"Εκατό σκύλοι ενενήντα πέντε κόκαλα" και η αντιμετώπιση της ανεργίας | Του Γιάννη Στάθη

"Εκατό σκύλοι ενενήντα πέντε κόκαλα" και η αντιμετώπιση της ανεργίας | Του Γιάννη Στάθη

Γιάννης Στάθης ,Αντιπρόεδρος Συνδέσμου Ελλήνων Οικονομικών Διευθυντών

Aρθρο για το περιοδικό Finanve Pro #

Η ιστορία μας διαδραματίζεται σε ένα μικρό νησί στο οποίο οι μόνοι κάτοικοι είναι εκατό σκύλοι. Κάθε μέρα, την ιδία ώρα, ένα αεροπλάνο πετάει πάνω από το νησί και ρίχνει ενενήντα πέντε κόκκαλα. Ήταν ένας πραγματικός παράδεισος για τους σκύλους. Ωστόσο υπήρχε ένα μελανό σημείο : ΚΑΘΕ ΜΕΡΑ ΠΕΝΤΕ ΣΚΥΛΙΑ ΕΜΕΝΑΝ ΝΗΣΤΙΚΑ…

Με το που έγινε το πρόβλημα γνωστό , όπως ήταν "απολύτως φυσιολογικό" , μια ομάδα ειδικών οικονομικών συμβούλων-κοινωνικών επιστημόνων, στάλθηκε στο νησί για να αξιολογήσει την κατάσταση και να συστήσει" διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις και διορθωτικά μέτρα ". Οι κοινωνικοί επιστήμονες εφάρμοσαν προηγμένα μοντέλα στατιστικής παλινδρόμησης* ,συνέλλεξαν μεγάλο όγκο στοιχείων και διαπίστωσαν τα παρακάτω: α) η οστεοαρθρίτιδα στον πληθυσμό των σκύλων συνδέθηκε με χαμηλότερα επίπεδα προσπάθειας αναζήτησης οστών και β) τα σκυλιά που δεν έβρισκαν κόκαλα ,δεν είχαν σημαντικές δεξιότητες στην αναζήτηση και στην διεκδίκηση κοκάλων!!

Ως «θεραπεία» για το πρόβλημα, μερικοί από τους κοινωνικούς επιστήμονες πρότειναν, ότι οι σκύλοι οι οποίοι δεν μπορούσαν να βρουν κόκκαλα , χρειάζονταν μια «γερή» παρακίνηση για να αρχίσουν να διεκδικούν , ενώ άλλοι πρότειναν ότι οι «νηστικοί» σκύλοι έπρεπε να υποστούν ειδική εκπαίδευση προκειμένου να αποκτήσουν αυξημένες δεξιότητες για να ανταπεξέλθουν στις απαιτήσεις της «μάχης» των κοκάλων.

Μια σκληρή διαμάχη ακολούθησε για το ποια από αυτές τις δύο στρατηγικές θα έπρεπε να επιδιωχθεί. Με την πάροδο του χρόνου δοκιμάστηκαν και οι δύο στρατηγικές , ωστόσο και οι δύο απέφεραν περιορισμένη αποτελεσματικότητα στο να βοηθήσουν τα πέντε «νηστικά» σκυλιά να αντιμετωπίσουν και να ξεπεράσουν την αναποτελεσματικότητα τους .

Έτσι στην πράξη, μια σειρά από ειδικούς ψυχολόγους και εκπαιδευτές σκύλων κλήθηκαν να εργαστούν επάνω στην ψυχολογία και τις δεξιότητες των «αναποτελεσματικών» σκύλων. Τα σκυλιά ανατέθηκαν σε ειδικούς διαχειριστές περιπτώσεων και υποβλήθηκαν σε αναλυτική αξιολόγηση. Οι σκύλοι «απειλήθηκαν» ότι αν δεν πετύχουν στην εκπαίδευση , θα χάσουν το νυχτερινό τους μπολ με φαγητό που τους το παρέχει η κυβέρνηση. Τέλος πάντων, μετά την εξαντλητική εκπαίδευση στο τρέξιμο και το σκάψιμο τα πράγματα αρχίζουν να αλλάζουν. Κάθε μέρα καθώς τα 100 σκυλιά αναζητούν 95 κόκαλα , διαπιστώθηκε ότι διαφορετικά σκυλιά επέστρεφαν χωρίς κόκαλα. Η σύνθεση του πληθυσμού των «αναποτελεσματικών» σκύλων φαίνεται να «ανακατεύεται» από τα εκπαιδευτικά προγράμματα.

