Η Επίδραση των Κοινωνικών Δικτύων στη Νέα Γενιά: Σχέσεις, Αυτοεκτίμηση και Συμπεριφορά - Γράφει η Χριστίνα Ευαγγελου

Τα κοινωνικά δίκτυα έχουν εισβάλει στη ζωή της νέας γενιάς, προσφέροντας έναν εναλλακτικό τρόπο επικοινωνίας, κοινωνικής δικτύωσης και πληροφόρησης.

Μέσα από τον ψηφιακό κόσμο οι νέοι, αντί να είναι περιορισμένοι στη γεωγραφική τους τοποθεσία, μπορούν να συνδεθούν με άτομα από διάφορα μέρη του κόσμου. Αυτή η διασυνδεδεμένη κοινωνία επηρεάζει τον τρόπο που οι νέοι δημιουργούν, κατανοούν και διατηρούν τις σχέσεις τους. Τ

α κοινωνικά δίκτυα δημιουργούν κοινότητες εντός κοινοτήτων, που μπορούν να επηρεάσουν τον ψυχισμό, τις επιλογές και τη ζωή τους γενικότερα.

Η επιρροή των φίλτρων και των επεξεργασμένων φωτογραφιών στα κοινωνικά δίκτυα δημιουργεί μια ιδανική εικόνα της πραγματικότητας.

Η δυνατότητα συνεχούς σύγκρισης με άλλους όμως, μπορεί να δημιουργήσει αίσθηση ανταγωνισμού και άγχους.

Ωστόσο, η επίδραση των μέσων στη νέα γενιά δεν περιορίζεται μόνο στη διασύνδεση. Στην εποχή της ψηφιακής επανάστασης, οι νέοι έρχονται αντιμέτωποι με μια νέα πραγματικότητα: από το Facebook και το Instagram μέχρι το You tube, το Twitter και το Snapchat επικοινωνούν, μοιράζονται στιγμιότυπα της ζωής τους και διαμορφώνουν την ταυτότητά τους μέσα από τις διαδικτυακές σχέσεις τους. Μάλιστα, η επιρροή των μέσων αυτών επεκτείνεται στις σχέσεις, την αυτοεκτίμηση και τη συμπεριφορά του ενός προς τον άλλο, γι’αυτό το λόγο κρίνεται αναγκαία η ισορροπημένη κι ενσυνείδητη χρήση τους.

Η διασύνδεση μέσω των κοινωνικών δικτύων έχει διαμορφώσει τον τρόπο που οι νέοι δημιουργούν και διατηρούν σχέσεις. Τα likes, τα comments και οι φωτογραφίες μοιράζονται με τον κόσμο, αλλά η αυθεντικότητα των σχέσεων αυτών δείχνει να κλυδωνίζεται, καθιστώντας απαραίτητη την ανάγκη για πραγματική επαφή και επικοινωνία πέρα από την οθόνη, προκειμένου να διατηρηθεί η βαθύτερη, ουσιαστική και ανθεκτική σχέση ανάμεσα στους νέους.

Η αναζήτηση αναγνώρισης μέσω likes και followers συχνά οδηγεί τους νέους σε έναν ανταγωνιστικό και πολλές φορές επιβλαβή αγώνα για την τέλεια εικόνα. Αυτό το αναγκαίο "validation" μπορεί να επηρεάσει τον τρόπο με τον οποίο οι νέοι αξιολογούν τον εαυτό τους και τις σχέσεις τους. Τα κοινωνικά δίκτυα επηρεάζουν την αυτοεκτίμηση των νέων με τον τρόπο που παρουσιάζουν τον εαυτό τους online. Η δημιουργία ενός ψηφιακού προφίλ είναι ένα είδος παραθύρου προς τον κόσμο, όπου η εικόνα που παρουσιάζεται μπορεί να επηρεάσει την αυτοπεποίθηση και την αίσθηση της αξίας. Τα κοινωνικά δίκτυα μπορούν να επηρεάσουν αρνητικά την αυτοεκτίμηση, εάν η αξία ενός ατόμου μετριέται αποκλειστικά από τη δημοτικότητά του στο διαδίκτυο. Είναι σημαντικό να προωθηθεί η συνειδητή χρήση των κοινωνικών μέσων και η αποδοχή της πολυπλοκότητας της ατομικής ταυτότητας.

Η προσωπική έκφραση, ο τρόπος που αντιδρούν σε ειδήσεις και γεγονότα, καθώς και ο τρόπος που αντιμετωπίζουν τις διαφορές, συχνά αντανακλούν το ψηφιακό περιβάλλον στο οποίο έχουν μεγαλώσει.

Η σύγκριση με άλλους στα κοινωνικά δίκτυα μπορεί να οδηγήσει σε αυξημένα επίπεδα ανησυχίας και ανασφάλειας. Επιπλέον, η υπερβολική χρήση των κοινωνικών δικτύων μπορεί να επιφέρει εθισμό, απώλεια χρόνου και απώλεια ενδιαφέροντος για τις πραγματικές δραστηριότητες, οδηγώντας σε απομόνωση και αυξημένα επίπεδα εκφοβισμού.

