Η Λαϊκή Συσπείρωση για τη μετατροπή του 1ου ΕΠΑΛ σε πρότυπο

Η Λαϊκή Συσπείρωση για τη μετατροπή του 1ου ΕΠΑΛ σε πρότυπο

Το Δ.Σ. της Ηγουμενίτσας κλήθηκε στις 02/06/2021 να συζητήσει το θέμα «Έκφραση γνώμης επί της ίδρυσης πρότυπου ΕΠΑΛ στην Ηγουμενίτσα.»

Το θέμα αφορά την επιδίωξη της κυβέρνησης να μετατραπεί το ΕΠΑΛ Ηγουμενίτσας σε “Πρότυπο ΕΠΑΛ” (Π.ΕΠΑΛ) όπως το λένε, παρά την αντίθεση της συντριπτικής πλειοψηφίας των διδασκόντων σε αυτό, των μαθητών που αντιδρούν με κινητοποιήσεις, της ΕΛΜΕ, κλπ. Ακόμα και η Δημοτική Επιτροπή Παιδείας του δήμου μας αποφάσισε ενάντια στην ίδρυση Π.ΕΠΑΛ στην Ηγουμενίτσα.

Ο θεσμός των Πρότυπων σχολείων, με τον οποίο διαφωνούμε, φυσικά δεν είναι καινούριος. Είναι έργο διαχρονικό όλων των κυβερνήσεων, λειτουργεί σε Γυμνάσια και σε Γενικά Λύκεια όπου η εισαγωγή γίνεται με εξετάσεις από το Δημοτικό στο Γυμνάσιο. Το καινούριο στοιχείο είναι ότι ο θεσμός αυτός επεκτείνεται και στα ΕΠΑΛ, με το νόμο 4763/2020, νόμος που ψηφίστηκε το Δεκέμβρη, μέσα στην καραντίνα και με κλειστά σχολεία.

Από όλη την Δυτική Ελλάδα επιλέχτηκε μόνο ένα ΕΠΑΛ, το 1ο ΕΠΑΛ Ηγουμενίτσας και μάλιστα έγινε προσπάθεια η διαδικασία να προχωρήσει στα μουλωχτά και στα γρήγορα, μέχρι οι διδάσκοντες στο ΕΠΑΛ και η ΕΛΜΕ Θεσπρωτίας ενημερώθηκαν και δημοσιοποίησαν το ζήτημα.

Μπορεί να ρωτήσει κάποιος. Γιατί διαφωνείτε; Δεν είναι καλό να αναβαθμιστεί ένα σχολείο, να γίνει Πρότυπο; Δεν θα αναβαθμιστεί η Ηγουμενίτσα έχοντας ένα τέτοιο σχολείο; Ξέρετε, πάντα επιλέγουν ωραίες λέξεις για να κρύψουν το πραγματικό περιεχόμενο της πολιτικής και των νομοσχεδίων που φέρνουν. Π.χ. το νομοσχέδιο έκτρωμα Χατζηδάκη, που καταργεί το 8ωρο και χτυπάει την απεργία και το συνδικαλισμό φέρει τον τίτλο “Για την Προστασία της Εργασίας”! Έτσι και ο όρος Πρότυπο, επιχειρεί να κρύψει το πραγματικό περιεχόμενο:

