Πως θα υπολογίζεται ο κατώτατος μισθός. Τι προτείνει η επιστημονική επιτροπή

Αυτόματη αναπροσαρμογή του κατώτατου μισθού κάθε χρόνο με έναν συντελεστή που θα προκύπτει από το άθροισμα του δείκτη τιμών καταναλωτή και του ημίσεως του ετήσιου ποσοστού μεταβολής της αγοραστικής δύναμης του γενικού δείκτη μισθών.

Αυτό προτείνει η Επιστημονική Επιτροπή στο πόρισμά της, η οποία όμως θεωρεί αναγκαία την αυτόματη αναπροσαρμογή του κατώτατου μισθού. Με λίγα λόγια, προτείνει να λαμβάνει υπ’ όψιν και τον πληθωρισμό και την αύξηση της παραγωγικότητας της οικονομίας.

Ειδικότερα, το πόρισμα της Επιστημονικής Επιτροπής για την ενσωμάτωση της ευρωπαϊκής οδηγίας 2022/2041 για επαρκείς κατώτατους μισθούς παρέλαβε από την πρόεδρό της, Καθηγήτρια, Πατρίνα Παπαρρηγοπούλου, η υπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, Νίκη Κεραμέως.

Η Οδηγία αποσκοπεί στη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης και εργασίας των εργαζομένων στην Ευρωπαϊκή Ένωση και θεσπίζει πλαίσιο για την επάρκεια των νόμιμων κατώτατων μισθών και την προώθηση των συλλογικών διαπραγματεύσεων.

Όπως αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση, αφενός μεν τα κράτη μέλη καλούνται να καθορίζουν σαφή κριτήρια και αντικειμενικές διαδικασίες για τον καθορισμό και την επικαιροποίηση των νόμιμων κατώτατων μισθών, ενώ δύνανται να χρησιμοποιούν μηχανισμό αυτόματης αναπροσαρμογής των κατώτατων μισθών αφετέρου δε τα κράτη μέλη καλούνται να εκπονήσουν σχέδιο δράσης για την ενίσχυση των συλλογικών διαπραγματεύσεων.

Στο πόρισμα, που εξέδωσε η Επιτροπή, προτείνει τη χρήση μαθηματικού τύπου ως έναν πιο αντικειμενικό τρόπο υπολογισμού του κατώτατου μισθού, ακολουθώντας το παράδειγμα του γαλλικού συστήματος, αλλά και άλλων ευρωπαϊκών χωρών.

Ποιο είναι το προτεινόμενο σύστημα;

Στο προτεινόμενο σύστημα, ο καθορισμός και η αναπροσαρμογή του νομοθετημένου κατώτατου μισθού και ημερομισθίου γίνεται αυτόματα, με βάση συντελεστή που προκύπτει από το άθροισμα α) του ετήσιου ποσοστού μεταβολής του δείκτη τιμών καταναλωτή μεταξύ της 1ης Ιουλίου του προηγούμενου έτους και της 30ής Ιουνίου του τρέχοντος για το χαμηλότερο 20% της εισοδηματικής κατανομής των νοικοκυριών και

β) του ημίσεως του ετήσιου ποσοστού μεταβολής της αγοραστικής δύναμης του γενικού δείκτη μισθών κατά την ίδια χρονική περίοδο. Δηλαδή, η Επιτροπή προτείνει η αυτόματη αναπροσαρμογή του κατώτατου μισθού να λαμβάνει υπ’ όψιν και τον πληθωρισμό και την αύξηση της παραγωγικότητας της οικονομίας.

Σύμφωνα με την ανακοίνωση, ο μηχανισμός αυτός θα διατηρεί ακέραια την αγοραστική δύναμη των νοικοκυριών με χαμηλό εισόδημα και θα επιτρέπει στους αμειβόμενους με κατώτατο μισθό να επωφελούνται από την αύξηση της παραγωγικότητας και των πραγματικών μισθών στην οικονομία.

