Σπαρμένα στη γη της Θεσπρωτίας βρίσκονται δεκάδες πετρογέφυρα, άλλα γκρεμισμένα σήμερα, κι άλλα που αντέκουν στη φθορά. 

Μονότοξα η πολύτοξα, με ξύλινο ζεύγμα η υδατογέφυρες, δείχνουν το μεράκι των κατασκευαστών τους. 

Διασχίζοντας για περίπου 20 λεπτά το παλιό και κατεστραμμένο πλέον Πάρκο της Πέρδικας στη Θεσπρωτία, συναντά κανείς το Γεφύρι του Αη Θανάση να στέκει επιβλητικό πάνω από τον μικρό ποταμό Αγιώτικο, ανάμεσα στα δέντρα και τους θάμνους. 

Η κατασκευή της γέφυρας εκτιμάται πως έγινε προ 1.000 ετών. 

Στέκεται όρθιο από το 1798 μέχρι σήμερα και εξυπηρετεί όλα τα χωριά της περιοχής. 

Πριν γίνει το γεφύρι, τα χωριά έχασαν πολλούς ανθρώπους και ζώα, στην προσπάθεια να περάσουν το ποτάμι. 

Μεταξύ αυτών που χάθηκαν στον ποταμό ήταν και ο καλόγερος του Μοναστηριού της Καμίτζανης που παρασύρθηκε μαζί με τα άγια λείψανα. 

Το γεφύρι εγκαινίασαν επτά παπάδες ενώπιον όλων των κατοίκων των χωριών της περιοχής και έγινε μεγάλο γλέντι. 

Το γεφύρι της Γκρίκας 

Την κατασκευή του γεφυριού χρηματοδότησαν η Μονή Καμύτσιανης Τσαμαντά και οι κοινότητες Τσαμαντά, Πόβλας (Αμπελώνα) και Λιδίζδας, που συγκέντρωσαν χρήματα αναλογικά από τους κατοίκους. (Λέγεται μάλιστα ότι ένας κάτοικος του Τσαμαντά δεν είχε χρήματα κι έδωσε μια κατσαρόλα. 

Μετά από ένα ξέφωτο και ένα μονοπάτι καλυμμένο από φύλλα βελανιδιάς, στέκεται το Γεφύρι της Γκούρας στην κοινότητα Λιά Θεσπρωτίας. 

Χτίστηκε το 1940, ενώ διπλά από το γεφύρι υπάρχει η βρύση Γκούρα και στέκεται επιβλητικός ένας πλάτανος. 

Το Γεφύρι της Εκκλησίας βρίσκεται στην περιοχή της Μουργκάνας, στο χωριό Τσαμαντάς και λίγο πριν από την κεντρική πλατεία, «κρυμμένο» μέσα στις φυλλωσιές της περιοχής. 

Μέσα στο χωριό Άγιοι Πάντες, βρίσκεται το Γεφύρι της Καβάλας. 

Σύμφωνα με τους κατοίκους του χωριού, κατασκευάστηκε πριν από περίπου 100 χρόνια και ανακαινίστηκε το 2004. 

Στην περιοχή της Ελαίας Θεσπρωτίας, κάτω από τους Φιλιάτες και αφού διασχίσει κανείς ένα χωμάτινο δρόμο ανάμεσα στους αγρούς, συναντά το Καλπακιώτικο Γεφύρι. 

Το γεφύρι κατασκευάστηκε στις αρχές του 19ου αιώνα και βρίσκεται 300 μέτρα έξω από το χωριό Ελαία. 

Τα γεφύρια του Ζάναλα και της Λίμνης βρίσκονται στην είσοδο του χωριού Λίστα Θεσπρωτίας

Τα αποτελέσματα, που προέκυψαν από την Απογραφή Πληθυσμού − Κατοικιών 2021 και ανακοινώθηκαν επίσημα, σχετικά με τον νόμιμο πληθυσμό στην Περιφερειακή Ενότητα Θεσπρωτίας, κατά Δήμο και Δημοτική Ενότητα, έχουν ως εξής:

Πληθυσμός Περιφερειακής Ενότητας Θεσπρωτίας: 47.947.

Πληθυσμός Δήμου Ηγουμενίτσας: 25.109.ΔΕ Ηγουμενίτσας: 16.247.

ΔΕ Μαργαριτίου: 2.619.

ΔΕ Παραποτάμου: 1.294.

ΔΕ Πέρδικας: 1.909.

ΔΕ Συβότων: 3.040.

