος αφορά και την Ήπειρο καθώς εμφανίζεται αυξημένη κατά περίπου 10% σε σχέση με πέρυσι.

Ωστόσο, η Ήπειρος είναι στην 8η θέση μεταξύ των 13 περιφερειών της χώρας καθώς τα έσοδα από τον τουρισμό είναι χαμηλά, δηλαδή κάτω από το 3% του τοπικού εισοδήματος.

Στο αεροδρόμιο του Άκτιου καταγράφηκαν 393 χιλ. διεθνείς αεροπορικές αφίξεις παρουσιάζοντας αύξηση 5,5%.

Οι οδικές αφίξεις από την Αλβανία άγγιξαν το 1,5 εκατ.

Από τους μεθοριακούς σταθμούς Κακαβιάς εισήλθαν πάνω από 570 χιλ. επισκέπτες με αύξηση της τάξης του 10% και ακολουθούν η Σαγιάδα με 310 χιλ και αύξηση 36% και η Μέρτζανη με 26 χιλ. και άνοδο 18%.

Από σήμερα, 1 Ιανουαρίου 2024, «ξεπαγώνουν» οι τριετίες στον ιδιωτικό τομέα, που ήταν σε αναστολή από το 2012. Η απόφαση για την επαναφορά των τριετιών, η οποία δεν θα έχει αναδρομικότητα για την περίοδο από τις 14 Φεβρουαρίου 2012 έως και τις 31 Δεκεμβρίου 2023, προστατεύει τα δικαιώματα των εργαζομένων στον ιδιωτικό τομέα και επιταχύνει τη μισθολογική εξέλιξή τους, αλλά, ταυτόχρονα, λαμβάνει υπ’ όψιν την ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας και τη βιωσιμότητα των ιδιωτικών επιχειρήσεων στην Ελλάδα.

Μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, ο υπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, Άδωνις Γεωργιάδης, δηλώνει ότι η εφαρμογή των τριετιών δεν είναι εθελοντική, αλλά είναι υποχρεωτική. Είναι ψηφισμένος νόμος του κράτους και ισχύει από την 1η Ιανουαρίου του 2024.

Όπως επισημαίνει, «κάποιοι θα δουν άμεσα αύξηση στον μισθό τους. Σύμφωνα με την “ΕΡΓΑΝΗ”, περίπου 100.000 άνθρωποι έχουν θεμελιώσει ή θα θεμελιώσουν δικαίωμα αύξησης 10% μέσα στο 2024. Προϊόντος της τριετίας, θα επεκταθεί σε όλο τον ιδιωτικό τομέα και θα φτάσει περίπου σε ένα εκατομμύριο ανθρώπους».

Παράλληλα, ο κ. Γεωργιάδης σημειώνει ότι η απόφαση να «ξεπαγώσουν» οι τριετίες νωρίτερα δικαιώθηκε, λόγω της ταχύτερης αποκλιμάκωσης της ανεργίας κάτω από το φράγμα του 10%.

Ειδικότερα, από σήμερα, προβλέπονται τα εξής:

– Η επαναφορά της προσαύξησης του κατώτατου νομοθετημένου μισθού με επίδομα προϋπηρεσίας (τριετίες) τόσο για τους υπαλλήλους όσο και για τους εργατοτεχνίτες, από την 01η/01/2024.

– Η άρση της αναστολής της ισχύος διατάξεων Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας και Διαιτητικών Αποφάσεων, οι οποίες προβλέπουν σήμερα ή θα προβλέψουν στο μέλλον προσαυξήσεις προϋπηρεσίας (τριετίες, πενταετίες και, γενικά, επιδόματα πολυετούς εργασίας).

– Η αναγνώριση, προκειμένου να υπολογιστεί το επίδομα προϋπηρεσίας, του χρόνου εργασίας που διανύθηκε, πριν από τις 14/02/2012, καθώς και αυτού που θα διανυθεί, μετά την 01η/01/2024 (όχι αναδρομική αναζήτηση των ετών που μεσολάβησαν για την περίοδο από 14/02/2012 έως και 31/12/2023).

– Η θεμελίωση, από 01/01/2024, της αξίωσης καταβολής του επιδόματος προϋπηρεσίας στον κατώτατο νομοθετημένο μισθό και των επιδομάτων πολυετίας των Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας.

Τι ισχύει

Οι βασικότερες οδηγίες, που περιλαμβάνει εγκύκλιος του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, είναι οι ακόλουθες:

1. Από την 1η/1/2024, αίρεται η αναστολή της ισχύος διατάξεων νόμων, κανονιστικών πράξεων, συλλογικών συμβάσεων ή διαιτητικών αποφάσεων, οι οποίες προβλέπουν αυξήσεις μισθών ή ημερομισθίων, συμπεριλαμβανομένων και εκείνων περί υπηρεσιακών ωριμάνσεων, με μόνη προϋπόθεση την πάροδο συγκεκριμένου χρόνου εργασίας, όπως το επίδομα πολυετίας, το επίδομα χρόνου εργασίας, το επίδομα τριετίας και το επίδομα πενταετίας, η οποία επιβλήθηκε με το άρθρο 4 της υπ’ αριθμ. 6/28/02/2012 Πράξης Υπουργικού Συμβουλίου.

