Από σήμερα 4 Δεκεμβρίου ξεκινάει η καταβολή του δώρου Χριστουγέννων για τους άνεργους, ενώ έως 22 Δεκεμβρίου θα έχουν καταβληθεί όλα τα έκτακτα επιδόματα.

Ειδικότερα, ο κύκλος των καταβολών ανοίγει από την Δευτέρα 4/12, με την σκυτάλη να περνάει πρώτα στους ανέργους, οι οποίοι μαζί με το τακτικό επίδομα ανεργίας θα λαμβάνουν και το δώρο Χριστουγέννων. Το ποσό φτάνει στα 479 ευρώ για τον άγαμο, προσαυξάνεται αν υπάρχουν ανήλικα παιδιά, εφόσον βεβαίως υπάρχει εγγεγραμμένη ανεργία για όλη την περίοδο από τον Μάιο μέχρι και τον Δεκέμβριο, όπως προβλέπει ο νόμος.

Το δώρο Χριστουγέννων θα καταβληθεί μαζί με το τακτικό επίδομα ανεργίας και η σχετική πίστωση θα φανεί από σήμερα στους τραπεζικούς λογαριασμούς. Ο αρμόδιος φορέας μιλάει για 160 εκατομμύρια ευρώ και περίπου 346.000 δικαιούχους.

Στους συνταξιούχους, υπάρχουν συγκεκριμένες ημερομηνίες οι οποίες έχουν κλειδώσει και αυτές είναι η 21η και η 22η Δεκεμβρίου, καθώς μαζί με την σύνταξη του Ιανουαρίου θα φανεί και η αύξηση σε ποσοστό 3%, η οποία θα ισχύσει για όλο το 2024.

Το επίδομα των 100-200 ευρώ είναι μια εφάπαξ ενίσχυση η οποία θα δοθεί στις 21 Δεκεμβρίου σε όσους έχουν την λεγόμενη προσωπική διαφορά πάνω από 10 ευρώ. Όσοι δεν έχουν προσωπική διαφορά και είναι ταυτόχρονα χαμηλοσυνταξιούχοι, θα πάρουν την ίδια ημέρα την ενίσχυση εφάπαξ 150 ευρώ.

Η 21η ή 22 Δεκεμβρίου θα είναι και η ημερομηνία καταβολής των έκτακτων οικονομικών ενισχύσεων που έχουν ήδη ανακοινωθεί. Εκτός από τα 150 ευρώ των χαμηλοσυνταξιούχων, είναι και η 1,5 επιπλέον δόση επιδόματος που θα πάρουν οι δικαιούχοι του επιδόματος τέκνων, στο επιπλέον 50% που θα καταβληθεί με το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα και η εφάπαξ ενίσχυση των 200 ευρώ για όσους ανήκουν στα άτομα με ειδικές ανάγκες.

Δώρο Χριστουγέννων ιδιωτικού τομέα

Στον ιδιωτικό τομέα στις 21 Δεκεμβρίου, θα καταβληθεί ολόκληρος μισθός με την υποχρέωση να έχει απασχοληθεί κάποιος για το σύνολο του διαστήματος από τον Μάιο έως τον Δεκέμβριο.

Οι οδικοί άξονες στην Ήπειρο παραμένουν θέμα ζωτικής σημασίας. Χωρίς συγκεκριμένο σχέδιο και πρόγραμμα. Το κεντρικό κράτος πέταξε από πάνω του την ευθύνη για μία σειρά μελετών και στη συνέχεια διαμήνυσε στους Ηπειρώτες ότι δεν υπάρχουν… λεφτόδεντρα για την χρηματοδότησή τους.

Από το 2017 όταν και ολοκληρώθηκε η Ιόνια Οδός, η Ήπειρος δεν έχει καταφέρει να ολοκληρώσει ούτε έναν σύγχρονο δρόμο, από αυτούς που αποτελούν αιτήματα πολλών ετών..

Γιάννινα- Κακαβιά, Πρέβεζα- Ιόνια, Πάργα- Μεσοπόταμος και βέβαια ο κάθετος άξονας από το Μαυρομάτι στο λιμάνι της Ηγουμενίτσας.

