Η Ηγουμενίτσα μπορεί να συνεισφέρει στην ανάπτυξη του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων | Του Αντώνη Μπέζα

Η Ηγουμενίτσα μπορεί να συνεισφέρει στην ανάπτυξη του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων | Του Αντώνη Μπέζα

Καθώς το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων βρίσκεται σε προεκλογική περίοδο σύμφωνα με τον νόμο πλαίσιο 4957/22 για τα ΑΕΙ, έρχεται πάλι στο προσκήνιο το θέμα που «πονάει» τη Θεσπρωτία. Η Ηγουμενίτσα είναι μια από τις λίγες πρωτεύουσες Περιφερειακών Ενοτήτων, και η μοναδική στην Ήπειρο, στην οποία δεν υπάρχει, ενώ υπήρχε στο παρελθόν, πανεπιστημιακό Τμήμα ή άλλη δραστηριότητα του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων.

Ήταν αναπόφευκτη αυτή η εξέλιξη; Ισχυρίζομαι πως όχι. Η λανθασμένη αντιμετώπιση της τωρινής Διοίκησης του Πανεπιστημίου και η αστοχία των χειρισμών σε πολιτικό και αυτοδιοικητικό επίπεδο, οδήγησαν σ’ αυτό το αποτέλεσμα. Κάποιοι, δυστυχώς, νομίζουν ότι η επίρριψη των ευθυνών στους προηγούμενους ή τους επόμενους μπορεί να λειτουργήσει σαν «κολυμβήθρα του Σιλωάμ» για να «ξεπλύνει» τις δικές τους ευθύνες. Δεν είναι όμως έτσι.

Από την άλλη μεριά, τελείωσε η ιστορία με το Πανεπιστήμιο στην Ηγουμενίτσα; Ισχυρίζομαι, επίσης, πως όχι. Κάθε πανεπιστημιακό Ίδρυμα επιδιώκει την αναβάθμιση της ποιότητάς του και την προσαρμογή στις ευρωπαϊκές και διεθνείς εξελίξεις υιοθετώντας σύγχρονα και ελκυστικά προγράμματα σπουδών και καινοτόμα γνωστικά και ερευνητικά αντικείμενα.

Η Ηγουμενίτσα με τη γεωγραφική θέση, τη μικρή σχετικά απόσταση λόγω της Εγνατίας Οδού από την έδρα του Πανεπιστημίου στα Γιάννενα και τις κτιριακές υποδομές που διαθέτει, μπορεί να συνεισφέρει σ’ αυτή την επιδίωξη. Το Πανεπιστήμιο δηλαδή στην Ηγουμενίτσα είναι αναγκαίο, όχι μόνο για την αντιμετώπιση της πληθυσμιακής συρρίκνωσης και τη στήριξη της ακριτικής και χωρίς σημαντικές παραγωγικές δραστηριότητες Θεσπρωτίας, αλλά και με βάση καθαρά ακαδημαϊκά κριτήρια.

Διαφορετική προσέγγιση για τη διεκδίκηση!

Με αυτά τα δεδομένα, η διεκδίκηση θα πρέπει, κατά τη γνώμη μου, να συνεχιστεί και να ενταθεί με μια διαφορετική όμως προσέγγιση:

Πρώτον, λαμβάνοντας υπόψη την πραγματικότητα του αυτοδιοίκητου και της ανεξαρτησίας των Ιδρυμάτων της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης. Τα τελευταία χρόνια με αλλεπάλληλες νομοθετικές παρεμβάσεις είναι σε εξέλιξη η συνεχής αποκέντρωση αρμοδιοτήτων από το Υπουργείο Παιδείας προς τα Πανεπιστήμια. Το ίδιο το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, μέσα από τα όργανα Διοίκησής του, γνωρίζει τις ανάγκες και διαμορφώνει τις κατευθύνσεις προς τις οποίες πρέπει να κινηθεί ώστε να είναι ανταγωνιστικό. Αν αποφασίσει να γυρίσει στην Ηγουμενίτσα και το ζητήσει, το Υπουργείο Παιδείας θα δυσκολευτεί πολύ να του το αρνηθεί.

