Στα πηγάδια του Σουλίου - Του Δημήτριου Λάππα*

Στο χώρο του Βουλευτηρίου και στη γύρω περιοχή, όπου τα ερείπια σπιτιών αγωνιστών του Σουλίου και έως την Κιάφα σώζονται έως και σήμερα, δύο αιώνες και πλέον ,αρκετά (περίπου 40), και σε καλή κατάσταση, από τα 400 συνολικά πηγάδια των Σουλιωτών, καθώς κάθε οικογένεια είχε το δικό της πηγάδι (!).

Η περιοχή σήμερα ονομάζεται Πηγάδια (υπάρχει και σχετικό τραγούδι: Τρία μπαïράκια στήσανε στο Σούλι στα πηγάδια… ακούστε το στο τέλος του κειμένου.)

Προκαλεί εντύπωση το γεγονός πού βρέθηκαν τόσα πηγάδια σε μια, ομολογουμένως, ωστόσο, ήταν ουσιαστικά στέρνες, όπου συγκέντρωναν το νερό της βροχής.

Κάθε οικογένεια διατηρούσε το δικό της, προκειμένου να εξασφαλίσει νερό για τις ανάγκες της, ενώ πολλά συνδέονταν μεταξύ τους με ένα ευφυές δίκτυο αγωγών.

Συνδέονται υπογείως με κεραμικές σωληνώσεις, ενώ γέμιζαν νερό από μία μεγάλη γούρνα, φυσική δεξαμενή νερού, που βρίσκόταν σε ένα από τα ψηλότερα σημεία. Η φυσική δεξαμενή ήταν πλακόστρωτη και συγκοινωνούσε με τα πηγάδια μέσω του δικτύου των κεραμικών σωλήνων.

Το κάθε πηγάδι είναι φτιαγμένο λιθάρι -λιθάρι, σε σχήμα κυκλικό, πάνω σε λιθόστρωτη βάση.

Βορειότερα στο βουνό υπήρχε η λιθόστρωτη δεξαμενή συλλογής νερού της βροχής. Μέσω ενός υπόγειου δικτύου κεραμικών αγωγών, αυτή συνδεόταν με τα πηγάδια.

Σύμφωνα με μαρτυρίες, που μεταφέρονται από γενιά σε γενιά, οι Σουλιώτες κατά τις επιχειρήσεις του 1792, όταν οι Τουρκαλβανοί πλησίασαν την περιοχή τους, έριξαν ασβέστη σε πολλά πηγάδια για να τους στερήσουν το νερό.

Ο Δήμος Σουλίου σήμερα έχει καταγράψει όλα τα ιστορικά πηγάδια και εκπονεί μελέτη για την συντήρηση και διάσωσή τους, με τις υποδείξεις της αρχαιολογικής υπηρεσίας

* Ο Δημήτριος Λάππας είναι φιλόλογος, ιστορικός ερευνητής και συγγραφέας