Ο τελευταίος εξελίσσεται σε ένα ακόμη μνημείο αναξιοπιστίας του κεντρικού κράτους. Οι τελευταίες εξελίξεις εκθέτουν όχι μόνο το κράτος και την Εγνατία ΑΕ που έχει την ευθύνη των μελετών αλλά και φορείς του Νομού Θεσπρωτίας που τους προηγούμενους μήνες και ειδικά στις προεκλογικές περιόδους έδιναν αφειδώς υποσχέσεις για ολοκλήρωση των μελετών.

Η διοίκηση της Εγνατίας, στη μία και μοναδική επίσημη παρουσία που έκανε πριν αρκετούς μήνες στα Ιωάννινα και απαντώντας σε ερώτηση του Epiruspost για την πορεία των μελετών του κάθετου Μαυροματίου- Λιμανιού διαβεβαίωνε ότι αυτές θα είχαν ολοκληρωθεί ως το τέλος του 2023.

Εκ των πραγμάτων αυτό δεν θα συμβεί! Και δυστυχώς δεν είναι η εξαίρεση..

Η περιπέτεια κι αυτή της μελέτης κρατά αρκετά χρόνια. Συζητήσεις, απόπειρες, προσπάθειες.. Από το 2018 είναι στην αρμοδιότητα της Εγνατίας ΑΕ και το παρελθόν της εταιρείας σε μελετητικό και κατασκευαστικό επίπεδο δημιουργούσε βάσιμες ελπίδες ότι η μελέτη θα γινόταν στην ώρα της.

Από την Εγνατία «έσπασε» σε πολλά και διαφορετικά κομμάτια, με αντίστοιχες διαγωνιστικές διαδικασίες!

Στις αρχές του έτους η Εγνατία ΑΕ προχώρησε στον διαγωνισμό για την «Εκπόνηση οριστικών μελετών οδοποιίας και ισόπεδων κόμβων, οριστικής μελέτης υδραυλικών έργων οδού, μελέτης σήμανσης – ασφάλισης, οριστικής Η/Μ μελέτης οδού και κόμβων, προμελέτης & εφαρμογής Η/Μ μελέτης σήραγγας Σ1 και μελέτης κτηματολογίου στο οδικό τμήμα “Ηγουμενίτσα – Σαγιάδα – Μαυρομάτι (Τμήμα 30.02)”, του Κάθετου Άξονα 30 της Εγνατίας οδού “Ηγουμενίτσα – Σαγιάδα – Μαυρομάτι/Παράκαμψη Ηγουμενίτσας”.

Ο συνολικός προυπολογισμός ξεπερνά το ένα εκατομμύριο ενώ η χρηματοδότησή του συνόλου των μελετών και συνεπώς και της συγκεκριμένης σύμβασης έχει ενταχθεί στο πρόγραμμα «INTERREG Ελλάδα – Αλβανία, 2014 – 2020», στο πλαίσιο του έργου “Mobility on the Ionian Coast” (COMOBILION), με εγκεκριμένο προϋπολογισμό 4,9 εκ. ευρώ περίπου και εξασφαλίζεται από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ)».

Η σύμβαση για την ανάθεση της μελέτης αυτής, υπογράφηκε μόλις πριν έναν μήνα, στις αρχές Νοεμβρίου!!!

Όπως προκύπτει από την προκήρυξη του διαγωνισμού ο ανάδοχος έχει περιθώριο ενός έτους για την ολοκλήρωση των μελετών, στην καλύτερη περίπτωση δηλαδή και αν δεν υπάρξουν άλλες παρατάσεις αυτές θα παραδοθούν στα τέλη του 2024!!!

Είναι άγνωστο τελικά τι θα συμβεί με την χρηματοδότηση από το Interreg το οποίο κλείνει στο τέλος του μήνα και δεν προβλέπει έργα «γέφυρες».

Αυτό προφανώς θα το αντιμετωπίσει η Εγνατία και το ελληνικό κράτος.

Η Ήπειρος έχει να περιμένει ακόμη πολύ όχι για να δει έργο ολοκληρωμένο, αλλά για να δει έστω ολοκληρωμένη μελέτη!!

Την Τετάρτη 13 Δεκεμβρίου θα ενεργοποιηθεί το «καλάθι των Χριστουγέννων».

