Ο έρανος του Γερουσιαστή Π. Μπέμπη στις ΗΠΑ για το Νοσοκομείο Φιλιατών | Του Αντώνη Ν. Βενέτη

Ο έρανος του Γερουσιαστή Π. Μπέμπη στις ΗΠΑ για το Νοσοκομείο Φιλιατών | Του Αντώνη Ν. Βενέτη

Σπύρος Σίμος (1868 – 1935), γεννηθείς στη Λάβδανη της Ανατολικής Μουργκάνας, υπήρξε ο εκδότης της ημερήσιας αθηναϊκής εφημερίδος ΠΑΤΡΙΣ. Διετέλεσε επίσης βουλευτής Άρτης και Ιωαννίνων, με το κόμμα των φιλελευθέρων του Ελ. Βενιζέλου, του οποίου υπήρξε και Υπουργός κυβερνήσεών του.

Το 1931 ο Τσαμαντιώτης γιατρός Πέτρος Μπέμπης (1880 – 1965), Γερουσιαστής επίσης του κόμματος των φιλελευθέρων, επισκέπτεται τους Ηπειρώτες της Νέας Αγγλίας και συγκεντρώνει ένα σεβαστό ποσό για την ανέγερση του Νοσοκομείου Φιλιατών. Την επίσκεψή του καλύπτει απολύτως η ΠΑΤΡΙΣ του Σπ. Σίμου. Παραθέτω κομμάτια από ανταποκρίσεις της παραπάνω εφημερίδος από την περιοδεία του Γερουσιαστού Π. Μπέμπη στην Αμερική, τα οποία αλίευσα από τις κιτρινισμένες σελίδες τις ΠΑΤΡΙΔΟΣ και από τα οποία αποδεικνύεται ότι οι Τσαμαντιώτες και οι Βαβουριώτες κυριαρχούν με την πολυπληθή παρουσία τους στην περιοχή της Μασσαχουσέτης.

Έτσι ο πρόεδρος των Φιλιαταίων είναι ο Βαβουριώτης Δημήτριος Στάθης. Ο αδελφός του Χρήστος Στάθης ήτο ο εκ μητρός παππούς του αείμνηστου οφθαλμίατρου Φώτη Γκάνια και του αδελφού του Κώστα Γκάνια. Ο Νικόλαος Σελίμης ήταν πεθερός του αείμνηστου Βαβουριώτη Αρεοπαγίτη Προκόπη Μάκου τον οποίον (Ν. Σελίμη) λήστεψαν και σκότωσαν οι Τσάμηδες κατά την κατοχή.

Ο Ηλίας Γάτος, επίσης από το Βαβούρι, εξετελέσθη, το 1947, όλως αναιτίως, από τους αντάρτες του λεγόμενου Δ.Σ.Ε. Ο Σπύρος Στράτης, Λιώτης, μέλος του Δ.Σ. των Φιλιαταίων ήταν πρώτος εξάδελφος της μητέρας μου Ξανθούλας Βενέτη – Μπαρτζωκη. Ο επίσης Λειώτης Νικόλαος Μπόκας ήταν σύζυγος της νονάς μου Χρυσούλας Μπόκα, η οποία απαχθείσα και αυτή από τους αντάρτες του λεγόμενου Δ.Σ.Ε. απεβίωσε στη «Λαϊκή Δημοκρατία» της Ουγγαρίας το 1953. Ακόμα η εφημερίδα ΠΑΤΡΙΣ αναφέρεται λίαν επαινετικά στην άκρως φιλελληνική συμπεριφορά των Εβραίων της Ν. Υόρκης.

Τέλος, μετά την επιστροφή του στην Ελλάδα, ο Π. Μπέμπης ενημερώνει την Γερουσία της χώρας, για την επίσκεψή του στην Αμερική και τον ελληνισμό αυτής, και αποτίει φόρο τιμής στους Εβραίους Γιαννιώτες της Νέας Υόρκης. Εξ άλλου πιθανόν να εσημείωσα κάποια λάθη στις ημερομηνίες της ΠΑΤΡΙΔΟΣ ως π.χ. αυτή της 8.10.1931, το πιθανότερο είναι 8.11.1931.