α) Μετατροπή του ΕΠΑΛ Ηγουμενίτσας σε Πρότυπο σημαίνει ότι η εισαγωγή των μαθητών θα γίνεται με βάση το βαθμό απολυτηρίου του Γυμνασίου, όπως λέει επί λέξει το σχετικό ΦΕΚ. Τι σημαίνει όμως αυτό; Ότι απόφοιτοι από τα γυμνάσια του δήμου μας, πιθανά να μην μπορέσουν να βρουν θέση, αν υπάρξουν αιτήσεις από μαθητές άλλων περιοχών που έχουν υψηλότερο βαθμό απολυτηρίου. Μάλιστα, ο εκπαιδευτικός οδηγός των Π.ΕΠΑΛ τονίζει ότι αίτηση εγγραφής στο Π.ΕΠΑΛ μπορεί να κάνει ένας μαθητής, ανεξάρτητα από τον τόπο διαμονής του. Γιατί το τονίζουν; Κάτι τέτοιο ίσχυε έτσι και αλλιώς στα ΕΠΑΛ. Το τονίζουν, γιατί επιδιώκουν ακριβώς να προσελκύσουν μαθητές με υψηλό βαθμό απολυτηρίου από διάφορες περιοχές, κάτι που με μαθηματική ακρίβεια θα στερήσει σε πολλά παιδιά του δήμου μας τη φοίτησή τους στο ΕΠΑΛ της περιοχής τους. Το Π.ΕΠΑΛ τελικά θα είναι ένα Πρότυπο σχολείο, με καλούς μαθητές, όχι όμως από την Ηγουμενίτσα. Κάποιος μπορεί να πει. Θα κάνει κάποιος αίτηση από άλλο τόπο; Φυσικά και θα κάνει. Όταν ένα σχολείο αποκτήσει τη φήμη του καλού σχολείου, τότε σίγουρα θα αυξηθεί η ζήτηση εγγραφής σε αυτό και από άσχετες περιοχές. Ας μην υπάρχει καμία αμφιβολία για αυτό. Παιδιά του δήμου μας, ειδικά τα πιο αδύναμα κοινωνικά και μορφωτικά, θα πεταχτούν απ’ έξω! Δηλαδή, αντί να φτιάξουν αίθουσες, να προσλάβουν καθηγητές να πηγαίνουν όλα τα παιδιά στην 1η τους επιλογή, έρχονται και λένε, ας συνεχίσουν να αποκλείονται παιδιά βάζοντας από πάνω σαν κόφτη και το βαθμό απολυτηρίου Γυμνασίου. Ο διευθυντής δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης Θεσπρωτίας είπε στο Δ.Σ. «Δεν τίθεται θέμα ορίου στον αριθμό των επιθυμούντων μαθητών να εγγραφούν ούτε και κατώτατο όριο βαθμού απολυτηρίου”. Ο νόμος ορίζει ακριβώς το αντίθετο. Αλλά όριο φοιτούντων μαθητών έτσι και αλλιώς υπάρχει. Πέρα από τις προθέσεις του οποιουδήποτε εκπαιδευτικού η και δημάρχου. Δεν μπορούν να γραφτούν απεριόριστοι μαθητές στο σχολείο, σε κανένα σχολείο, λόγω έλλειψης αιθουσών, καθηγητών, εργαστηρίων κλπ. Επίσης είναι κατανοητό ότι μπορεί να μην μπαίνει από το νόμο κατώτατος βαθμός, μπαίνει όμως από τις αιτήσεις που θα υπάρξουν. Π.χ. αν στο σχολείο μπορεί να φοιτήσουν μέχρι 250 μαθητές και γίνουν 300 αιτήσεις μαθητών, οι 50 τελευταίοι σε βαθμό θα αποκλειστούν, αφού οι άλλοι έχουν παραπάνω. Άρα, κατώτατος βαθμός μπαίνει και είναι αυτός του τελευταίου μαθητή που γίνεται δεκτός, με βάση τη δυνατότητα του σχολείου. Οι υπόλοιποι που θα πάνε; Στο Φιλιάτι η στην Παραμυθιά; Πέρα από τις χιλιομετρικές αποστάσεις που το καθιστούν ανέφικτο, η υποδομή των αντίστοιχων ΕΠΑΛ δεν το επιτρέπει.

