Κάποιοι ανακάλυψαν πριν από λίγες μόνο ημέρες τους Βουλιαράτες - Του Σταύρου Κωστάρα

Κάποιοι ανακάλυψαν πριν από λίγες μόνο ημέρες τους Βουλιαράτες στην Βόρεια Ήπειρο.

Οι συνθήκες για μένα το έκαναν εφικτό πριν από πολλά χρόνια. Από το 1998 και μετέπειτα, που έζησα και εργάστηκα στην γείτονα χώρα για περισσότερο από 3,5 χρόνια, έχω επισκεφτεί πολλές φορές το χωριό και έχω συμμετάσχει σε εορτασμούς. 

Μιλάω αλβανικά σαν «αλβανός» από την Αυλώνα, όπως χαρακτηριστικά μου έλεγαν οι γηγενείς αλβανοί, οι οποίοι μπερδευόταν με τον τρόπο που μιλούσα. Αυτό μου έδωσε την ευκαιρία να έρθω σε επαφή με εκατοντάδες ανθρώπους, βόρειους και νότιους αλβανούς, αλλά και ελληνικής καταγωγής, που μιλάνε τα ελληνικά όπως στο χωριό μου στα Γιάννενα. Συνεργάστηκα, ως διερμηνέας αλλά και ως συμμετέχων σε επιτελικό στρατηγείο του ΝΑΤΟ, με πολλές υπηρεσίες της χώρας αυτής. 

Αν εξαιρέσω έναν γέροντα κάποια μέρα στα Τίρανα που περνώντας δίπλα μου πάνω σε ένα ποδήλατο, έφτυσε κοντά μου για να δείξει την αντιπάθειά του, καμία άλλη φορά κάποιος αλβανός δεν εκφράστηκε άσχημα απέναντί μου, ούτε με λοιδόρησε μόνο και μόνο που είμαι έλληνας. Αλλά και αυτόν τον γέροντα με το ποδήλατο τον δικαιολόγησα. Υπηρετώντας στα σύνορα, από τις πρώτες μέρες που άνοιξαν αυτά το 1990, είχα ακούσει για πολλά περιστατικά βίαιης συμπεριφοράς ελλήνων απέναντι σε αλβανούς πρόσφυγες και υπέθεσα ότι ο γέροντας μπορεί να είχε πέσει θύμα μιας τέτοιας συμπεριφοράς. 

Δεν είχα γίνει ποτέ μάρτυρας τέτοιων περιστατικών. Δεν θα τα επέτρεπα άλλωστε, όπως δεν επέτρεψα σε κανέναν υφιστάμενο μου να φερθεί απάνθρωπα σε αλβανό συλληφθέντα για παράνομη είσοδο την περίοδο εκείνη. Αλλά αξίζει να θυμηθώ εκείνον τον «έλληνα» που μαστίγωνε με λάστιχο έναν αλβανό και στη συνέχεια έβαζε το σκύλο του να μυρίσει το αίμα για να «αγριέψει» όπως καυχιόταν! 

Οι αλβανοί ήταν και είναι ευγνώμονες στην πλειοψηφία τους, που η χώρα μας άνοιξε τα σύνορα και τους υποδέχτηκε τότε που είχαν μεγάλη ανάγκη. Και πραγματικά είχαν! Μου το είπαν και μου το έδειξαν με πολλούς τρόπους αλλά και με την συμπεριφορά τους απέναντί μου. Έχω άλλωστε το προνόμιο της γλώσσας και εκφράζονταν πολύ πιο άνετα σε μένα. 

Η οικονομία της χώρας τους είχε καταρρεύσει και η παραγωγή δεν μπορούσε να σιτίσει τους κατοίκους της. Υπήρχε πείνα πραγματική! Η Ελλάδα τους φιλοξένησε και τους πρόσφερε δουλειά. Και αυτοί με την σειρά τους βόηθησαν την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας εκείνη την περίοδο, προσφέροντας φτηνά εργατικά χέρια και δουλεύοντας σε δουλειές που οι έλληνες απαξιούσαν να κάνουν εκείνη την περίοδο της οικονομικής ευφορίας. Να μην θυμηθώ δηλαδή ότι ήμουν ο μόνος έλληνας σε 25 εργάτες που μάζευαν μανταρίνια στον κάμπο του χωριού της συζύγου μου. Δεν ήμουν εργάτης αλλά βοηθούσα στη συλλογή γιατί δεν υπήρχαν εργατικά χέρια. 