Οι ειδήσεις

ΠΑΤΡΙΣ, 3.11.1931 – Ο κ. Πέτρος Μπέης έχει πάρει κατάκαρδα την υπόθεσιν της ανεγέρσεως νοσοκομείου στους Φιλιάτες. Ένας λόγος που τον παρεκίνησε πιο πολύ ήταν και ο εξής: περιοδεύοντας το 1928 στο Γαρδίκι Φιλιατών, ένα χωριό με 25 σπίτια, δεν είδε ψυχή εκεί. […] πραγματικώς όλο το χωριό ήταν στην εκκλησία, όπου κηδεύονταν μαζί πέντε νέοι 20 – 30 ετών […] Για την ίδρυση του Νοσοκομείου πρώτη η κυβέρνηση του Ελ. Βενιζέλου έσπευσε να διαθέση 500 χιλ. δραχμές… τα χωριά των κοινοτήτων της Τσαμουργιάς 350.000 δρχ. […] Επεβάλλετο να πάη ο κ. Μπέμπης στην Αμερική και αν έπος αμ έργον. […] Όλοι οι Έλληνες του Γούστερ, που ανέρχονται εις 3 χιλιάδες υπεδέχθησαν στο σταθμό τον κ. Μπέμπη… Στο Γούστερ οι Έλληνες έχουν αναπτύξει πολύ καλή δράση. […] Το Δ.Σ. των Φιλιαταίων του Γούστερ… το απαρτίζουν οι κ.κ. Δ. Ευσταθίου ως πρόεδρος, Ε. Κολλιός ως αντ/προς Κων. Ρίζος γραμματεύς, Χρ. Οικονόμου ταμίας, Κων. Μόσχος, Μιχ. Μπέμπης, Γεωργ. Κούβαρος, Γρηγ. Πούλιας, Σπ. Στράτης, Σταύρος Παπαβασιλείου, Π. Κοτσώνη, Θ. Βούκαλης, Κ. Ρίζος, Γ. Πολυζγόπουλος και Κ. Πάντος, […] με αποτέλεσμα οι Έλληνες της πόλεως (Γούστερ), να προσφέρουν, 5 χιλ. δολλάρια. […] Στην Ν. Υόρκην ο κ. Μπέμπης δοκίμασε μια πρώτης τάξεως συγκίνησιν. Οι Ισραηλίται που κατάγονται από τα Γιάννινα του προσέφεραν… 200 δολλάρια, […] Οι Γιαννιώτες Ισραηλίται της Νέας Υόρκης, που αριθμούνται εις δύο χιλιάδας και έχουν σχολείο, στο οποίο διδάσκονται τα ελληνικά τα παιδιά τους, αγαπούν κάθε Ηπειρώτην και δεν δυσκολεύονται να δείξουν εμπράκτως την αγάπην τους. […]

Γ. ΒΑΒΑΡΕΤΟΣ

ΠΑΤΡΙΣ, 4.11.1931 – Η μετάβασις του γερουσιαστού Ιωαννίνων στην Αμερική, για τη συλλογή εράνων προς ανέγερσιν νοσοκομείου εις Φιλιάτες της Ηπείρου έγινεν αφορμήν… να γίνουν αλλεπάλληλες συγκεντρώσεις των Ελλήνων της Αμερικής. […]

Στη Νέα Υόρκη ο κ. Μπέμπης προσεκλήθη από την κοινότητα των Ισραηλιτών των Ιωαννίνων να επισκεφθή την Ιερά Συναγωγή των και έγινε και εκεί ενθουσιωδώς δεκτός… μετά του αρχιγραμματέως του Σεβασμιωτάτου Αρχιεπισκόπου Αθηναγόρα κ. Βασιλείου Λόκη… Αφού τον προσεφώνησε ο πρόεδρος της συναγωγής κ. Λέων Γεσσουλά, τους έφερεν επάνω στο Βήμα. […]

Μεθ’ υπολήψεως ο πρόεδρος της Ι. Συναγωγής Λ. ΓΕΣΟΥΛΑ ο Ραββίνος: Γεσσουλά Λεΐκ

Ο Γραμματεύς: Ελίας Μάτσας

Οι Ιωαννίται της Ν. Υόρκης… όταν ο κ. Μπέμπης επεβιβάζετο στο τραίνο για να φύγη για τη Φιλαδέλφεια του ενεχείρησαν ένα τσεκ 200 δολλαρίων.

