Το καλντερίμι της Οσδίνας

Ήταν πέρυσι το Πάσχα και σ’ ένα περίπατό μου πέρασα από την Πλακωτή. Καθισμένος στο προαύλιο χώρο της εκκλησίας της Παναγιάς απολάμβανα την εκπληκτική θέα και γυρίζοντας το κεφάλι σιγά σιγά η ματιά μου καρφώθηκε σε μια μικρή κουκίδα, πίσω από τον Ροιδόλακκο, στην άκρη αυτού που φαινόταν απότομος γκρεμός πάνω από το χωριό της Οσδίνας. Εστιάζοντας τον φωτογραφικό φακό ανακάλυψα την ύπαρξη ενός εικονίσματος.

Το εικόνισμα από την Πλακωτή

Στο σημείο αυτό θα ήθελα να πω ότι στις λιγοστές περιπλανήσεις μου στα χωριά της περιοχής αλλά το ίδιο πιστεύω ότι ισχύει και για πολλά χωριά της Ηπείρου, οι είσοδοι και οι έξοδοι των χωριών οριοθετούνται από εικονίσματα αφιερωμένα συνήθως στον πολιούχο του χωριού. Σήμερα τα περισσότερα είναι εμφανή δίπλα από τους αυτοκινητόδρομους που προσφέρουν πρόσβαση στο χωριό. Μερικά όμως βρίσκονται κρυμμένα και δυσδιάκριτα αφού σηματοδοτούσαν την είσοδο/έξοδο από τους οικισμούς μέσω μονοπατιών που είτε ακόμα διατηρούνται είτε έχουν «ξεθωριάσει» στο πέρασμα το χρόνου.

Έχοντας σαν βάση τις προηγούμενες διαπιστώσεις άρχισα να αναλύω σιγά σιγά τις φωτογραφίες του εικονίσματος και παράλληλα εστίασα στις εικόνες μέσω Google Earth.(τα «μηχανήματα διαβόλου») Έτσι στην οθόνη του υπολογιστή αποκαλύφθηκαν τα ίχνη μονοπατιού που ελισσόμενο στην πλαγιά κατεβαίνει στο χωριό. Ακόμα από τη αντίθετη διεύθυνση η αρχή του μονοπατιού (ή μάλλον η διακοπή του) τοποθετείτε κοντά στην Ε.Ο. Ηγουμενίτσας – Ιωαννίνων στο σημείο που τελειώνουν οι στροφές τις Πλακωτής. Η μόνη σχετική προφορική αναφορά που είχα ήταν από έναν «Λαμπανιτσιώτη» (τον πατέρα μου) λέγοντάς ότι το μονοπάτι αυτό πρέπει να ήταν κομμάτι της «σύνδεσης» Λαμπανίτσας – Οσδίνας.

Το πόσο είναι βατό αυτό το μονοπάτι ήθελα να το διαπιστώσω, έτσι άρχισα να σχεδιάζω μια μελλοντική επίσκεψη. Συνδύασα λοιπόν την επίσκεψη μου στη Μίχλα http://atraposroute.blogspot.com/2011/11/blog-post_18.html και επιστρέφοντας το διασταύρωσα μερικές δεκάδες μέτρα από το εικόνισμα.

Ακολουθώντας το προς την Οσδίνα λίγο πιο κάτω βρέθηκα δίπλα στο εικόνισμα….η ομορφιά του τοπίου σου κόβει την ανάσα αλλά κάτι άλλο κάνει την καρδιά μου να σκιρτήσει…. «ταξιδεύοντας» πίσω στο χρόνο προσπαθώ να γευτώ τον καταιγισμό συναισθημάτων του ξενιτεμένου παλικαριού που επιστέφοντας κοντοστέκετε στο σημείο αυτό αγναντεύει κάτω το χωριό και με μάτια βουρκωμένα αντικρίζει μετά από πολύ καιρό το σπίτι του….

…Πίσω στο παρόν και ο οδοιπόρος που στέκετε απολαμβάνει το τοπίο και αφήνει την ψυχή να ταξιδεύσει με τα μάτια. Το βλέμμα κατηφορίζει προς το όμορφο χωρίο στην πλαγιά, πιο κάτω ανακατεύεται με τα ελαιόδεντρα και «αγκιστρώνεται» στο βράχο που πάνω του οι ναοί αντιστέκονται στις βουλές του χρόνου. Ασυναίσθητα η ροή του Καλαμά θα το παρασύρουν μέχρι την γέφυρα της Μενίνας ,αποχωριζόμενος τον ποταμό θα αρχίσει να σκαρφαλώνει προς την Τσουρίλα (Καλλιθέα), και την Μονή των Παγανιών κάτω από τις επιβλητικές γρανιτένιες κορυφές που πιο κοντά έδωσαν τα χαρακτηριστικά στα ονόματα των δυο χωριών Πετροβίτσα και Πλακωτή.

Ο οδοιπόρος πια θα πρέπει να επικεντρωθεί στην κατάβαση του καλντεριμιού που ελίσσεται στην απότομη πετρώδη πλαγιά παρουσιάζοντας έντονα τα σημάδια της εγκατάλειψης Σε κάποιες στροφές ξεκλέβοντας λίγο χρόνο για ξεκούραση θα να κάνει το ίδιο «νοερό ταξίδι» στο τοπίο από κάτω του.

Φτάνοντας προς το τέλος της κατάβασης (ελάχιστα μέτρα από το δημόσιο δρόμο) το καλντερίμι γίνεται όλο πιο δυσδιάκριτο όπου στη βάση της απότομης πλαγιάς «σβήνει» δίπλα σε μία σάρα (που πιθανόν να είναι η αιτία..).

Μετά από λίγο έχοντας σταθεί στη δημοσιά ακριβώς στην είσοδο του χωριού η ματιά ακολουθεί αντίθετα την διαδρομή και ανταμώνει εκεί πάνω με το εικόνισμα. Δυστυχώς τα σημάδια το καλντεριμιού από το σημείο εδώ είναι εξαφανισμένα από τον χρόνο και τίποτε δεν μαρτυράει την ωραία αυτή διαδρομή

Λοιπόν κατεβαίνω πια να συναντήσω τον Καλαμά και σκέφτομαι το πόσο ωραίο θα ήταν να γίνει κάποια προσπάθεια αξιοποίησης αυτό του μονοπατιού …από τους τοπικούς φορείς;…όχι απαραίτητα. Ας αναλογιστούμε πόσες Κυριακές καθόμαστε απέναντι από την τηλεόραση ή σε μια καφετέρια συζητώντας για το πώς εμείς θα βγάζαμε τον τόπο από την κρίση. Μπορούμε μία μέρα να ανέβουμε σε αυτούς τους πανέμορφους ξεχασμένους τόπους και βάζοντας ο καθένας ένα λιθαράκι να αναστηλώσουμε αυτά τα μονοπάτια που σαν φλέβες έρεαν προς τη «καρδιά» των απόκρημνων χωριών μας.

…..Αλλά όλα αυτά είναι μάλλον είναι οι σκέψεις ενός μοναχικού, ονειροπόλου Δον Κιχώτη που όταν του δίνετε η ευκαιρία περιδιαβαίνει αυτόν τον τόπο……