Η εφαρμογή του προτεινόμενου μαθηματικού τύπου μπορεί να εκκινήσει το 2027, μετά την ενσωμάτωση της σχετικής οδηγίας στο εθνικό δίκαιο και την προετοιμασία από την ΕΛΣΤΑΤ των απαραίτητων δεικτών υπολογισμού.

Επισημαίνεται ότι ο κατώτατος μισθός, που θα διαμορφώνεται, μέσω αυτού του συστήματος, δεν επιτρέπεται να μειωθεί, διασφαλίζοντας έτσι το γενικό επίπεδο προστασίας των εργαζομένων.

Στα πλεονεκτήματά του συμπεριλαμβάνονται:

– η προβλεψιμότητα ως προς την μελλοντική πορεία του κατώτατου μισθού, η οποία βοηθάει στη μείωση της αβεβαιότητας εργαζομένων και εργοδοτών και, κατά συνέπεια, στηρίζει αφενός μεν τον προγραμματισμό των εργαζομένων αφετέρου δε τη λειτουργία των επιχειρήσεων, ενώ ενθαρρύνονται οι επενδύσεις,

– η εισαγωγή των κριτηρίων της οδηγίας με τρόπο που προστατεύει τη διαμόρφωση κατώτατου μισθού από την απόκλιση από τις δυνατότητες της πραγματικής οικονομίας, εξασφαλίζοντας έτσι τη μακροχρόνια οικονομική διατηρησιμότητα,

– η προστασία της αγοραστικής δύναμης του χαμηλότερου 20% της εισοδηματικής κατανομής των νοικοκυριών,

– η δικαιότερη κατανομή των μισθών για ολόκληρη την ελληνική κοινωνία και

– η συνολική ενίσχυση της αξιοπιστίας της οικονομικής πολιτικής της χώρας.

Παράλληλα, προτείνεται η δημιουργία Επιτροπής Διαβούλευσης, η οποία θα αποτελείται κυρίως από εκπροσώπους των κοινωνικών εταίρων, προκειμένου να διατυπώνει γνώμη για το ύψος του νομοθετημένου κατώτατου μισθού και την επικαιροποίησή του, αναβαθμίζοντας έτσι τον ρόλο των κοινωνικών εταίρων στη διαδικασία.

Επιπλέον, προτείνεται η κατάρτιση οδικού χάρτη («σχεδίου δράσης») για την ενίσχυση των συλλογικών διαπραγματεύσεων και την αύξηση του ποσοστού των εργαζομένων που καλύπτονται από συλλογικές διαπραγματεύσεις, με την ενεργή συμμετοχή των κοινωνικών εταίρων.

Στο αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα, η υπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, Νίκη Κεραμέως, θα λάβει πρωτοβουλίες διαβούλευσης και εκτενούς διαλόγου με τους κοινωνικούς εταίρους στη βάση του πορίσματος.

Η υπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, Νίκη Κεραμέως, δήλωσε:

«Η ενσωμάτωση της οδηγίας για επαρκείς κατώτατους μισθούς αποτελεί ένα πρόσθετο σημαντικό βήμα προς την κατεύθυνση της περαιτέρω διασφάλισης αξιοπρεπών συνθηκών εργασίας για όλους τους πολίτες. Οι προτάσεις της Επιτροπής θα αποτελέσουν, το αμέσως επόμενο διάστημα, τη βάση του διαλόγου της κυβέρνησης με τους κοινωνικούς εταίρους, προκειμένου, στη συνέχεια, το τελικό κείμενο να εισαχθεί στη Βουλή προς συζήτηση και ψήφιση.

Θα ήθελα να εκφράσω τις θερμές μου ευχαριστίες προς την πρόεδρο της Επιστημονικής Επιτροπής, Καθηγήτρια, Πατρίνα Παπαρρηγοπούλου και προς όλα τα μέλη της Επιτροπής για την πολύτιμη συμβολή τους στο σημαντικό αυτό εγχείρημα».