Ο κ. Πέτρος Μπέμπης επήγε για εράνους και στο Μόντρεαλ του Καναδά […] Εκεί… ο έρανος απέδωκε 400 δολάρια. Αλλά 400 δολ. Απέδωσε επίσης και ο έρανος της Ν. Υόρκης από την οποίαν ο κ. Μπέμπης κατευθύνθη έπειτα, μαζί με τον πρόεδρο των Φιλιατών κ. Δ. Ευσταθίου, στη Φιλαδέλφεια.

Εκεί ο Σύλλογος των Φιλιατών, του οποίου το Δ.Σ. αποτελείται από τους Αχ. Μισιράν πρόεδρον, Βασ. Μηλιώνη γραμματεία, Δ. Δόβην ταμίαν και Γ. Καραούλην, Αντ. Μάκον, Παν. Στεργιόπουλον συμβούλους… και κατορθώθη να μαζευθούν από μόνους τους ηπειρώτες της Φιλαδέλεφειας το ποσόν των 1000 δολ.

Μεγάλη συγκέντρωσις έγινε επίσης στο Γούστερ με την ευκαιρία της επιστροφής του κ. Μπέμπη στην Ελλάδα. Την διοργάνωσαν οι Σύλλογοι Τσαμαντά και Φιλιατών, στο ξενοδοχείον των Ηπειρωτών αδελφών Τσούρου, όπου παρετέθη πλούσιον γεύμα. Κατά τα επιδόρπια ο οδοντίατρος κ. Κυρίτσης συνέστησε όπως οι Ηπειρώται της Αμερικής συμπήξουν συλλόγους εις κάθε μέρος και συστήσουν ισχυρή Πανηπειρωτική Ομοσπονδία. […] Με την περιοδεία του αυτή ως την Αμερική ο κ. Μπέμπης κατώρθωσε να εξασφαλίση ένα μεγάλο ποσό για την ανέγερση του Νοσοκομείου Φιλιατών.

Γ. ΒΑΒ

ΠΑΤΡΙΣ 8.10.1931 – Η περιοδεία του γερουσιαστού κ. Μπέμπη εις τας πόλεις της Αμερικής… συνεχίζεται με ενθουσιώδεις εκδηλώσεις του εν Αμερική ελληνισμού. Αι εισφοραί των Ηπειρωτών υπέρ των ιδρυμάτων της επαρχίας θυάμιδος είναι ικανοποιητικώταται μέχρι τούδε. Μόνον αι εισφοραί των Ελλήνων του Γούστερ Μασ. έφθασαν το ποσόν των 5 χιλ. δολλαρίων. Κατωτέρω παραθέτομεν και ονομαστικόν κατάλογον των εισφορών των Ηπειρωτών της πόλεως ταύτης:… Ευαγ. Κολιός δολ. 125, Αδελφοί Αθανασίου Στολάκη 20, Κωνστ. Μόσχος 125, Ευάγγελος Κοτσίδας 225,… Πρ. Λιάγκος 20, Μιχ. Μπεστρεβάνης 30, Δημ. Παρούσης 25,… Σωκράτης Στράτης 30, Σωτ. Καίσαρης 25, Δονάτος Λάλος 6, Μιχ. Μπέμπης 100, Δημ. Ευσταθίου 100, Δημ. Λιάγκος 20,… Ξενοφών Παρούσης 20, Μάρκος Λένης 20, Σωτ. Στολάκης 35, …Σωτήριος Βένος 10,… Ιωάννης Νούσης 5,… Χρ. Ζούλας 40,… Νικ. Γούλας 10, Αδελφοί Κυράτση 50, Τριαντ. Μήτσης 50… Θεοδ. Πανταζής 2, Βλ. Κέντρου 5,… Μιχ. Αγγελόπουλος 100, Νικ. Σελίμης 50, Γεώργιος Κούβαρος 35. Γρ. Πανταζής 25,… Ευάγγελος Γκάτζιος 20,… ιατρός Φώτιος Κυρίτσης 15, Α. Παπαϊωάννου 15,… Μάρκος Στολάκις 50,… Π. Κοτσώνης 10,… Γρ. Μαλάμης 5, Ευθ. Μουζίνας Ι, … Αθανάσιος Μπέλλος 40, Χρ. Στάθης 10,… Ν. Μπόκας 20, Θ. Βενέτης 5, … Αθ. Κέντρος 20, … Χρ. Ευαγγέλου 10, Γεωρ. Στολάκης 10,… Κ. Πάντος 20,… Σωκρ. Ευαγγέλου 10, Β. Κοντούλης 5, Σ. Φώτου 5,… Γρ. Πάντος 20, Ι. Τζοβάρας 10, Η. Γάτος 10,… Σ. Παναγόπουλος 10, Σ. Κουλίσης 10, … Ι. Ζούλας 25, Φ. Σιούτης 10, Β. Στάθης 10,… Σωκράτης Κ. Τζίγκος 5,… Αδελφοί Κόντη 25, Αν. Μάκος 5,… Ι. Πάντος 10,… Λεωνίδας Τάτσης 25,… Αιδ. Βασίλειος Παπανίκας 50, Ν. Γκουρούσης 100, … Στ. Τζίγκος 50, […] το όλον 4.936,00.