Πληθυσμός Δήμου Σουλίου: 12.680.ΔΕ Παραμυθιάς: 9063.

ΔΕ Αχέροντα: 2.423.

ΔΕ Σουλίου: 1194.

Πληθυσμός Δήμου Φιλιατών: 10.158.ΔΕ Φιλιατών: 8.270

ΔΕ Σαγιάδας: 1888.

Συνελήφθησαν χθες (30.12.2022) το πρωί στα Ιωάννινα από αστυνομικούς της Υποδιεύθυνσης Ασφάλειας Ιωαννίνων δύο ημεδαποί, σε βάρος των οποίων σχηματίστηκε δικογραφία για παραβάσεις της νομοθεσίας περί όπλων και σωματική βλάβη από αμέλεια.

Ειδικότερα, ως προς το χρονικό της υπόθεσης, προχθές το βράδυ μεταφέρθηκε σε νοσοκομείο των Ιωαννίνων αλλοδαπός, ο οποίος έφερε τραύματα από κυνηγητικό όπλο στην περιοχή της λεκάνης και των μηρών.

Όπως προέκυψε από τη διερεύνηση της υπόθεσης, λίγο νωρίτερα, ο ένας από τους συλληφθέντες, βρισκόμενος με τον συγκατηγορούμενό του σε περιοχή των Ιωαννίνων κατά τη διάρκεια κυνηγιού, υπέλαβε ως θήραμα τον αλλοδαπό, τραυματίζοντάς τον με το κυνηγητικό του όπλο.

Το όπλο κατασχέθηκε, ενώ οι συλληφθέντες οδηγήθηκαν στον κ. Εισαγγελέα Πλημμελειοδικών Ιωαννίνων.

28 ευρώ παρακρατούν αυτές τις μέρες τα ΕΛΤΑ από κάθε ζευγάρι συνταξιούχων που ζουν σε απομακρυσμένα χωριά και λαμβάνουν τη σύνταξή τους μέσω ταχυδρόμου. Αίτια, η απόφαση της διοίκησης του οργανισμού για αύξηση των τελών διαχείρισης σε σχεδόν 7 ευρώ (6,9 για την ακρίβεια) ανά σύνταξη που παραδίδεται. Η αναλγησία, μάλιστα, της διοίκησης αποτυπώνεται στο γεγονός ότι η προμήθεια αυτή των σχεδόν 7 ευρώ επιβλήθηκε ξεχωριστά και στην έκτακτη ενίσχυση, παρόλο που οι συνταξιούχοι τη λαμβάνουν μαζί με τις συντάξεις του Ιανουαρίου, χωρίς επιπλέον δρομολόγιο διανομής από τους ταχυδρόμους.

Η διοίκηση του οργανισμού, επί ΝΔ, από τη μια επιδόθηκε σε πάρτυ προσλήψεων golden boys και απευθείας αναθέσεων, σκορπώντας εκατομμύρια ευρώ σε ημετέρους, όπως ο κ. Πάτσης και η κ. Πιτσίκα, από την άλλη προχώρησε σε αύξηση 130% σε σχέση με το 2019 (από 3 ευρώ που ίσχυε όταν ανέλαβε, σε 5 το 2021 και σε 6,9 το 2022) στο ποσό που παρακρατά από χαμηλοσυνταξιούχους απομακρυσμένων χωριών που δεν έχουν άλλο τρόπο να λαμβάνουν τις συντάξεις τους. Φρόντισε, ακόμα, να περάσει την απόφαση κάτω από τα ραντάρ της δημοσιότητας, χαρακτηρίζοντάς την απόρρητη ώστε να μη δημοσιευθεί στη «ΔΙΑΥΓΕΙΑ».

Έτσι, λοιπόν, βρίσκει λεφτά η γαλάζια διοίκηση των ΕΛΤΑ για τους κάθε λογής… Πάτσηδες και Πιτσίκες. Ξεζουμίζοντας τους χαμηλοσυνταξιούχους με υπέρογκες προμήθειες, με τον αρμόδιο Υπουργό κ. Πιερρακάκη να νίπτει τας χείρας του, όπως κάνει κάθε φορά που τα ΕΛΤΑ απασχολούν τη δημοσιότητα για την εξοργιστικά σκανδαλώδη γαλάζια κακοδιαχείριση, τα κλεισίματα καταστημάτων, την αποψίλωσή τους από προσωπικό και την ταλαιπωρία των πολιτών που βιώνουν στην καθημερινότητά τους την κατάρρευση αυτού του ιστορικού οργανισμού.