Ξεκινά διάλογος με τους κοινωνικούς εταίρους

Τη διαδικασία υπολογισμού του κατώτατου μισθού, όπως προτείνεται στο πόρισμα της Επιστημονικής Επιτροπής για την ενσωμάτωση της ευρωπαϊκής οδηγίας για επαρκείς κατώτατους μισθούς, ανέλυσε η υπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, Νίκη Κεραμέως, σε συνέντευξη που παραχώρησε στην ΕΡΤ.

Σύμφωνα με τα όσα είπε η υπουργός, υπάρχει ευρωπαϊκή οδηγία, η οποία, πρώτον, δίνει κατευθύνσεις στα κράτη-μέλη για το πώς θα ορίζεται με αντικειμενικό τρόπο ο κατώτατος μισθός και, δεύτερον, δίνει και ένα σήμα, προκειμένου να ενισχυθούν οι συλλογικές διαπραγματεύσεις, οι Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας.

H κα Κεραμέως σημείωσε ότι συγκροτήθηκε επιστημονική επιτροπή, η οποία παρέδωσε το πόρισμά της στο υπουργείο Εργασίας.

Το πόρισμα προτείνει, μεταξύ άλλων, τη θέσπιση ενός μαθηματικού τύπου, ο οποίος θα καθορίζει το πώς θα αυξάνεται ο κατώτατος μισθός από το 2028 και μετά, λαμβάνοντας υπ’ όψιν τον πληθωρισμό και την παραγωγικότητα της οικονομίας της χώρας. Το πόρισμα προβλέπει επίσης ότι δεν μπορεί να μειώνεται ο κατώτατος μισθός. «Θέλουμε αφενός μεν να θωρακίσουμε τους εργαζόμενους αφετέρου δε να υπάρχει γενικότερα προβλεψιμότητα στην οικονομία για το προς τα πού πάει ο κατώτατος μισθός», είπε η υπουργός, η οποία, στη συνέχεια, υπογράμμισε τη σημασία του διαλόγου και της συμμετοχής των κοινωνικών εταίρων στη διαδικασία.

«Το πόρισμα περιέχει προτάσεις για το πώς θα ενισχύσουμε τον ρόλο των κοινωνικών εταίρων. Πόσο πιο σημαντικό ρόλο θα έχουν οι κοινωνικοί εταίροι σε αυτή τη διαδικασία», τόνισε η κα Κεραμέως, επισημαίνοντας παράλληλα ότι σήμερα θα αποσταλούν επιστολές προς τους κοινωνικούς εταίρους, προκειμένου να συζητηθεί το πόρισμα της Επιτροπής.

«Εν συνεχεία, αφού ακουστούν οι απόψεις των εταίρων, η πρόταση θα κατατεθεί στο υπουργικό συμβούλιο, όπου και θα ληφθεί η τελική απόφαση για την κατάρτιση νομοσχεδίου, το οποίο θα κατατεθεί προς ψήφιση στη Βουλή» συμπλήρωσε.

Σχετικά με το ζήτημα της Εισφοράς Αλληλεγγύης Συνταξιούχων, η υπουργός Εργασίας υπογράμμισε ότι, προσεχώς, θα κατατεθεί διάταξη στη Βουλή από κοινού με τον υφυπουργό, Πάνο Τσακλόγλου, προκειμένου να διορθωθεί μία στρέβλωση των τελευταίων ετών.

Όπως εξήγησε η κα Κεραμέως, ζητούμενο είναι να μην υφίσταται κάποιος μείωση της σύνταξής του, επειδή πήρε αύξηση.

Προανήγγειλε δε ότι η διάταξη θα κατατεθεί στη Βουλή το αμέσως επόμενο διάστημα, προκειμένου να εφαρμοστεί στις συντάξεις του Ιανουαρίου, οι οποίες καταβάλλονται τον Δεκέμβριο.