Το καλάθι θα περιέχει:

«Στο πλαίσιο του Εθνικού Σχεδίου Δράσης για τα Ατομα με Αναπηρία, το Υπουργείο Πολιτισμού υλοποίησε και υλοποιεί δεκάδες δράσεις και έργα, που καθιστούν προσβάσιμα στους συνανθρώπους μας με Αναπηρία αρχαιολογικούς χώρους, μνημεία, μουσεία, πολιτιστικές υποδομές σε κάθε γωνιά της χώρας», δήλωσε η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Ατόμων με Αναπηρία.

«Η απόδοση όλο και περισσότερων πολιτιστικών αγαθών και υποδομών σε καθολική χρήση, από συμπολίτες μας με μειωμένες δυνατότητες και αυξημένες ανάγκες, συνιστά την αποκατάσταση μιας μακρόχρονης αδικίας σε βάρος τους», τόνισε μεταξύ άλλων.

Ακολουθεί ολόκληρη η δήλωση της υπουργού Πολιτισμού:
«Η διευκόλυνση της συμμετοχής των συμπολιτών μας με αναπηρία, σε κάθε πτυχή της δημόσιας ζωής, αποτελεί συνταγματική και καταστατική υποχρέωση της Πολιτείας. Πρωτίστως, όμως, αποτελεί επιταγή κοινωνικής δικαιοσύνης. Η άρση των φυσικών εμποδίων πρόσβασης των Ατόμων με Αναπηρία, σε αγαθά και υπηρεσίες, συμβάλλει όχι μόνο στην ισοτιμία, αλλά και στην καταπολέμηση στερεοτύπων, στον δημοκρατικό διάλογο, χωρίς προκαταλήψεις. Ενδυναμώνει, εν τέλει, τον ίδιο τον πυρήνα της Δημοκρατίας, σε μια εποχή μάλιστα που βρίσκεται αντιμέτωπη με νέες προκλήσεις επιχειρώντας να ανασυνταχθεί για να πολεμήσει αποτελεσματικά τον πιο επίφοβο εχθρό της, τις ανισότητες.

Στο πλαίσιο του Εθνικού Σχεδίου Δράσης για τα Ατομα με Αναπηρία, το Υπουργείο Πολιτισμού υλοποίησε και υλοποιεί δεκάδες δράσεις και έργα, που καθιστούν προσβάσιμα στους συνανθρώπους μας με Αναπηρία αρχαιολογικούς χώρους, μνημεία, μουσεία, πολιτιστικές υποδομές σε κάθε γωνιά της χώρας. Ένα εγχείρημα εξαιρετικά σύνθετο, γιατί πρέπει να καλύψουμε χρόνιες ελλείψεις σε συντετμημένες προθεσμίες, να παραμερίσουμε γραφειοκρατικά εμπόδια, αλλά και να αναπτύξουμε πολύ γρήγορα τη σχετική τεχνογνωσία. Είμαστε αντιμέτωποι με το στοίχημα να αποκαταστήσουμε την προσβασιμότητα σε μνημεία παγκόσμιας ακτινοβολίας, χωρίς να αλλοιωθεί, στο ελάχιστο, ο χαρακτήρας τους. Να μην είναι, δηλαδή, μόνο εύχρηστες οι νέες υποδομές που εγκαταστάθηκαν, αλλά και να συνδέονται αρμονικά με το μνημείο, σεβόμενοι απολύτως τις επιταγές του Αρχαιολογικού Νόμου.

Η απόδοση όλο και περισσότερων πολιτιστικών αγαθών και υποδομών σε καθολική χρήση, από συμπολίτες μας με μειωμένες δυνατότητες και αυξημένες ανάγκες, συνιστά την αποκατάσταση μιας μακρόχρονης αδικίας σε βάρος τους. Οι φυσικές τους αδυναμίες παύουν να αποτελούν ανυπέρβλητο φραγμό για την ισότιμη πρόσβασή τους στο πολιτιστικό προϊόν, την αισθητική απόλαυση και τον στοχασμό. Πρόκειται για έμπρακτη άρση μιας κοινωνικής ανισότητας, που ενδυναμώνει την κοινωνική συνοχή, καθώς συμβάλλει στην απρόσκοπτη συμμετοχή τους και σε άλλες πτυχές της κοινωνικής και οικονομικής ζωής. Ο Πολιτισμός συνιστά το καλύτερο καταπραϋντικό για τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν πολλοί συνάνθρωποί μας, ακόμη και σε φαινομενικά απλές πτυχές και πράξεις της καθημερινότητάς τους».

