Έρχεται η ψηφιακή κάρτα σε εστίαση-τουρισμό - Τα αγκάθια

Έρχεται η ψηφιακή κάρτα σε εστίαση-τουρισμό - Τα αγκάθια

Θέμα αμοιβών ανοίγει για τους εργαζόμενους στον τουρισμό και επισιτισμό η ψηφιακή κάρτα εργασίας που θα ξεκινήσει να εφαρμόζεται εντός του Σεπτεμβρίου για μια δοκιμαστική περίοδοι 4 μηνών.

Από την 1η Φεβρουαρίου του 2025, θα εφαρμοστεί καθολικά και υποχρεωτικά στο σύνολο των επιχειρήσεων των δυο κλάδων που απασχολούν πάνω από 400.000 εργαζόμενους.

Η πιλοτική εφαρμογή του μέτρου στις επιχειρήσεις τουρισμού και εστίασης συμφωνήθηκε σε σύσκεψη που είχαν οι φορείς και οι εκπρόσωποι εργαζομένων των δυο κλάδων με την υπουργό Εργασίας Νίκη Κεραμέως και το νέο Γενικό Γραμματέα Εργασιακών Σχέσεων Νίκο Μηλαπίδη.

Πέρα από τα όσα ανακοινώθηκαν για τα οφέλη που θα έχει η επέκταση του μέτρου στην πάταξη της αδήλωτης και υποδηλώμενης απασχόλησης, σε επισιτισμό και τουρισμό το ενδιαφέρον στοιχείο που προέκυψε από τα όσα συζητήθηκαν μέσα στη σύσκεψη είναι ότι με την εφαρμογή της ψηφιακής κάρτας ανοίγει θέμα αμοιβών για τους εργαζόμενους και κυρίως θέμα ένταξής τους στο νόμο για την χορήγηση της προσαύξησης 40% επί του ημερομισθίου για την 6η μέρα εργασίας που ισχύει για τις βιομηχανίες και τις επιχειρήσεις 24ωρης λειτουργίας με καθεστώς 5νθήμερης εργασίας.

Επειδή στον τουρισμό και επισιτισμό ισχύει ειδική ρύθμιση διευθέτησης του χρόνου εργασίας ώστε οι επιχειρήσεις να μπορούν να εφαρμόζουν 6ήμερη και 7ήμερη εργασία χωρίς ο επιπλέον χρόνος εργασίας να θεωρείται υπερωριακή απασχόληση, με την ψηφιακή κάρτα θα υπάρξει ντε φάκτο η ανάγκη καταγραφής του συμβατικού χρόνου εργασίας (π.χ. 8ωρο) και του χρόνου εκτός συμβατικού ωραρίου. Ο χρόνος αυτός θα πρέπει να λογίζεται είτε ως υπερωριακή απασχόληση και ο εργαζόμενος να έχει την ανάλογη προσαύξηση μισθού, είτε να θεωρείται πρόσθετη απασχόληση (όπως η 6η μέρα στις βιομηχανίες) και να ενταχθεί στη ρύθμιση για την προσαύξηση ημερομισθίου κατά 40%.

Ένα άλλο ζήτημα που έθεσαν οι εκπρόσωποι των εργαζομένων έχει να κάνει με τους χρόνους ανάπαυσης. Οι απασχολούμενοι στις ξενοδοχειακές επιχειρήσεις έχουν 8ωρο με μισή ώρα διάλλειμα ενώ στην εστίαση το διάλλειμα είναι αρρύθμιστο και γίνεται ανμά τακτά διαστήματα κατά τη διάρκεια του χρόνου εργασίας. Με την ψηφιακή κάρτα θα υπάρξει το φαινόμενο ένας εργαζόμενος να κάνει 8ωρο με κανονισμένο διάλλειμα μισής ώρας και ένας άλλος (στον επισιτισμό) να χτυπάει κάρτα για 9ωρη απασχόληση χωρίς να είναι ξεκάθαρο πόσος είναι ο χρόνος του διαλλείματος ώστε να μην υπάρχουν κυρώσεις για καταστρατηγήσεις του ωραρίου από την Επιθεώρηση Εργασίας.