Αυτό που προκαλεί εντύπωση, είναι πως οι νέοι μοιράζονται τη ζωή τους δημόσια, πολλές φορές μην προασπίζοντας την ιδιωτικότητά τους κι εκθέτοντας ακόμα και τις πλέον προσωπικές στιγμές τους, αισθανόμενοι αργότερα ένα κενό που προκύπτει από όλη την εν λόγω προβολή. Συχνά κάποιος μέσα από την άνεση του καναπέ, κρυμμένος πίσω από μια οθόνη κι ένα ψευδώνυμο μπορεί να προβεί σε αισχρό κι ευτελιστικό σχολιασμό, που δύναται να επηρεάσει την ψυχική υγεία και την αυτοεκτίμηση κάποιου νέου, ο οποίος δεν έχει ολοκληρώσει την ανάπτυξή του και πολλές φορές δεν μπορεί να υπερασπιστεί τον εαυτό του αναλόγως. Επιπρόσθετα, η σύγκριση με άλλους, η επιδεικτική χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και η υπέρμετρη εξάρτηση από αυτά μπορούν να οδηγήσουν σε αρνητικά αποτελέσματα, όπως αυξημένο στρες, αυξημένο κοινωνικό άγχος, ακόμα και κατάθλιψη.

Τα κοινωνικά δίκτυα είναι αναμφισβήτητα ισχυρά εργαλεία που διαμορφώνουν τη ζωή της νέας γενιάς. Οι νέοι πρέπει να είναι ενήμεροι για τις προκλήσεις και τα οφέλη τους και η κοινωνία πρέπει να δραστηριοποιηθεί για να δημιουργήσει ένα ψηφιακό περιβάλλον που ενθαρρύνει την υγιή ανάπτυξη και επικοινωνία των νέων.

Κάτι τέτοιο μπορεί να επιτευχθεί μέσω της ισορροπίας μεταξύ της ψηφιακής και της πραγματικής ζωής, της αυτοπροσωπίας και της αυθεντικότητας, καθώς και της συνειδητής χρήσης των κοινωνικών μέσων.

Η εκπαίδευση και η ευαισθητοποίηση γύρω από αυτά τα θέματα είναι καίρια για να εξασφαλιστεί ότι η νέα γενιά θα αντλεί τα οφέλη των κοινωνικών δικτύων χωρίς να θυσιάζει την ψυχολογική, κοινωνική και συναισθηματική της ευημερία.

Είναι σημαντικό να προάγουμε μια υγιή σχέση με τα κοινωνικά δίκτυα. Οι νέοι πρέπει να είναι ενημερωμένοι για τους κινδύνους της υπερβολικής χρήσης τους και να εξασκούν τον έλεγχο της online παρουσίας τους. Ο εκπαιδευτικός ρόλος, η ενημέρωση και η υποστήριξη είναι ουσιώδεις για τη δημιουργία μιας υγιούς και ισορροπημένης σχέσης με τα κοινωνικά μέσα.

Αν κάποιος εκμεταλλευτεί τη χρήση των κοινωνικών δικτύων και τα χρησιμοποιήσει για έρευνα, προβολή ή ενημέρωση σχετικά με τον πλανήτη μας ή ειδικότερα ως προς τις τοπικές κοινωνίες, τότε μπορεί να συνειδητοποιήσει πως κατέχει ισχυρά όπλα που μπορεί να χρησιμοποιήσει προς ίδιον ή δημόσιο όφελος. Είναι οι γονείς, το σχολείο και η πολιτεία, φορείς που δύνανται να ενημερώσουν για τις δυνατότητες, τη σωστή χρήση και τους κινδύνους που επιφυλάσσουν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Δεν είναι λίγες οι φορές που νεαρά άτομα έχουν παρασυρθεί από ενήλικες που εκμεταλλεύονται την αφέλεια και την απειρία της τρυφερής αυτής ηλικίας.

Αναντίρρητα, η νέα γενιά πρέπει να αναζητήσει την ισορροπία μεταξύ της ψηφιακής και της αναλογικής επικοινωνίας, ώστε να επωφεληθεί από την εμπειρία των κοινωνικών μέσων χωρίς να υπονομεύσει την ποιότητα των σχέσεών της, την αυτοεκτίμησή της και τη συμπεριφορά της στον κόσμο.

Καθώς οι νέοι εξερευνούν τα όρια της ψηφιακής κοινωνίας, είναι σαφές πως τα κοινωνικά δίκτυα έχουν βαθιά επίδραση στις σχέσεις, την αυτοπεποίθηση και τη συμπεριφορά τους. Είναι σημαντικό να αναγνωρίζουμε αυτή την επίδραση και να αναζητούμε τρόπους για την υγιή χρήση των κοινωνικών δικτύων, έτσι ώστε να διαμορφώνονται θετικές εμπειρίες και σχέσεις για τη νέα γενιά.