Αποτρόπαιες πράξεις, αποτρόπαιες εικόνες! Νεκρές αρκούδες εντοπίστηκαν στην Εθνική Οδό Ιωαννίνων- Κοζάνης, στο 106ο χιλιόμετρο ανάμεσα στην Πλαγιά Κόνιτσας και το Επταχώρι Καστοριάς.

Μάλιστα ανάμεσα στα θανατωμένα ζώα διακρίνεται και ένα μικρό αρκουδάκι.

Οι αρκούδες, σύμφωνα με επιβεβαιωμένες πληροφορίες, φέρουν τραύματα από πυροβολισμούς που δέχθηκαν.

Τα άτυχα ζώα εντόπισε ο κ. Κώστας Παπαδημητρίου που κατάγεται από την Πλαγιά Κόνιτσας και ταξίδευε προς το Επταχώρι της Καστοριάς.

Άμεσα ενημερώθηκε η Αστυνομία η οποία έχει ξεκινήσει έρευνα για το συμβάν ενώ στο σημείο που εντοπίστηκαν τα νεκρά άγρια ζώα αναμένεται να φτάσει συνεργείο του Δασαρχείου.

Το Epiruspost επικοινώνησε με τον Πρόεδρο της Κοινότητας Πλαγιάς Γιάννη Παπαδημητρίου ο οποίος είχε γνώση του συμβάντος μετά από σχετική ενημέρωση από το Αστυνομικό Τμήμα.

«Πρόκειται για αποτρόπαια ενέργεια την οποία καταδικάζουμε όλοι» ανέφερε. Σημείωσε ότι ο πληθυσμός της άγριας πανίδας έχει αυξηθεί πολύ τα τελευταία χρόνια κάτι που απαιτεί προσοχή από όλους.

Κυρίως όμως απαιτεί οργανωμένη δράση σε περιόδους όπου η εξεύρεση τροφής είναι δύσκολη είτε για τις αρκούδες είτε και για τους λύκους. Αυτό οφείλουν να το δουν τόσο τα Δασαρχεία όσο και οι οικολογικές οργανώσεις που δραστηριοποιούνται στον συγκεκριμένο τομέα.

«Ζούμε στα χωριά και είμαστε εξοικειωμένοι με την παρουσία των άγριων ζώων. Τα σεβόμαστε και αυτό οφείλουν να κάνουν όλοι. Τέτοια γεγονότα είναι θλιβερά και καταδικαστέα» σημείωσε ο κ. Παπαδημητρίου.

Σημαντική αύξηση καταγράφουν οι οδικές αυξήσεις στην χώρα μας κατά τους πρώτους δέκα μήνες του έτους.

Από τα στοιχεία που επεξεργάστηκε το ΙΝΣΕΤΕ προκύπτει ότι η αύξηση αφορά όλους τους μήνες, από τον Ιανουάριο μέχρι και τον Οκτώβριο.

Αύξηση των οδικών αφίξεων έχει καταγραφεί και στους μεθοριακούς σταθμούς της Ηπείρου.

Το σύνολο των οδικών αφίξεων από την Αλβανία ανέρχεται σε 1.478.995 με τον μεγαλύτερο αριθμό να καταγράφεται τον Αύγουστο όπου πέρασαν τα σύνορα 268.273 άνθρωποι.

Από την Κακαβιά διήλθαν 527.054 πολίτες, από την Μέρτζανη 23.981 και από το Μαυρομάτι 290.893.

Ο μεγαλύτερος αριθμός οδικών αφίξεων από την Αλβανία δεν καταγράφεται στους μεθοριακούς σταθμούς της Ηπείρου αλλά σε αυτόν της Κρυσταλλοπηγής όπου ανήλθαν στις 636.917 κάτι που προφανώς συνδέεται και με την συνολικότερη αναβάθμιση των οδικών δικτύων στην περιοχή.

Στην Ήπειρο η μεγαλύτερη αύξηση καταγράφεται στο Μαυρομάτι καθώς ανέρχεται στο 30% σε σύγκριση με τα στοιχεία της προηγούμενης χρονιάς.

Προυπόθεση για την υλοποίηση του πλέγματος έργων που μπορεί να οδηγήσουν στην αναγέννηση του Σουλίου αποτελεί η νομοθετική ρύθμιση για το ιδιοκτησιακό καθεστώς στην ιστορική περιοχή.

