Η σημαντικότητα της ύπαρξης βιβλιοθήκης σε μια κοινωνία - Της Βασιλικής Πάντου

Αποδεχόμαστε όλοι μας ότι στην εποχή μας, μπορούμε να βρίσκουμε οτιδήποτε θέλουμε να διαβάσουμε, οποιαδήποτε πληροφορία χρειαζόμαστε ψάχνοντας στο διαδίκτυο. Ένα μεγάλο ποσοστό του γραπτού λόγου που καταναλώνουμε βρίσκεται μπροστά στις οθόνες των ηλεκτρονικών υπολογιστών και στις οθόνες των κινητών μας, ενώ η χάρτινη μορφή του τείνει συνεχώς σε μείωση. Το ιντερνέτ έχει αντικαταστήσει σε πολύ μεγάλο βαθμό την μνήμη μας!

Με τις βιβλιοθήκες η σχέση μου είναι πλέον τουριστική. Εάν βρεθώ σε άλλη πόλη επισκέπτομαι τον χώρο, κάνω μια βόλτα, και άπλα θαυμάζω τα χρώματα στις πλάτες των βιβλίων.

Το ότι δεν ξέρω πώς να χρησιμοποιώ τον χώρο μιας βιβλιοθήκης- και πιστεύω και οι περισσότεροι από εμάς σ’ αυτήν την πόλη που ζούμε - οφείλεται στο ότι πλέον δεν υπάρχει βιβλιοθήκη ή εάν υπάρχει οι πολίτες δεν έχουν πρόσβαση σ’ αυτήν.

Στα σχολικά μου χρόνια η δημοτική βιβλιοθήκη αποτελούσε το αναγνωστήριο μου πολλές φόρες την εβδομάδα, αλλά και μετέπειτα σαν φοιτήτρια πέρναγα αρκετές ώρες στο χώρο της βιβλιοθήκης της σχολής μου, ψάχνοντας πληροφορίες για τις εργασίες μου.

Βεβαία μπαίνοντας στην σχόλη μου το 1999 και αποφοιτώντας το 2004 το πρόβλημα είχε λυθεί : Δεν υπήρχε η ανάγκη για βιβλιοθήκες γιατί υπήρχε πλέον το ιντερνέτ.

Ωστόσο δεν θα είμαι αυτή που θα πει ότι οι βιβλιοθήκες δεν έχουν λόγο ύπαρξης στο μέλλον. Το αντίθετο μάλιστα. Πιστεύω ότι διατηρούν τρεις σημαντικούς χαρακτήρες, τρεις ταυτότητες:
Ως κτήρια
Ως πυρήνες της κοινωνίας
Ως αποθήκες πληροφορίας



Τον πρώτο χαρακτήρα ο πολύς κόσμος δεν τον υπολογίζει. Μπορώ να πω ότι του είναι αδιάφορο. Και δεν αναφέρομαι στο μέγεθος του κτηρίου. Αναφέρομαι στο κτήριο σαν σημείο προορισμού σε μια πόλη για τον επισκέπτη ή τον ίδιο τον κάτοικο της. Κτήρια με αρχιτεκτονικό ή ιστορικό χαρακτήρα όπως ένα μνημείο, ένα μουσείο, ένα αεροδρόμιο, ένα θέατρο ή μια βιβλιοθήκη! Οι πόλεις χρειάζονται τέτοια κτήρια, γιατί αυτά σκιαγραφούν την αρχιτεκτονική της ταυτότητα.

Ταυτόχρονα όμως γίνονται πυρήνες μιας κοινωνίας, γιατί σ’αυτά τα κτήρια θα φιλοξενηθούν εκδηλώσεις και δρώμενα που ο κόσμος θα συμμετάσχει, θα επικοινωνήσει, θα ανταλλάξει απόψεις, θα βιώσει συναισθήματα, θα εισπράξει γνώσεις. Θα γίνουν τόπος προορισμού. Και σίγουρα κανένας από αυτούς τους χαρακτήρες δεν επηρεάζετε από την ύπαρξη του ιντερνέτ.













Είμαι σίγουρη ότι πολλοί θα διαφωνήσετε μαζί μου και στον τρίτο χαρακτήρα που έδωσα για τις βιβλιοθήκες, σαν χώρο αποθήκης μιας πληροφορίας. Όλοι ξέρουμε ότι αργά ή γρήγορα η ψηφιοποίηση της πληροφορίας θα ολοκληρωθεί και τα πάντα θα βρίσκονται μπροστά μας με το πάτημα ενός κουμπιού. Ωστόσο θα σας αναφέρω ότι η συντήρηση της πληροφορίας δεν είναι τόσο αυτονόητη υπόθεση.

Τον τελικό του Ευρωμπάσκετ του 1987 τον έχω γραμμένο σε βιντεοκασέτα, την οποία όμως δεν μπορώ να δω γιατί πλέον το βίντεο που έχω δεν λειτούργει!

Στο σπίτι μου δεν έχω πια ούτε CD. Για να μην αναφερθώ σε θέματα ιδιοκτησίας της ψηφιακής τεχνολογίας ή τα γνωστά σε όλους μας Cookies που παραμένουν ακόμη άλυτα. Ποιος μου εγγυάται ότι τα βιβλία που αγοράζω από τα ιντερνετίκo κατάστημα της Amazon και αποθηκεύω στην μνήμη μιας συσκευής με οθόνη θα μπορώ να τα διαβάσω μέσα στα επόμενα 5 χρόνια γιατί η συσκευή που έχω τώρα απλά θα έχει αντικατασταθεί με κάποια άλλη και δεν θα υπάρχει συμβατότητα…

Άρα μήπως τελικά η βιβλιοθήκη θα είναι το back up της ανθρώπινης γνώσης για πολύ καιρό ακόμη ;

Χρειαζόμαστε μια βιβλιοθήκη στην πόλη μας.

Για να είναι ένα κτήριο που θα αποτελεί μέρος της κοινωνίας μας, που θα προσελκύει τα μελή της με εκδηλώσεις και δράσεις, ένα κτήριο που θα μπορούν να επισκέπτονται όλοι, μαθητές, φοιτητές, απλοί πολίτες.

Να έχει αναπαυτικά καθίσματα, αίθουσες για εκδηλώσεις, γρήγορο ιντερνέτ και πολλά πολλά βιβλία. Θέλω να υπάρχουν εκεί γύρω μου να τα βλέπω. Δεν είναι μονό ψυχολογικό το θέμα, είναι και αισθητικό. Χιλιάδες ράχες βιβλίων παρατεταγμένες στα δικά μου ματιά που πρόλαβαν και είδαν έναν κόσμο χωρίς καθόλου ιντερνέτ!