Παρά τις μελέτες ,τις προτάσεις , τις εκπαιδεύσεις και τα μέτρα το πρόβλημα δεν αντιμετωπίστηκε ποτέ συνολικά. ΚΑΘΕ ΜΕΡΑ ΥΠΗΡΧΑΝ ΠΕΝΤΕ ΣΚΥΛΙΑ ΠΟΥ ΠΕΙΝΟΥΣΑΝ..

Οι σύμβουλοι και οι κοινωνικοί επιστήμονες σε αυτή την παραβολή, προσέγγισαν το πρόβλημα ,όπως οι κοινωνικοί επιστήμονες προσεγγίζουν το πρόβλημα της ανεργίας στις σύγχρονες συζητήσεις για την πολιτική κοινωνικής πρόνοιας. Εστίασαν την προσοχή τους αποκλειστικά στην διανεμητική διάσταση του προβλήματος και πρότειναν μέτρα που αποσκοπούν στην εξίσωση της δυνατότητας της πρόσβασης του πληθυσμού των σκύλων στα οστά.

Με την προσέγγιση αυτή , ωστόσο, «έχασαν» την ουσία . Ο λόγος για τον οποίο υπήρχε πρόβλημα είναι ότι ενώ ο πληθυσμός στο νησί ήταν εκατό σκυλιά, μόνο ενενήντα πέντε κόκκαλα «έπεφταν» από τον ουρανό κάθε μέρα.

Το προτεινόμενο πρόγραμμα εκπαίδευσης και κινήτρων για τους «νηστικούς» σκύλους δεν θα μπορούσε να επιτύχει τον επιδιωκόμενο στόχο. Το πρόβλημα διανομής θα είχε λυθεί εάν πέντε επιπλέον κόκκαλα έπεφταν από τον ουρανό κάθε μέρα

Το ίδιο μπορεί να ισχύει και για τις πολιτικές που βασίζονται στην προσέγγιση της έλλειψης θέσεων εργασίας για την καταπολέμηση της ανεργίας. Εάν εφαρμοστούν επιτυχείς πολιτικές για την εξάλειψη του χάσματος θέσεων εργασίας της οικονομίας, οι ανισότητες στην κατανομή της ανεργίας θα τείνουν να εξαφανίζονται.

Φυσικά και πρόκειται για μια φανταστική ιστορία , για ένα φανταστικό νησί και οι αγαπημένοι μας σκύλοι ουδέποτε ταλαιπωρήθηκαν. Ωστόσο στην κοινωνία μας και την οικονομία μας η παραπάνω ιστορία είναι απολύτως πραγματική και δυστυχώς ιδιαίτερα επώδυνη…. Μια εξαιρετική ιστορία για το πώς λειτουργεί σήμερα η οικονομία…

Γιάννης Στάθης

* Η παλινδρόμηση είναι μια ευρέως χρησιμοποιούμενη στατιστική τεχνική μοντελοποίησης για την έρευνα της συσχέτισης μεταξύ μίας εξαρτώμενης μεταβλητής και μιας ή περισσότερων ανεξάρτητων μεταβλητών

Πηγές: Bill Mitchell - Modern Monetary Theory Macroeconomic research, teaching and advocacy

Center of full employment and equity / the tale of 100 dogs and 95 bones

Macroeconomics / William Mitchell, L. Randall Wray, Martin Watts

Laboring Below the Line: The New Ethnography of Poverty, Low-Wage Work