Ο σχεδιασμός των έργων είναι σε διαβούλευση –μέσω της ΟΧΕ- και τα σημαντικά θέματα βρίσκονται στα χέρια του Υπουργείου Πολιτισμού.

Για την επανάχρηση και την αποκατάσταση των κτιρίων στο Σούλι απαιτούνται νομοθετικές ενέργειες τις οποίες η Υπουργός Πολιτισμού είχε τοποθετήσει χρονικά μέχρι το τέλος του έτους.

Λίγες μέρες λοιπόν έχουν μείνει για να γίνει η υπόσχεση πράξη…

Χωρίς αυτό το βήμα να έχει ολοκληρωθεί δεν μπορούν να προχωρήσουν τα επόμενα!

Λένε ότι οι άνθρωποι σχετίζονται όταν καθίσουν να φάνε μαζί σε ένα τραπέζι. Σε τι τραπέζι όμως; Oταν με τον Σωτήρη Δημητρίου κανονίζαμε τα διαδικαστικά της συνέντευξης, ένα αθώο αστείο του με έκανε να ανησυχήσω μήπως εκείνος, βραβευμένος συγγραφέας, με αρκετά βιβλία του διασκευασμένα για τον κινηματογράφο, επιλέξει κάποιο «καθωσπρέπει» εστιατόριο, όπου κάθε άλλο παρά χαλαροί θα νιώθαμε.

Eσφαλα οικτρά. Το «Ολύμπιον» είναι από εκείνα τα αστικά μαγειρεία που δεν αποθαρρύνουν το γλυκό, καθημερινό βουητό των θαμώνων, των σερβιτόρων και της γειτονιάς – του Μετς εν προκειμένω. Για τον ίδιο τον Σωτήρη Δημητρίου, εξάλλου, οι καθημερινές συναναστροφές είναι βούτυρο στο συγγραφικό ψωμί του: από μια φαινομενικά αδιάφορη συνάντηση δύο προσώπων μπορεί να δημιουργήσει όχι μόνο ένα διήγημα, αλλά ένα ολόκληρο σύμπαν με τις λάμψεις και τα σκοτάδια του, στο οποίο διεισδύει με απόλυτο έλεγχο της πυκνότητας της γλώσσας. Oσο δε για τη γαστρονομική του αγωγή, ξεκινάει –από πού αλλού– από την ιδιαίτερη πατρίδα του, την Ηγουμενίτσα.

«Θυμάμαι την κυριακάτικη ψαρόσουπα της μάνας μου», λέει ο Σωτήρης Δημητρίου και εξηγεί ότι, όταν μεγάλωνε, η πόλη είχε άφθονο ψάρι, πάμφθηνο. «Eξω από το σπίτι μας υπήρχε μια ψαρότρατα και κάθε μέρα ακούγαμε τους ψαράδες να φωνάζουν “έι-ωπ, έι-ωπ”, καθώς τραβούσαν από την αμμουδιά τα δίχτυα. Θυμάμαι επίσης τις κολοκυθόπιτες που η μάνα μου έφτιαχνε το θέρος, κοντά στη γιορτή μου. Αλμυρές και γλυκές. Τις γλυκές τις έφτιαχνε λεπτές, με κανέλα, και δεν έβαζε καρύδι, δεν τις στούμπωνε. Hταν πανάλαφρο έδεσμα. Και οι αλμυρές ήταν υπέροχες. Eνας συνδυασμός δε και των δύο ήταν έκρηξη νοστιμιάς, πανηγύρι του ουρανίσκου και της κατάποσης».

Στις πόλεις, ο άνθρωπος δεν έχει επαφή με τον ουρανό, τον χαρακτηρίζει μια μορφή προπέτειας και θρασύτητος και δεν τα έχει ανάγκη αυτά – μέγα σφάλμα, διότι είμαστε πιο αδύνατοι και από μυρμήγκια.