Συνελήφθη σήμερα (29-12-2022) το πρωί στην Πρέβεζα από αστυνομικούς του Τμήματος Τροχαίας Πρέβεζας ημεδαπός, διότι σε έλεγχο που πραγματοποιήθηκε με ηλεκτρονική συσκευή (αλκοολόμετρο), διαπιστώθηκε ότι οδηγούσε Ι.Χ.Ε. αυτοκίνητο υπό την επίδραση οινοπνεύματος.

Στην αύξηση του προϋπολογισμού της «Επιχειρηματικότητας Πολύ Μικρών και Μικρών Επιχειρήσεων (ΜΜΕ)» του Αναπτυξιακού Νόμου 4399/2016, για όλη τη χώρα, προχώρησε το Υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων, με την υπ’ αρ. 122064/2022 απόφαση του Αναπληρωτή Υπουργού κ. Ν. Παπαθανάση.

Για την Ήπειρο ειδικότερα, ο νέος προϋπολογισμός ανέρχεται σε 30.500.000 €, εκ των οποίων ποσό 27.861.606 €, αυξημένο κατά 40%, αφορά τα οριστικά εγκεκριμένα επενδυτικά σχέδια, συνολικά ενενήντα εννέα (99).

Την ένταξη στον Αναπτυξιακό Νόμο όλων των θετικά αξιολογηθέντων, συνεπώς βιώσιμων, επενδυτικών σχεδίων του 5ου Κύκλου ΜΜΕ, μέσω ανακατανομής των διαθέσιμων κονδυλίων, είχε ζητήσει ο Σταύρος Καλογιάννης από τον περασμένο Απρίλιο, καταθέτοντας σχετική πρόταση (αρ. πρ. 4358/2022) στη Βουλή.

Ο Σταύρος Καλογιάννης είχε αναλάβει την εν λόγω πρωτοβουλία καθώς στον προηγούμενο και τελευταίο κύκλο του Ν. 4399/2016 περιλαμβανόταν για πρώτη φορά η ίδρυση και επέκταση των πτηνοτροφικών μονάδων πάχυνσης και το επενδυτικό κοινό της Ηπείρου είχε ανταποκριθεί με πολύ μεγάλη συμμετοχή, που αντιστοιχούσε σε πολύ υψηλότερο του διαθέσιμου, αρχικά, ποσού των 19.800.000 €.

Σε δήλωσή του ο Σταύρος Καλογιάννης αναφέρει: «Με την απόφαση του Υπ. Ανάπτυξης και Επενδύσεων στο τέλος της τρέχουσας χρονιάς, καθίσταται σαφές ότι η ένταξη του μέγιστου αριθμού βιώσιμων επενδυτικών σχεδίων στο Καθεστώς Ενίσχυσης του 5ου Κύκλου των ΜΜΕ του Ν. 4399/2016, αποτελεί σπουδαία ευκαιρία για την επίτευξη σημαντικών αναπτυξιακών στόχων, όπως η ίδρυση, επέκταση και ο εκσυγχρονισμός μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων και η αύξηση της απασχόλησης. Είναι πολύ θετικό επίσης ότι δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στην ενίσχυση της επιχειρηματικότητας στον κλάδο της πτηνοτροφίας, ο οποίος αποτελεί σημαντικό μοχλό ανάπτυξης, μέσω επενδύσεων, για την Ήπειρο».

Την εφαρμογή ενός ολοκληρωμένου στρατηγικού σχεδίου για την αποκατάσταση και ανάδειξη του ιστορικού χώρου του Σουλίου προωθεί το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού.

Το πλαίσιο των αρχών διατυπώνεται στο Στρατηγικό Σχέδιο (masterplan), το οποίο και θα αποτελέσει τη βάση για την εκπόνηση των απαραίτητων μελετών αποκατάστασης και ανάδειξης ιστορικών μνημείων, αλλά και του ευρύτερου αρχαιολογικού χώρου.

Το πράσινο φως επί των γενικών αρχών δράσης έδωσε το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο γνωμοδοτώντας θετικά επί των αποτελεσμάτων του ερευνητικού προγράμματος για τη «Διερεύνηση του ευρύτερου ιστορικού χώρου Σουλίου: ανάδειξη, προστασία και ανάπτυξη του πολιτισμικού και πολιτιστικού του τοπίου», το οποίο εκπονήθηκε στο πλαίσιο Προγραμματικής Σύμβασης Πολιτισμικής Ανάπτυξης μεταξύ του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, της Περιφέρειας Ηπείρου και του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, προϋπολογισμού 200.000 ευρώ, έχοντας ως στόχο τη διαφύλαξη και ανάδειξη του ιστορικού χώρου Σουλίου ως σημαντικού «τόπου ιστορικής μνήμης».