β) Η συγκέντρωση των λεγόμενων καλών μαθητών σε ένα μόνο σχολείο, είτε αυτό γίνεται με εξετάσεις, είτε με βαθμό απολυτηρίου, η κατηγοριοποίησή τους σε καλά και σε κακά σχολεία, είναι κατά τη γνώμη μας μια βαθιά αντιπαιδαγωγική επιλογή. Για αυτό και καταψηφίσαμε την πρόταση που κ. δήμαρχου που ψηφίστηκε από το Δ.Σ. και ζητούσε «Να γίνει πρότυπο ΕΠΑΛ, αλλά στον ίδιο χώρο να λειτουργεί και το υπάρχον ΕΠΑΛ». Το ΦΕΚ είναι σαφές μιλά για μετατροπή των 7 ΕΠΑΛ σε πρότυπα. Αλλά πέρα από αυτό φανταστείτε το εξής: Στον ίδιο χώρο να συγκεντρωθούν οι καλοί μαθητές στο Π.ΕΠΑΛ. Οι μέτριοι και κακοί στο ΕΠΑΛ. Δηλαδή ένα σχολείο που εξ ορισμού κάποια παιδιά φέρουν την στάμπα του αποτυχημένου, του μέτριου και που θα είναι πίσω σε σχέση με τα άλλα. Και ένα άλλο σχολείο που μπορεί να τρέχει στην ύλη, αλλά δημιουργεί στρεβλές κοινωνικά αντιλήψεις και προσωπικότητες παιδιών. Αντικειμενικά, η ύπαρξη ενός Πρότυπου σχολείου, αφού απορροφά τους πιο ικανούς μαθητές, υποβαθμίζει τα άλλα σχολεία. Τέλος, ας μην ξεχνάμε ότι η απόδοση ενός μαθητή στο σχολείο, δεν είναι ποτέ αποτέλεσμα μόνο προσωπικών ικανοτήτων. Συνήθως, οι πιο αδύναμοι μορφωτικά μαθητές προέρχονται και από οικογένειες που τα φέρνουν δύσκολα βόλτα, αντιμετωπίζουν κοινωνικά προβλήματα, ανεργία, χωρίς να σημαίνει βέβαια ότι δεν υπάρχουν και εξαιρέσεις. Δεν αλλάζουν όμως τον κανόνα. Είναι τελικά ταξικό το ζήτημα και όχι μόνο εκπαιδευτικό. Ανοίγει ο δρόμος για σχολεία πολλών ταχυτήτων, με διαφορετική χρηματοδότηση, διαφορετικό πρόγραμμα, διαφορετικά μαθήματα, ανάλογα την περιοχή και την τσέπη του γονιού. Εκεί το πάνε, ας μην υπάρχει αμφιβολία γι’ αυτό. Τι θα γίνει όμως για τα παιδιά που η ζωή δεν τους τα φέρνει βολικά και εύκολα; Θα τα ρίξουμε στον Καιάδα;

γ) Στο Π.ΕΠΑΛ προβλέπεται πρακτική άσκηση, απλήρωτη, μία φορά τη βδομάδα για τη Β’ και Γ’ Λυκείου. Και πού είναι το κακό σε αυτό; μπορεί να πει κάποιος. Κατά τη γνώμη μας, η θέση των ανήλικων μαθητών δεν είναι να δουλεύουν τσάμπα, αλλά να είναι στο σχολείο και στο εργαστήριο. Που πρέπει να αναβαθμιστούν σε όλα τα σχολεία, με σύγχρονη υποδομή και εξοπλισμό. Είναι διαφορετικό πράγμα η ανήλικη εργασία και άλλο ο ενήλικας. Στα Π. ΕΠΑΛ καθιερώνεται για πρώτη φορά η ανήλικη εργασία στην δημόσια επαγγελματική εκπαίδευση! Στην κατάρτιση υπήρχε ήδη.

δ) Το Πρότυπο ΕΠΑΛ θα συνδέεται πιο αποφασιστικά με την αγορά εργασίας. Δηλαδή ειδικότητες θα αλλάζουν ανάλογα με τις ανάγκες της αγοράς, με αποτέλεσμα τα παιδιά να μην βρίσκουν την ειδικότητα που θέλουν ή να απαξιώνεται το πτυχίο τους. Και τι να κάνουμε; θα πει κανείς. Έτσι είναι η αγορά. Είστε αντίθετοι; Αυτό ακούμε χρόνια από όλες τις κυβερνήσεις, που όλες πίνουνε νερό στο όνομα της σύνδεσης του ΕΠΑΛ με την αγορά. Όλες παλεύουν να συνδέουν την εκπαίδευση με την αγορά, τάζουν επαγγελματική αποκατάσταση, καλές δουλειές, αλλά τα παιδιά των ΕΠΑΛ βρίσκουν δύσκολα δουλειά . Αν βρουν, είναι με άθλιους όρους. Άλλωστε, τόσα χρόνια ακούμε για δουλειές κλπ, αλλά τα πτυχία των ΕΠΑΛ αντιμετωπίζονται από όλες τις κυβερνήσεις σαν ένα προσόν ανάμεσα στα άλλα, και γι’ αυτό καλούνται οι απόφοιτοι μετά, να πάρουν έξτρα πιστοποίηση, με πληρωμή ή χωρίς, πάντως έξω από το πτυχίο και έξω από το σχολείο.