Δεν θα υποδείξουμε εμείς, σαν τοπική κοινωνία, τι είδους Τμήμα θα μπορούσε να δημιουργηθεί ή ποια άλλη πανεπιστημιακή δραστηριότητα θα μπορούσε να φιλοξενηθεί (πχ μεταπτυχιακά και διδακτορικά προγράμματα, προγράμματα εφαρμοσμένων επιστημών και τεχνολογίας, δημιουργία ερευνητικού κέντρου όπως ο Πανεπιστημιακός Λαμπριάδειος Σταθμός Έρευνας στο Εθνικό Πάρκο Βόρειας Πίνδου κλπ).

Αυτό που εμείς πρέπει να κάνουμε είναι να ξεκινήσουμε διάλογο με τις νέες πρυτανικές Αρχές που θα προκύψουν από τις εκλογές, προβάλλοντας το επιχείρημα ότι η Ηγουμενίτσα μπορεί να συνεισφέρει στην ανάπτυξη του Πανεπιστημίου. Στην προσπάθεια αυτή οφείλουμε επίσης να κινητοποιήσουμε τους Θεσπρωτούς πανεπιστημιακούς δασκάλους, που υπάρχουν αρκετοί αλλά δεν τους αξιοποιούμε.

Δεύτερον, εκμεταλλευόμενοι τις υποδομές που έχει ήδη το Πανεπιστήμιο στην Ηγουμενίτσα. Ο χώρος και οι εγκαταστάσεις του πρώην ΞΕΝΙΑ ανήκουν στην ΕΤΑΔ ΑΕ και η χρήση τους έχει παραχωρηθεί, για 30 χρόνια χωρίς τίμημα έως το 2027, από την Ελληνικά Τουριστικά Ακίνητα ΑΕ (συνέχειά της είναι η ΕΤΑΔ ΑΕ) στο ΤΕΙ Ηπείρου (διάδοχός του είναι το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων) προκειμένου να στεγαστούν τα Τμήματα του Παραρτήματος της Ηγουμενίτσας. Είναι μεγάλο λάθος οποιαδήποτε σκέψη για χρησιμοποίηση αυτών των κτιρίων με διαφορετικό σκοπό.

Μετά τη λήξη της παραχώρησης πρέπει να ζητηθεί η παράταση της, γιατί δεν υπάρχει ποτέ περίπτωση να ξαναγυρίσει το Πανεπιστήμιο στην Ηγουμενίτσα αν του «πάρουμε» το ΞΕΝΙΑ. Επιπλέον, αν δεν δοθεί νέα παράταση της παραχώρησης στο Πανεπιστήμιο, η ΕΤΑΔ ΑΕ δεν μπορεί από τον κανονισμό της να παραχωρήσει το ακίνητο στο Δήμο Ηγουμενίτσας και θα πρέπει να το εκμεταλλευτεί για τουριστική χρήση.

Σ’ αυτό πλαίσιο, θα ήταν πραγματικά πολύ ενδιαφέρον, τώρα που στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων ολοκληρώνονται οι διαδικασίες για την εκλογή των 6 εσωτερικών και την επιλογή των 5 εξωτερικών μελών του Συμβουλίου Διοίκησης, οι υποψήφιοι να μας πουν δημόσια τις απόψεις τους για την πιθανή επαναλειτουργία Τμήματος ή άλλων δραστηριοτήτων του Πανεπιστημίου στην Ηγουμενίτσα.

Εξάλλου, σύμφωνα με το νέο νόμο «η εκλογή του Πρύτανη πραγματοποιείται κατόπιν αξιολόγησης των διοικητικών και ακαδημαϊκών του προσόντων αλλά και της τεκμηριωμένης πρότασής του για την ανάπτυξη του ΑΕΙ σε τοπικό, εθνικό και διεθνές επίπεδο".