Όπως δήλωσε η Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνα Μενδώνη, «Η περιοχή του Σουλίου διαθέτει σημαντικά τοπικά, χωρικά και ανθρωποκοινωνικά χαρακτηριστικά υψηλής ιστορικής, πολιτισμικής και πολιτικής ταυτότητας. Στο πλαίσιο του συγκεκριμένου ερευνητικού προγράμματος, τα αποτελέσματα του οποίου πρόσφατα παρουσιάσαμε στην τοπική κοινότητα σε επιστημονική ημερίδα στο Σούλι, εντοπίστηκαν τα κύρια χαρακτηριστικά, αναδύθηκαν οι κυρίαρχοι προβληματισμοί και τα κρίσιμα ερωτήματα για το μέλλον του τόπου. Στόχος μας είναι η δημιουργία μιας βιώσιμης κοινότητας και η ανάδειξη του ιδιαίτερου φυσικού, ιστορικού, πολιτισμικού χαρακτήρα του τόπου, μέσα από την προστασία και ανάδειξη του ευρύτερου πολιτισμικού τοπίου του Τετραχωρίου του Σουλίου, του φυσικού και του δομημένου περιβάλλοντος, της υλικής όσο και της άυλης κληρονομιάς. Στο πλαίσιο αυτό εντάσσεται η σύνδεση του αρχαιολογικού χώρου με άλλα σημεία ενδιαφέροντος σε ένα ενιαίο δίκτυο διαδρομών, οι οποίες θα διασυνδεθούν με ευρύτερους κοινωνικοοικονομικούς στόχους. Η ψηφιακή ανάδειξη του χώρου του Τετραχωρίου, των συνδεδεμένων με αυτόν διαδρομών, των μνημείων και των σημείων φυσικού και ιστορικού ενδιαφέροντος μέσα από εφαρμογές εικονικής και επαυξημένης πραγματικότητας, συμβάλλει στην αναβάθμιση της εμπειρίας του επισκέπτη. Βάσει των αποτελεσμάτων της έρευνας, κρίνεται επιτακτική η ανάγκη για μελέτη και εφαρμογή ολοκληρωμένου και σύγχρονου χωρικού σχεδίου για την ισόρροπη ανάπτυξη της περιοχής, το οποίο θα λαμβάνει υπ’ όψη του πέραν των αρχαιολογικού και ιστορικού ενδιαφέροντος χώρων, οικιστικά σύνολα και υφιστάμενες ανθρωπογενείς δραστηριότητες, καθώς και ο καθορισμός χρήσεων γης. Oφείλουμε να διευθετήσουμε τα ζητήματα που συνδέονται με την αποκατάσταση των ημιερειπωμένων κατοικιών, ιδιοκτησίας του ελληνικού Δημοσίου, και τη συμβίωση του αρχαιολογικού χώρου με την πρωτογενή παραγωγή, Είναι αναγκαίο να αναπτυχθούν συνέργειες με τον ιδιωτικό τομέα, πάντα με κανόνες που θα οριστούν από το Κράτος, για την αποκατάσταση και επανάχρηση των κτηρίων, ενώ απαιτούνται δημόσιες υποδομές και νομοθετικές ενέργειες. Είναι απολύτως εφικτό ο τόπος να αναπτυχθεί ουσιαστικά, να αποκαλυφθεί εκ νέου και να αποδοθεί στο κοινό, ως ιστορική δωρεά στα πολιτιστικά και πολιτικά ήθη, ενισχύοντας τη σύγχρονη ιστορία».

Το πρόγραμμα, διαρθρώθηκε σε τρία στάδια, και είχε ως αντικείμενο την αναγνώριση και συστηματική έρευνα και αξιολόγηση του ιστορικού τόπου του Σουλίου με στόχο τη συλλογή και καταγραφή σημαντικών στοιχείων που αφορούν στα μνημεία της περιοχής του Τετραχωρίου, καθώς και την κατάθεση προτάσεων για την προστασία, προβολή και ανάδειξη της ιστορικής, αρχιτεκτονικής και πολιτιστικής κληρονομιάς και ταυτότητας της περιοχής.

