Η κυρά – Γιαννούλα της πλατείας ΚΕΡΑΜΙΤΣΑΣ | Γράφει ο Νίκος Χρ. Τσέκας

Η κυρά – Γιαννούλα της πλατείας ΚΕΡΑΜΙΤΣΑΣ | Γράφει ο Νίκος Χρ. Τσέκας

Εκεί ψηλά, στα πόδια της Βελούνας και σε υψόμετρο 600μ. υπάρχει μια όμορφη πλατεία. Στο χωριό, την Κεραμίτσα. Με τα νερά τα κρύα και τα ψηλά ωραία πλατάνια.

Πλακόστρωτη, περιτριγυρισμένη από παρτέρια και γλάστρες με ωραία λουλούδια. Με πέτρινα κτίρια πλαισιωμένη, όπως το σχολείο, την εκκλησία, ξενώνα, σπίτια και ένα καλαίσθητο, επίσης πετρόκτιστο, πάνω από έναν αιώνα και άριστα σχεδιασμένο, καμπαναριό.

Σ’ αυτό το υπέροχο σκηνικό λειτουργούν ένα παραδοσιακό καφενείο «του Κοψιά» εδώ και εβδομήντα χρόνια καθώς και μια ταβέρνα καταπληκτική, εδώ και είκοσι χρόνια το «Ζοβόρι». Βέβαια έχουμε κι άλλες δύο ωραίες ταβέρνες. Της "Γκέλως" στην άκρη του χωριού και το "Πηγάδι" στη βρύση του χωριού που λειτουργεί μόνο καλοκαίρι.

Απλώνουν τα τραπέζια τους κάτω από τα δασιά πλατάνια για να δεχτούν ντόπιους και περαστικούς όμορφα να περάσουν.

Είναι δε πάνω στο δρόμο που ενώνει το Φιλιάτι με τα Γιάννενα. Φιλιάτι – Κεραμίτσα, Βροσίνα – Γιάννενα. Τον ένα από τους τρεις δρόμους που συνδέουν την Θεσπρωτία με την πρωτεύουσα της Ηπείρου. Ο άλλος είναι Ηγουμενίτσα, Μενίνα, Βροσίνα, Γιάννενα. Κι ύστερα ήλθε η Εγνατία.

Εκεί λοιπόν σ’ αυτή την πλατεία που ξεχνάς να φύγεις όταν αποφασίσεις να καθίσεις, υπάρχει, ζει και κυκλοφορεί ανάμεσά μας η κυρά Γιαννούλα (Μούτσιου). Ψυχή της ταβέρνας και κινητήρια δύναμη. Μια γραφική ενδιαφέρουσα φιγούρα, μια ξεχωριστή προσωπικότητα και ένας ανεπανάληπτος χαρακτήρας. Χρόνια τώρα προσφέρει τις υπηρεσίες της, είτε ως αφεντικό, είτε ως μαγείρισσα άριστη αλλά και σερβιτόρα όταν χρειασθεί. Ακούραστη και σε καθημερινή βάση από τις έξι το πρωί μέχρι αργά τη νύχτα δίνει το παρόν στο μαγαζί και στην πλατεία επίσης, στο "μισοχώρι" δηλαδή.

Μ’ ένα χαμόγελο φαρδύ, ανεπιτήδευτο και απλόχερα δοσμένο τόσο σε χωριανούς όσο και σε περαστικούς. Έλληνες και ξένους, είναι στη διάθεση όλων. Δεν είναι κοριτσόπουλο, δεν είναι νεαρή, είναι στην τρίτη ηλικία. Και τι μ’ αυτό. Αφού μπορεί, αφού είναι ικανή, αφού διαθέτει δύναμη πολλή και αντοχή μεγάλη σωματική και ψυχική;

Είναι έξυπνη και ευγενική. Περνά σ’ όλα τα τραπέζια των πελατών, κάνει διάλογο μαζί τους δίνοντας πληροφορίες στους επισκέπτες για το χωριό μας, παίρνοντας κι από εκείνους αρκετές. Μιλά δυνατά και καθαρά με πλούσιο λεξιλόγιο και το παραδοσιακό χρώμα της φωνής της, διανθισμένο επίσης ,με σπάνιες λέξεις που έχουν ξεχαστεί στο πέρασμα του χρόνου.