Αναφερόμενη στην προσπάθεια που καταβάλλει το υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης για τον επαναπατρισμό Ελλήνων που εργάζονται στο εξωτερικό, μέσω της πλατφόρμας «Rebrain Greece» και προγράμματος της Δημόσιας Υπηρεσίας Απασχόλησης, διευκρίνισε ότι πρόκειται για μία πρωτοβουλία που έχει ως στόχο τη σύζευξη μεταξύ των Ελλήνων εκείνων που αναζητούν μία επαγγελματική ευκαιρία, για να επιστρέψουν στη χώρα μας και εταιριών οι οποίες δραστηριοποιούνται στη χώρα μας και αναζητούν εξειδικευμένο προσωπικό.

Μάλιστα, σημείωσε ότι έχουν ήδη προγραμματιστεί δύο σημαντικές εκδηλώσεις στο εξωτερικό και, συγκεκριμένα, μία στο Άμστερνταμ της Ολλανδίας στις 30 Νοεμβρίου 2024 και μία εντός του Δεκεμβρίου στο Ντίσελντορφ της Γερμανίας, με σκοπό να φέρουν σε επαφή τους ενδιαφερόμενους Έλληνες του εξωτερικού με τις εταιρίες.

Επίσης, η υπουργός Εργασίας προσέθεσε ότι στην πλατφόρμα έχουν ήδη εγγραφεί πάνω από 2.000 χρήστες, προκειμένου να ενημερώνονται για τις διαθέσιμες θέσεις εργασίας και υπενθύμισε ότι η κυβέρνηση έχει θεσπίσει 50% μείωση στη φορολογία για επτά χρόνια σταθερά ως ένα σημαντικό κίνητρο για τους Έλληνες που θα επιλέξουν να επιστρέψουν στην πατρίδα τους.

«Αυτή είναι μία προσπάθεια την οποία θα συνεχίσουμε. Την πιστεύουμε πολύ, θεωρούμε χρέος μας να κάνουμε αυτή τη σύζευξη μεταξύ εργαζομένων και επιχειρήσεων, προκειμένου να φέρουμε πίσω αυτά τα λαμπρά μυαλά, να επαναπατρίσουμε το πολύτιμο ανθρώπινο δυναμικό μας» ανέφερε χαρακτηριστικά.

Ερωτηθείσα σχετικά με το εποχικό επίδομα ανεργίας, η κα Κεραμέως απάντησε ότι υπάρχουν δύο πυλώνες: το τακτικό επίδομα ανεργίας και το εποχικό, επισημαίνοντας ότι και τα δύο προχωρούν κανονικά και στα δύο πρέπει να γίνουν τομές. Σε ό,τι αφορά το εποχικό επίδομα, ανέφερε ότι το υπουργείο έχει ήδη λάβει σημαντικές προτάσεις από τον σύλλογο των εργαζομένων στον επισιτισμό και τον τουρισμό, που λαμβάνει υπ’ όψιν την ανταποδοτικότητα.

«Δηλαδή, κάτι που εξετάζουμε είναι, όσο περισσότερο δουλεύεις, να έχει επιρροή στο εποχικό επίδομα, που θα λαμβάνεις στη συνέχεια» εξήγησε η υπουργός Εργασίας και έδωσε έμφαση στη σημασία του κοινωνικού διαλόγου και σε αυτό το ζήτημα, ενώ προανήγγειλε την αναμόρφωση τόσο του τακτικού επιδόματος, όσο και του εποχικού.

Τέλος, χαρακτήρισε τις ερωτήσεις που καταθέτουν συνάδελφοι βουλευτές του κυβερνώντος κόμματος «παράδειγμα υγιούς κοινοβουλευτικής διαδικασίας», υπενθυμίζοντας ότι πολλές πολιτικές της κυβέρνησης έχουν προέλθει απευθείας από προτάσεις των ίδιων των βουλευτών.