2. Ο τρόπος απόδειξης της προϋπηρεσίας, που διανύθηκε ή θα διανυθεί στα ανωτέρω αναφερόμενα διαστήματα, εξαρτάται από το περιεχόμενο των περί προϋπηρεσίας διατάξεων της Συλλογικής Ρύθμισης Εργασίας (του ν. 1876/1990, όπως ισχύει), στην οποία, εκ της φύσης της εργασίας και των λοιπών προϋποθέσεων που ορίζει ο νόμος, υπάγεται ο μισθωτός και η οποία δύναται να ρυθμίζει ειδικότερα τα ζητήματα της αναγνώρισης και προσμέτρησης της προηγούμενης εργασιακής εμπειρίας. Εάν δεν ρυθμίζεται διαφορετικά από ένα τέτοιο κείμενο Συλλογικής Ρύθμισης Εργασίας, ως προϋπηρεσία αναγνωρίζεται αυτή που διανύθηκε στον ίδιο ή σε άλλον εργοδότη, στην ίδια ειδικότητα.

3. Για όσους εργαζόμενους αμείβονται με τον κατώτατο νομοθετημένο μισθό ή ημερομίσθιο, ως χρόνος προϋπηρεσίας αναγνωρίζεται ο χρόνος εξαρτημένης σύμβασης ή σχέσης εργασίας, που έχει διανυθεί σε οποιονδήποτε εργοδότη και σε οποιαδήποτε ειδικότητα, πριν από τις 14/02/2012 και μετά από την 1η/1/2024.

Η κατά τα ανωτέρω προσαύξηση, λόγω προϋπηρεσίας, καθορίζεται ως εξής:

α) Για τους υπαλλήλους, με εξαρτημένη σχέση εργασίας, σε ποσοστό 10% για κάθε τριετία προϋπηρεσίας και έως τρεις τριετίες και, συνολικά, σε ποσοστό 30% για προϋπηρεσία εννέα ετών και άνω.

β) Για τους εργατοτεχνίτες, με εξαρτημένη σχέση εργασίας, σε ποσοστό 5% για κάθε τριετία προϋπηρεσίας και έως έξι τριετίες και, συνολικά, 30% για προϋπηρεσία 18 ετών και άνω.

4. Ο χρόνος εργασίας που έχει διανυθεί έως τις 14/02/2012 (ή θα διανυθεί από 1/1/2024 και μετά) με καθεστώς μερικής απασχόλησης, λαμβάνεται υπ’ όψιν ως χρόνος προϋπηρεσίας για τους σκοπούς του άρθρου 33 του ν. 5053/2023 με τον ίδιο τρόπο που λαμβάνεται υπ’ όψιν και για τον συγκρίσιμο εργαζόμενο, δηλαδή τον αντίστοιχο εργαζόμενο πλήρους απασχόλησης της παρ. 2/β΄ του άρθρου 2 του ν. 3846/2010 (Α΄ 66), όπως ισχύει. Για τον υπολογισμό της προϋπηρεσίας αυτής, μερική απασχόληση, που αντιστοιχεί στον κανονικό (νόμιμο ή συμβατικό) ημερήσιο χρόνο του ως άνω αναφερόμενου συγκρίσιμου εργαζόμενου, αντιστοιχεί σε μία ημέρα προϋπηρεσίας.

5. Αν οι καταβαλλόμενες τακτικές αποδοχές είναι υπέρτερες των νόμιμων αποδοχών, οι αυξήσεις, οι προσαυξήσεις και τα ποσά εν γένει που προκύπτουν από την εφαρμογή των ανωτέρω, συμψηφίζονται με τη διαφορά που προκύπτει μεταξύ καταβαλλόμενων και νόμιμων αποδοχών, με την καταβολή της οποίας εξοφλούνται ολοσχερώς ή μερικώς.

6. Για το χρονικό διάστημα από τις 14/02/2012 έως και τις 31/12/2023 καμία αξίωση δεν γεννάται ούτε οφείλονται αυξήσεις μισθών ή ημερομισθίων, συμπεριλαμβανομένων και εκείνων περί υπηρεσιακών ωριμάνσεων, με μόνη προϋπόθεση την πάροδο συγκεκριμένου χρόνου εργασίας, όπως αναφέρεται ανωτέρω ούτε επιτρέπεται να υπολογιστεί προϋπηρεσία που έχει διανυθεί από τις 14/02/2012 έως και τις 31/12/2023.