Η Υπουργός Εργασίας Νίκη Κεραμέως τόνισε τη σημασία εφαρμογής της Ψηφιακής Κάρτας Εργασίας στην εστίαση και τον τουρισμό προκειμένου αφενός να διασφαλίζεται η καταγραφή του πραγματικού χρόνου εργασίας για τη θωράκιση των δικαιωμάτων των εργαζομένων και αφετέρου η διαφάνεια στους ελέγχους από την Επιθεώρηση Εργασίας και κατ’ επέκταση η αντιμετώπιση της αδήλωτης και υποδηλωμένης εργασίας και της εισφοροδιαφυγής. Η πιλοτική εφαρμογή του μέτρου στους δυοπ κλάδους, συμπλήρωσε, θα εκκινήσει εντός του Σεπτεμβρίου και θα είναι εκτενής, ώστε να δοθεί ο απαραίτητος χρόνος για προσαρμογή των επιχειρήσεων, για καταγραφή ζητημάτων και επίλυση αυτών.
Η αύξηση των υπερωριών

Αν ληφθούν υπόψη πάντως τα αποτελέσματα που καταγράφηκαν στην αύξηση των υπερωριών στους κλάδους που εφαρμόζεται η ψηφιακή κάρτα, τότε στον τουρισμό και επισιτισμό θα πρέπει να αναμένεται ανάλογη αύξηση στην καταγραφή των υπερωριών που τώρα δεν αποτυπώνονται σε καμία βάση δεδομένων γιατί "ενσωματώνονται" στις αποδοχές που συμφωνούν οι εργαζόμενοι. Ο μέσος μισθός στον κλάδο του τουρισμού και επισιτισμού είναι περίπου στα 1.200 ευρώ και σε αυτό το ποσό περιλαμβάνονται όλα δηλαδή ο μισθός της σύμβασης, τα επιδόματα και τα έξτρα ωράρια. Με την ψηφιακή κάρτα η διαφορά θα είναι ότι ένα κομμάτι του χρόνου εργασίας θα πρέπει να καταγράφεται ως συμβατικό ωράριο και ο έξτρα χρόνος εργασίας να περνάει στην υπερωριακή απασχόληση, με την ανάλογη προσαύξηση στους εργαζόμενους. Όπως ισχυρίζονται οι εκπρόσωποι των εργαζομένων αν σήμερα εφαρμοζόταν το σύστημα αυτό με την ψηφιακή κάρτα τότε ο μέσος μισθός θα έβγαινε αρκετά πιο πάνω από τα 1.200 ευρώ λόγω της προσαύξησης από τις υπερωρίες.

Η κα Κεραμέως επεσήμανε ότι από την εφαρμογή του μέτρου έχει σημειωθεί σημαντική αύξηση στις καταγραφές υπερωριών ενώ ανέφερε το παράδειγμα των σούπερ μάρκετ στα οποία, από την έναρξη της εφαρμογής του μέτρου έως το τέλος του 2023, καταγράφηκε σωρευτική αύξηση των δηλωθεισών υπερωριών ύψους +61,2%. Στις τράπεζες είναι 14%. Στις εταιρίες σεκιούριτι αύξηση 11,5% ενώ, στο λιανεμπόριο και στη βιομηχανία καταγράφεται αύξηση δηλωμένων υπερωριών πάνω από 10% φέτος, σε σχέση με το αντίστοιχο 7μηνο του 2023.

Πέρα από την ψηφιακή κάρτα, θα πρέπει να σημειωθεί ότι η αύξηση των υπερωριών οφείλεται και στο γεγονός ότι με τον νόμο 4808/2021 αυξήθηκε το όριο των υπερωριών από 120 σε 150 ώρες ετησίως ανά εργαζόμενο.