Η ελληνική κυβέρνηση στάθηκε αρωγός την γείτονα χώρα και το 1999 όταν χιλιάδες Κοσσοβάροι ήρθαν σαν πρόσφυγες στην Αλβανία. Η ελληνική βοήθεια ήταν σημαντική. Ο ελληνικός στρατός έστησε 3 καταυλισμούς υποδοχής των προσφύγων στα Τίρανα, στο Κούκες και στο Πόγραδετς. Στον καταυλισμό «Ολυμπία» των Τιράνων μάλιστα είχα την τιμή να είμαι υπεύθυνος και να φροντίζω για την φιλοξενία και ομαλή διαβίωση περισσότερων από 3.000 προσφύγων, οι οποίοι στεγάζονταν σε προκατασκευασμένους οικίσκους τους οποίους απέστειλε η ελληνική κυβέρνηση.. 

Κατά την διάρκεια της μακράς παραμονής μου στην Αλβανία γνώρισα από κοντά και τον νυν πρωθυπουργό Έντι Ράμα, αλλά και τους προηγούμενους Μπερίσα, Νάνο, Μάικο, και πολλούς ακόμη αλβανούς αλλά και βορειοηπειρώτες πολιτικούς. Έχω σχηματίσει άποψη και, πέραν των πολιτικών αντιπαραθέσεων και συμφερόντων, γνωρίζω καλά ότι ο νυν πρωθυπουργός πάντα είχε τις καλύτερες σχέσεις με την ελληνική αντιπροσωπεία εκεί. 

Το πρόσφατο γεγονός του θανάτου του έλληνα πολίτη στους Βουλιαράτες δεν με βρίσκει αδιάφορο. Ακόμη και ως φύλακας των συνόρων για πολλά χρόνια, δεν ήμουν και δεν είμαι υπέρ της χρήσης βίας. Αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι αν χρειαστεί, μέσα στα πλαίσια των καθηκόντων που ορίζουν οι νόμοι, δεν θα την χρησιμοποιήσω. Οι εορτασμοί που γίνονται κάθε χρόνο στους Βουλιαράτες, με την ευκαιρία της επετείου της 28ης Οκτωβρίου, ήταν πάντα ειρηνικοί. Και δεκάδες ελληνικές σημαίες είχαμε, και τον εθνικό ύμνο ψάλαμε, και δοξολογία στην εκκλησία, και μνημόσυνο υπέρ των νεκρών γινόταν. 

Στα πλαίσια του πατριωτισμού, και όχι του εθνικισμού, ήταν τιμή μου που μπόρεσα και συμμετείχα πολλές φορές στους εορτασμούς αυτούς. .Όπως συμμετείχα από την πρώτη στιγμή στις έρευνες για στην εκταφή των ελλήνων στρατιωτών που παραμένουν σκόρπια θαμμένοι σε τάφους, χωρίς κανένα διακριτικο, από τις μάχες του πόλεμου του 1940-41. 

Το ζήτημα είναι ότι όταν προκαλέσεις την βία θα πρέπει να είσαι έτοιμος να δεχτείς και τα αποτελέσματα της αντίδρασης σε αυτήν. Μπορεί κάποιες φορές να είναι ήπια η αντίδραση. Μπορεί όμως και να είναι υπερβολική ή και αντίστοιχη της βίας που εσύ προκάλεσες. Ίσως και να μην ήταν απαραίτητο να φτάσουμε σε έναν θάνατο. Αλλά το ζήτημα παραμένει στην πρόκληση της βίας η οποία προηγείται του αποτελέσματος. 

Τρομάζω μόνο που πολλοί από εσάς, τους όψιμους και εκ του ασφαλούς επικριτές, υπεραμύνεστε του «δικαιώματος» εκτέλεσης ενός κλέφτη Ρομά από τον ιδιοκτήτη μιας επιχείρησης και κατακρίνετε το γεγονός ότι ένα κράτος μπορεί να αντιδρά με τα όργανά του για την προστασία της έννομης τάξης. 

Υ.Γ Για την εκμάθηση των αλβανικών φρόντισε για μένα η Στρατιωτική Σχολή Ξένων Γλωσσών όπου μαθήτευσα το 1995-1996 και στη συνέχεια το πανεπιστήμιο των Τιράνων όπου, κατόπιν εξετάσεων, έλαβα πτυχίο γλωσσομάθειας της αλβανικής γλώσσας.