Στην επόμενη φάση της μεταρρύθμισης του συστήματος αντικειμενικού προσδιορισμού αξίας ακινήτων προχωρά το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών βάζοντας στο χάρτη των αντικειμενικών αξιών πάνω από 2.000 περιοχές της χώρας το 2024.

Την ίδια ώρα στα «σκαριά» βρίσκεται το νέο πληροφοριακό σύστημα μέσω του οποίου θα γίνεται αυτόματα η αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων στα επίπεδα των εμπορικών τιμών. Το σύστημα αναμένεται να ενεργοποιηθεί το 2025 καθώς σύμφωνα με πληροφορίες, το οικονομικό επιτελείο, παρά την άνοδο που καταγράφουν οι τιμές των ακινήτων στην αγορά, δεν σχεδιάζει να προχωρήσει το επόμενο έτος σε αλλαγές στις αντικειμενικές αξίες.

Το 2024 θα υπάρξουν μόνο στοχευμένες διορθώσεις σε δήμους που έχουν υποβάλει ενστάσεις και θα «τρέξει» η επέκταση του αντικειμενικού συστήματος σε 2.167 περιοχές σε όλη τη χώρα.

Στη λίστα με τις περιοχές που θα αποκτήσουν για πρώτη φορά αντικειμενικές αξίες περιλαμβάνονται οι εξής:

Αττική. Από τη Βάρκιζα έως τα Λεγραινά, Αγία Μαρίνα, Άγιος Νικόλαος, Χάρακας, Δασκαλειό, περιοχές από το Πόρτο Ράφτη έως την περιοχή του Θορικού, περιοχές στην παραλιακή ζώνη Ασπροπύργου, όλες οι περιοχές στα νησιά της Σαλαμίνας, των Κυθήρων και στην Αίγινα οι περιοχές Πέρδικα, Μεσαγρός, Σουβάλα κ.ά.

Στο πλαίσιο της προετοιμασίας και της ενημέρωσης για την ανάληψη των καθηκόντων της νέας Δημοτικής Αρχής Ηγουμενίτσας, ο νέος Δήμαρχος κ. Νταής είχε μια ενδιαφέρουσα συνάντηση με τον νέο Δήμαρχο Κερκυραίων κ. Στέφανο Πενηντάρχου – Πουλημένο, έναν έμπειρο και γνήσιο αυτοδιοικητικό παράγοντα.
Σύμφωνα με το Δήμαρχο Ηγουμενίτσας, οι δύο αυτοδιοικητικοί συζήτησαν θέματα κοινού ενδιαφέροντος, όπως οι προοπτικές για τη βιώσιμη τουριστική ανάπτυξη της βορειοδυτικής Ελλάδας, οι συνεργασίες των δύο Δήμων στο πλαίσιο διασυνοριακών προγραμμάτων με γειτονικές χώρες, οι πολιτιστικές ανταλλαγές, αλλά και φλέγοντα θέματα της Τ.Α. όπως η διαχείριση των απορριμμάτων και η πρόθεση για τις συνενώσεις των ΔΕΥΑ. Η συνεργασία των Ο.Τ.Α. της ευρύτερης περιοχής είναι σήμερα αναγκαία όσο ποτέ.

Σημαντικές αυξήσεις στις τιμές των διοδίων, φέρνει η νέα χρονιά καθως από την 1η Ιανουαρίου 2024, οι οδηγοί που θα διέρχονται από τους σταθμούς διοδίων ανα την επικράτεια θα κληθούν να καταβάλλουν αυξημένα κόμιστρα της τάξης του 7,63% .

Συγκεκριμένα μετά από μαι μακρά περίοδο επαναδιαπραγματεύσεων ανάμεσα στους παραχωρησιούχους και στο υπουργείο Υποδομών, συμφωνήθηκε η προσαύξηση του 2023 ύψους 12%, που δεν εισπράχθηκε ποτέ, να μοιραστεί σε τρεις δόσεις έως το 2026 και οι παραχωρησιούχοι να απορροφήσουν ένα μέρος αυτής.

Αναλυτικότερα οι ετήσιες αυξήσεις υπολογίζονται με βάση την αύξηση στον δείκτη τιμών καταναλωτή κάθε Σεπτέμβριο. Ο δείκτης αυξήθηκε το 2023 κατά 1,65% σε σχέση με το 2022. Σε αυτή την αύξηση θα προστεθεί το ήμισυ της αύξησης από το 2021 στο 2022, που ήταν 12%, δηλαδή 6%. Επομένως, η συνολική αύξηση που θα ισχύσει από την 1η Ιανουαρίου θα είναι της τάξης 7,63%.

Οι αυξήσεις λοιπόν σε βάθος τριετίας διαμορφώνονται ως εξής:

1η Ιανουαρίου 2024 +7,63%.

1η Ιανουαρίου 2025 +2%.

1η Ιανουαρίου 2026 +2%.