Ζει η μάνα του. Είναι εκατό χρόνων και πλέον, όπως λέει με κάποια λύπη ο συγγραφέας, «μπαίνει και βγαίνει στη μνήμη και στη λήθη». Είναι επίσης το κεντρικό πρόσωπο πίσω από το προτελευταίο βιβλίο του, «Ουρανός απ’ άλλους τόπους» (εκδ. Πατάκη), που τιμήθηκε τον Ιούνιο με το Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος του 2022. Στο βιβλίο, μια αιωνόβια Ηπειρώτισσα εξιστορεί τη δύσκολη αλλά πλήρη εμπειριών και αισθημάτων ζωή της, την οποία σημάδεψε η δολοφονία της μητέρας της από τους αριστερούς αντάρτες – «το μυθιστόρημα το διατρέχει η πίστη της αφηγήτριας στη δημοκρατία και η εναντίωσή της στον ολοκληρωτισμό», υπογραμμίζει ο Σωτήρης Δημητρίου. Υπάρχει όμως και κάτι ακόμη: μοναδικό (με όλες τις έννοιες) αφηγηματικό εργαλείο της πρωταγωνίστριας, που δεν τέλειωσε καλά καλά το δημοτικό, είναι η ντοπιολαλιά της, η υψηλή ποίηση της δημώδους διαλέκτου του τόπου της, την οποία μοιάζει ώρες ώρες να καθοδηγεί «ουράνιος υποβολέας».

«Η γλώσσα της Αλέξως δεν είναι δική της, πατάει σε γενεές επί γενεών», σημειώνει με κάτι πολύ βαθύτερο από φιλολογικό θαυμασμό ο Σωτήρης Δημητρίου. «Δεν πλάστηκε σε σχολεία, σπουδαστήρια και αναγνωστήρια, πλάστηκε στη φύση. Oπως το νερό της ακροποταμιάς γλύφει τα βότσαλα, έτσι η φύση και οι συνθήκες της ζωής διαμόρφωσαν τη δημώδη γλώσσα και την έκαναν τέλεια. Hταν ένα αντίδωρο των ανθρώπων στο θάμβος που τους ασκούσαν οι κρυσταλλώδεις φυσικοί ήχοι».

Γιατί όμως χάθηκε; «Οι άνθρωποι έφυγαν από τα χωριά», αποκρίνεται, «αλλά η γλώσσα δεν τους ακολούθησε, γιατί δεν μπορούσε να επιβιώσει αλλού. Στο χωριό ο άνθρωπος είχε λαβή του την πίστη στον Θεό, ήταν ζυμωμένος μαζί της. Είχε επίσης υγρασία η ψυχή του, από τους δεκάδες βρικολάκους, ισκιώματα και δαίμονες που κατοικούσαν κάθε δέντρο, κάθε πλαγιά, κάθε ρέμα του χωριού. Είχε αγροτικές εθιμικές γιορτές, είχε τους φυσικούς ήχους, και το ότι έφτιαχνε τα πάντα με τα χέρια του ήταν τελικά μεγάλη ευεργεσία. Oλο αυτό το κουκούλι, εκτός των άλλων επιδρούσε άμεσα και στη γλώσσα του, μια γλώσσα που ήταν σχεδόν χειρότευκτη, εικονοφόρος. Στις πόλεις, ο άνθρωπος δεν πιάνει με τα χέρια του ούτε ένα σύκο από μια συκιά. Δεν έχει επαφή με τον ουρανό, τον χαρακτηρίζει μια μορφή προπέτειας και θρασύτητος και δεν τα έχει ανάγκη αυτά – μέγα σφάλμα, διότι είμαστε πιο αδύνατοι και από μυρμήγκια. Και χωρίς τις μεταφυσικές και παραφυσικές διηγήσεις έχει στεγνώσει η ψυχή του. Εγινε ένα λογοκρατούμενο ον, επιδερμικό και φτωχό. Μοιραίως, η γλώσσα φτώχυνε. Για αυτό ακούμε κάτι αντιπαθητικούς όρους, όπως “δομές”, “δράσεις”, “αφήγημα”, “δικαιωματισμός”, “συμπερίληψη”, “θετικό πρόσημο”, αλλά και κάτι επίσης κακόηχα, όπως “καλή απόλαυση”, “καλή συνέχεια” και “καλή Παναγιά”. Η νοστιμιά πλέον απουσιάζει από τη γλώσσα».