Αληθινή κι αλέγκρα, στα μάτια σε κοιτάει και σε μαγεύει επίσης.

Το ίδιο συμπεριφέρεται και με τους ξένους περαστικούς τουρίστες. Μιλά στα αγγλικά μαζί τους με την ίδια προθυμία καθ’ ότι στα νιάτα της είχε εργαστεί στην Αυστραλία για κάμποσα χρόνια. Αποζητούν την παρέα της και φωτογραφίζονται μαζί της. Στα μαύρα ντυμένη τα τελευταία χρόνια (μόνιμη περιβολή), με άσπρη ποδιά πάντα κρεμασμένη στο λαιμό της είναι η κυρά – Γιαννούλα της πλατείας, η μόνιμη, σταθερή και καθημερινή παρουσία της πλατείας. Φροντίζει την καθαριότητά της (πλατεία), ποτίζει τα λουλούδια, κρατά κλειδιά της εκκλησία για τους προσκυνητές, μοιράζει την αλληλογραφία που της εμπιστεύεται ο ταχυδρόμος και ότι άλλο της σταλεί. Π.χ. φάρμακα κ.λ.π.

Έχει όμως η κυρά – Γιαννούλα και άλλες χάρες. Κατέχει πολύ καλά τη παλιότερη και νεότερη ιστορία του χωριού. Έχει τεράστιο μνημονικό. Γνωρίζει το ανθρώπινο δυναμικό του χωριού παλιό και νέο. Ονοματολογία και συγγένειες. Θυμάται γεγονότα, χρονολογίες, έζησε στο πετσί της τρεις πολέμους, έχοντας στο μυαλό της ένα σκληρό δίσκο, ένα αρχείο, προσφέροντας τις γνώσεις της σ’ όποιον της ζητήσει κάτι.

Επιπλέον συνεργάζεται πρόθυμα με τον πολιτιστικό σύλλογο του χωριού. Γιατί; Γιατί γνωρίζει τους παραδοσιακούς χορούς, γιατί ξέρει και τραγουδά παραδοσιακά, γιατί διαθέτει δικιά της αυθεντική παραδοσιακή στολή και όταν την καλούν τρέχει. Γνωρίζει να πλέκει, να κεντά, να υφαίνει, να φτιάχνει εδέσματα και λιχουδιές που κάποτε υπήρχαν σ’ όλα τα σπίτια είτε από έθιμο είτε από ανάγκη. Όλα αυτά τα παρουσιάζει και τα επιδεικνύει όταν ο σύλλογος οργανώνει ημερίδες και ανάλογες εκδηλώσεις. Απαγγέλει ποιήματα από στήθους και συμμετέχει σε θεατρικά δρώμενα. Πριν κλείσω αυτό το αφιέρωμα στη γειτόνισσά μου στην πλατεία, να πω κάτι ακόμα. Εδώ και αρκετά χρόνια επικοινωνεί τηλεφωνικά με τους χωριανούς μας μετανάστες στην Αυστραλία, που είναι αρκετοί. Δίνει και παίρνει πληροφορίες που τις έχουμε ανάγκη όλοι μας. σχεδόν 2 – 3 φορές την εβδομάδα είναι ο συνδετικός κρίκος και η φωνή του χωριού μαζί τους. Έχει δε ένα πλούσιο τηλεφωνικό αρχείο χρήσιμο και διαθέσιμο σ’ όλους , ντόπιων και ξενιτεμένων.

Την ευχαριστούμε για όλα.

Να είσαι πάντα καλά κυρά – Γιαννούλα. 

Σ’ αγαπάμε.