ΠΑΤΡΙΣ, 18.12.1931 – Αγόρευσις του γερουσιαστού κ. Π. Μπέμπη εις της Γερουσίαν κατά την συνεδρίασιν της 15ης Δεκεμβρίου 1931.

… Είμαι ο πρώτος Έλλην γερουσιαστής, ο οποίος επεσκέφθην την πέραν του Ατλαντικού ωραίαν και φιλόξενον εκείνην χώρα… διαβιβάζω τον ευλαβή χαιρετισμόν του Ελληνισμού της Αμερικής προς την Γερουσίαν των Ελλήνων και δι’ αυτής προς το Έθνος. Και από του επισήμου του βήματος εκφράζω την βαθυτάτην ευγνωμοσύνην μου προς τους Ηπειρώτας της Αμερικής, προς τας Ηπειρωτικάς οργανώσεις, αι οποίαι εβοήθησαν, ενθέρμως την αποστολήν μου. Προς τον διακεκριμένον Ηπειρώτην Ιεράρχην, τον Αρχιεπίσκοπον Αμερικής κ. Αθηναγόραν, εις τον οποίον μεταπολεμικώς του εν Αμερική Ελληνισμού. Επίσης… προς τον Σύλλογον των Φιλιαταίων του Γούστερ της Μασαχουσέτης, προς τον Σύλλογον των Ηπειρωτών Φιλαδελφείας, προς τον Σύλλογον των Ηλείων εν Γούστερ, όπως επίσης και προς τον Σύλλογον, ο οποίος μου έκαμε μίαν ευχάριστον έκπληξιν. Όταν μετέβην εις Νέαν Υόρκην επληροφορήθην ότι υπήρχε μία κοινότης Ισραηλιτική και ένας Σύλλογος Ισραηλιτικός Ιωαννιτών Νέας Υόρκης, αποτελούμενος από πέντε χιλιάδας μέλη. Εθεώρησα δε καθήκον μου, ως αντιπρόσωπος της Ηπείρου, συνοδεία του διακεκριμένου Ηπειρώτου κληρικού του κ. Λόκη, να επισκεφθώ την Ισραηλιτικήν κοινότητα και τον Ισραηλιτικόν Σύλλογον και να εύρω τους συμπατριώτας αυτούς Ισραηλίτας συγκεντρωμένους εις την Συναγωγήν… Μου απένειμαν εξαιρετικάς τιμάς, διέγνωσα δε εις αυτούς πατριωτισμόν όχι υποκριτικόν, αλλά γνησίως ελληνικόν. Ωμίλουν την ελληνικήν γλώσσαν, ιερούργουν εις την Συναγωγήν αυτών ελληνιστί και διετήρουν Σχολείον εις το οποίον μανθάνουν τα παιδιά των ελληνικά και ανατρέφονται ελληνοπρεπώς. […]