ε) Γιατί Π.ΕΠΑΛ στην Ηγουμενίτσα; Μας προβληματίζει. Είναι άσχετο με το γεγονός ότι ο νόμος για την Επαγγελματική Εκπαίδευση βγήκε ένα μήνα μετά τη δημοσιοποίηση των θέσεων του ΣΕΒ; Είναι άσχετο ότι στην πόλη μας υπάρχει το Λιμάνι; Ο κ. διευθυντής ανέφερε κάτι για τμήμα ναυτιλιακών σπουδών. Είναι άσχετο με τις εξελίξεις ιδιωτικοποίησης του Λιμανιού και τη μετατροπή του δήμου μας σε κόμβο όπου συγκρούονται τεράστια οικονομικά συμφέροντα; Θα τους παραχωρηθεί το λιμάνι και μαζί του φθηνό, ευέλικτο άλλα και τσάμπα εργατικό δυναμικό.

στ) Τελευταίο, αλλά όχι ασήμαντο, είναι οι οργανικές θέσεις των εκπαιδευτικών του σχολείου. Σε ένα προσωρινό ελιγμό που κάνουν, υπόσχονται τη διατήρηση των οργανικών θέσεων. Όμως είναι λόγια του αέρα. Ο νόμος λέει καθαρά για θητεία. Έχουν χίλιους δυο τρόπους να αναιρέσουν την υποτιθέμενη αυτή δέσμευση. Αρκεί να αναφέρουμε ότι στα Πρότυπα Γυμνάσια και Λύκεια δεν υπάρχει οργανική θέση, μονιμότητα, αλλά θητεία. Θα είναι ένα σχολείο σε κάθε περίπτωση σκληρή αξιολόγηση, κάτι που δεν αρνήθηκε η κυβέρνηση και οι υποστηριχτές της στο Δ.Σ.. Αν ήθελε πραγματικά να στηρίξει η κυβέρνηση την Επαγγελματική Εκπαίδευση θα μπορούσε:

· Να δώσει χρήματα, γενναία αύξηση της χρηματοδότησης σε όλα τα σχολεία κι όχι σε κάποια ,για να αναβαθμιστούν τα εργαστήρια, να εξοπλιστούν με σύγχρονη υποδομή και μηχανήματα.

· Να φτιάξει σύγχρονα βιβλία, αναλυτικά προγράμματα που να έχουν τις τελευταίες εξελίξεις της επιστήμης, της ειδικότητας, της τεχνολογίας.

· Να δίνει το πτυχίο πλήρη επαγγελματικά δικαιώματα, χωρίς έξτρα εξετάσεις και πιστοποιήσεις.

· Να προσλάβει εκπαιδευτικούς, με μόνιμη και σταθερή εργασία για όλους.

· Να διευρύνει τις ειδικότητες και τους τομείς σε κάθε περιοχή.

Τέλος δεν μπορεί να περάσει ασχολίαστη η στάση τόσο του κ. Διευθυντή δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης όσο και του κ. Δημάρχου. Δεν είμαστε αρμόδιοι να κρίνουμε την αγάπη του κ. διευθυντή για την Τεχνική και Επαγγελματική εκπαίδευση, ωστόσο δεν κρίνονται οι προθέσεις του αλλά το τι ακριβώς ορίζει ο νόμος για τον οποίο δεν μας πληροφόρησε σωστά, και σαφέστατα παραπληροφόρησε το Δ.Σ. λέγοντας ότι έχει ήδη υπογραφεί από τον υπουργό η ίδρυση Π.ΕΠΑΛ στην πόλη μας. Όσον αφορά το κ. Δήμαρχο από την αρχή προσπάθησε να αποπροσανατολίσει την συζήτηση από αυτό που η πρόσκληση για συνεδρίαση σαφέστατα όριζε. Για άλλο πράγμα κληθήκαμε να συζητήσουμε, άλλο εισηγήθηκε και άλλο πρότεινε για απόφαση. Μας είπε μάλιστα ότι με την πρόταση του συμφωνούν και οι καθηγητές. Πράγμα που ο Σύλλογος διδασκόντων στο 1ο ΕΠΑΛ με δελτίο τύπου διαψεύδει. Είναι πράγματι πολύ δύσκολο να υπηρετείς μια αντιλαϊκή πολιτική. Ακόμα πιο δύσκολο είναι να επιχειρηματολογείς ενάντια στην πραγματικότητα. Άλλη μια φορά αποδείχθηκε ότι ο δήμος είναι γρανάζι του κεντρικού κράτους στην υλοποίηση της εκάστοτε κυβερνητικής πολιτικής.

Ηγουμενίτσα 5/06/2021

Για την «Λαϊκή Συσπείρωση»

Δώρης Δήμας