Η έρευνα περιλαμβάνει τη συλλογή στοιχείων, τη χαρτογράφηση των χαρακτηριστικών συγκρότησης του χώρου αλλά και των κρίσιμων συντελεστών και των προοπτικών για την ανάδειξη του, αλλά και την διατύπωση προτάσεων για την προβολή και ανάδειξη της αρχιτεκτονικής και πολιτιστικής κληρονομιάς, την προστασία και ανάδειξη των ιστορικών τεκμηρίων και τη δημιουργία πολιτιστικών διαδρομών.

Προβλέπεται, επίσης, η δημιουργία ενός ενιαίου δικτύου μνημείων και των βασικών υποδομών ανάδειξής τους, η βελτίωση της επισκεψιμότητας και της προσβασιμότητάς τους.

Ως προς την υφιστάμενη κατάσταση, η έρευνα ανέδειξε την κακή κατάσταση διατήρησης του ιστορικού αποθέματος, στην πλειοψηφία των κτηρίων, των ιστορικών διαδρομών, των δρόμων, των προσβάσεων, τη δυσκολία προσπέλασης στον χώρο και προσέγγισης στα κτήρια, εξωτερικά και εσωτερικά, λόγω της βλάστησης, αλλά κυρίως λόγω της, κατά τόπους, εκτεταμένης κατάρρευσης του οικοδομικού αποθέματος. Το Σούλι αποτελεί τη σημερινή είσοδο στο Τετραχώρι. Είναι ο πλέον φορτισμένος ιστορικά οικισμός. Ως οικισμό μπορεί κανείς να αντιληφθεί ένα μικρό, νεότερο τμήμα του. Το Κάστρο της Κιάφας βρίσκεται σε πλήρη εγκατάλειψη. Εντοπίζονται 28 «Σουλιώτικες» κατοικίες, Οικία Ζέρβα, «Σχολείο», ο Ναός Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης. Στον Αβαρίκο η προσέγγιση είναι δύσκολη, μέσω δύσβατου χωματόδρομου. Εντοπίζονται 23 ιστορικά κτήρια κατοικίας και οι εκκλησίες του Αγίου Σπυρίδωνα και του Αγίου Δημητρίου. Η Σαμονίβα έχει διαφορετικό χαρακτήρα από τους υπόλοιπους οικισμούς του Τετραχωρίου, καθώς υπάρχουν νεότερα κτήρια λόγω της συνεχούς κατοίκησής της από το 1932. Καταγράφονται 19 σπίτια, σχολείο, εκκλησία και κτηνοτροφικές εγκαταστάσεις.

Το Σούλι κατοικούνταν από τις Σουλιώτικες οικογένειες, έως την εποχή της οριστικής τους εκδίωξης από τους Οθωμανούς (1822), οπότε εγκαταλείφθηκαν και καταστράφηκαν οι οικισμοί. Μόνον η Σαμονίβα επανακατοικήθηκε από το 1825, αποκλειστικά από κτηνοτρόφους. Ο ιστορικός χώρος του Σουλίου (Τετραχωρίου και Κάστρου Κιάφας) είναι κηρυγμένος – οριοθετημένος αρχαιολογικός χώρος. Το 1956 το Υπουργείο Πολιτισμού κήρυξε ως ιστορικά διατηρητέα μνημεία τα «ερείπια του Σουλίου, το Φρούριο του Αλή Πασά (Κάστρο Κιάφας) και τη Γέφυρα του Ντάλλα, στην Σαμονίβα. Ο βασικός οικιστικός πυρήνας του Τετραχωρίου αναπτύσσεται σταδιακά γύρω στα τέλη του 17ου αιώνα. Διαδοχικά αναπτύσσονται οι οικισμοί: Σούλι, Σαμονίβα, Κιάφα και Αβαρίκος. Τον μείζονα χώρο του Σουλίου συμπληρώνει ομάδα άλλων επτά οικισμών που αποτελούν το Επταχώρι, έμμεσα συνδεδεμένοι με την ιστορικότητα του χώρου. Το ορεινό τοπίο όλης της περιοχής, αδρό λιτό, «δωρικό» είναι ιδιαίτερα επιβλητικό που υποβάλλει άμεσα στον γνώστη της ιστορίας την ισχυρή εντύπωση της άμεσης αλληλεξάρτησης του ιστορικού «γίγνεσθαι» και του φυσικού περιβάλλοντος.