Από όσα θέματα έχει ανοίξει, επιλέγω να επεκτείνω εκείνο της σύγχρονης γλώσσας. Ζητώ τη γνώμη του για τα προγράμματα τεχνητής νοημοσύνης που μιμούνται τον ανθρώπινο λόγο. «Δηλαδή θα αντικαταστήσουν τη γλωσσική ικανότητα του ανθρώπου;» αναρωτιέται με επιφύλαξη ο συγγραφέας. Iσως ναι, αντιγυρίζω, ίσως πάλι όχι, τουλάχιστον αν υπάρχει κάτι άπιαστο στην ανθρώπινη γλώσσα που μια μηχανή δεν μπορεί να το μιμηθεί. «Βλέπω ότι είναι δαιμόνιος ο άνθρωπος στο να επινοεί παιχνιδάκια της τεχνολογίας», σχολιάζει σκεπτικός ο Σωτήρης Δημητρίου. «O,τι και να επινοήσει όμως, εφόσον πίσω του υπάρχει εξήγηση κατασκευής, θα παραμείνει παιχνιδάκι. Αυτό που δεν θα μπορέσει ουδέποτε να εξηγήσει είναι το ξερόχορτο και το πέρας του σύμπαντος. Τα μεγάλα ερωτήματα της ζωής θα παραμείνουν εσαεί αναπάντητα. Τα μπιχλιμπίδια της τεχνολογίας, εφόσον ερμηνεύονται, δεν είναι επικίνδυνα. Oταν ξεφύγουμε από την κατανόησή τους, όταν δεν θα μπορούμε πια να αναλύσουμε μια ανθρώπινη κατασκευή, τότε τα πράγματα θα είναι κρίσιμα. Νομίζω όμως ότι δεν θα συμβεί ποτέ. Κάθε ανθρώπινο έργο έχει πίσω του μια εξήγηση».«Ο άνθρωπος είναι ακόρεστος», λέει ο Σωτήρης Δημητρίου. «Eχει το ένα, θέλει το άλλο. Eχει το άλλο, θέλει το πρώτο. Δεν είναι ποτέ ευχαριστημένος. Είναι μυστήριο και ίσως αυτό να κινεί την ανθρώπινη ιστορία. Αλλά δεν κάθεται ποτέ να πάρει ανάσα, να πει “καλά είμαι εδώ”». Φωτ. ΝΙΚΟΣ ΚΟΚΚΑΛΙΑΣ
Φυλακίζω τους φόβους μου στα καλούπια των γραμμάτων

Εκτός από τα σύγχρονα δεινά των ανθρώπων (που αυτή τη στιγμή γύρω μας τρώνε, συζητούν ή περνούν από το τραπέζι για ένα «γεια σου, Σωτήρη»), υπάρχουν και τα διαχρονικά, που ο συγγραφέας αγγίζει, μεταξύ πολλών άλλων, στο τελευταίο του βιβλίο, τη συλλογή διηγημάτων «Μια Μαρίνα Τζάφου» (εκδ. Πατάκη). «Iσως ο ορισμός του ανθρώπου ως το ον που δεν ευχαριστιέται ποτέ δεν ανατραπεί και ποτέ», γράφει σε ένα διήγημα. Είναι τόσο χάλια τα πράγματα; «Ο άνθρωπος είναι ακόρεστος», λέει ο Σωτήρης Δημητρίου. «Eχει το ένα, θέλει το άλλο. Eχει το άλλο, θέλει το πρώτο. Δεν είναι ποτέ ευχαριστημένος. Είναι μυστήριο και ίσως αυτό να κινεί την ανθρώπινη ιστορία. Αλλά δεν κάθεται ποτέ να πάρει ανάσα, να πει “καλά είμαι εδώ”».

Οσο για τις δυνατότητες της λογοτεχνίας να ξεδιαλύνει τα συγκεχυμένα και αντικρουόμενα συναισθήματα των ανθρώπων, το «Μια Μαρίνα Τζάφου» έχει μια ακόμη διαπίστωση. «Ας θεωρήσει βασίμως ο αναγνώστης πως ο συγγραφέας –εν γένει– σαν κουνουπάκι ζουζουνίζει πάνω σε αβυσσαλέα νερά», διαβάζουμε σε ένα σημείο του βιβλίου. Τότε γιατί, μετά τόσα χρόνια στο κουρμπέτι, εξακολουθεί ο Σωτήρης Δημητρίου να γράφει; «Γιατί είναι διασκεδαστικό εν πολλοίς», απαντά. «Είναι βέβαια επώδυνο και επίμοχθο. Αλλά κατά βάση είναι λυτρωτικό. Φυλακίζω στα καλούπια των γραμμάτων, στα καλούπια του Π, του Ρ, του Ο, του Α, τους φόβους και τις εμπειρίες μου. Με το γράψιμο βάζω απέναντί μου τα δυσχερή συμβάντα του βίου μου. Και είναι πολλά. Διότι, όπως κάθε λογοτέχνης, είμαι και ευφυής, είμαι και βλαξ. Ισχύουν όλα τα αντιθετικά στους λογοτέχνες. Αλλιώς δεν μπορούν να γράψουν».

Δεν υπάρχουν δηλαδή συμβάντα ευτυχή; Μια ωραία παιδική ανάμνηση, λόγου χάρη, από εκείνες που αναδύονται επίμονα; «Είναι φθινόπωρο», θυμάται ο Σωτήρης Δημητρίου. «Αφού πέρασα όλο το θέρος στο χωριό μου, την Πόβλα, γυρίζω στην Ηγουμενίτσα. Η πόλη, με εκείνα τα μπλε τα φθινοπωρινά της θάλασσας και του ουρανού, μου φαίνεται πανέμορφη. Οταν φτάνω στο σπίτι μου, βλέπω τον πατέρα μου να έχει ανοίξει ένα πηγάδι και να φτάνει στο τέλος του. Θυμάμαι να τον κοιτάζω πολλή ώρα και ξαφνικά να γυρίζει το κεφάλι του από το σκάψιμο και να με κοιτάζει και εκείνος. Αυτό το κοίταγμα από τον πατέρα μου είναι από τις πιο ωραίες αναμνήσεις μου».
Εξωραϊσμοί

– Σήμερα, ορισμένοι εκδότες στο εξωτερικό αντικαθιστούν σε παλιότερα λογοτεχνικά έργα λέξεις δυσάρεστες, ενώ κάποια καινούργια κείμενα, προτού εκδοθούν, διαβάζονται από «sensitivity readers», οι οποίοι επισημαίνουν ό,τι μπορεί να παρεξηγηθεί. Ποια είναι η γνώμη σας;

– Το «πολιτικά ορθό» είναι άλλος ένας από τους σύγχρονους όρους που αντιπαθώ. Βλακείες, δήθεν για να μην πληγωθεί ο άνθρωπος. Αυτή η επιφανειακή φιλανθρωπία συμβαίνει στο πλαίσιο ενός ευτελούς και χαζού δικαιωματισμού. Κόβονται λέξεις χωρίς λόγο, για να εξωραϊστεί μια κατάσταση. Μα όπου υπάρχει το κακό, τίποτα δεν εξωραΐζεται.

– Μήπως απλώς εκσυγχρονίζονται ή επικαιροποιούνται οι καλοί μας τρόποι; Αλλάζουν και αυτοί, όπως οι κοινωνίες.

– Σωστή παρατήρηση. Μπορεί όμως να μην υπακούς το πολιτικά ορθό και την ίδια στιγμή να έχεις τακτ, να έχεις ευγένεια. Υπάρχει τρόπος. Από την άλλη, μπορεί να είσαι ο ορισμός του πολιτικά ορθού και να είσαι βάρβαρος και αγενέστατος. Για όλα υπάρχει τρόπος.
Η συνάντηση

«Α, βλέπω πως προτιμάς και εσύ τις φυτικές γεύσεις», σχολίασε ο Σωτήρης Δημητρίου ενώ τρώγαμε. Ηταν σειρά του να αστοχήσει, τουλάχιστον εν μέρει, όχι όμως ότι δεν απόλαυσα τα γεμιστά μου, όσο και εκείνος τις μπάμιες του. Συνοδεύσαμε τα πιάτα μας με δύο ακόμη «πράσινες» επιλογές: άγρια χόρτα και σαλάτα λάχανο – καρότο. Ηπιαμε δροσερό νερό. «Στον βίο μας δεν αλλάζουμε άλογο σε κάθε σταθμό, όπως στα πολύ παλιά ταχυδρομεία, αλλά διαθέτουμε μόνο ένα και αυτό είναι το σώμα μας», παρατήρησε κάποια στιγμή ο συγγραφέας. Και για όλο το γεύμα πληρώσαμε στο «Ολύμπιον» 20 ευρώ.