Άποψη για το διήμερο «εκτέλεσης 49 – ανακομιδής Αγ. Δονάτου» - Γράφει ο Δρίμτζιας Αντώνιος

Ο ΔΙΠΛΟΣ ΕΟΡΤΑΣΜΟΣ ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΜΥΘΙΑ
Η ΠΟΛΗ ΠΕΝΘΕΙ, Η ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΠΑΝΗΓΥΡΙΖΕΙ

Σχετικά με τις εορταστικές εκδηλώσεις της τοπικής εκκλησίας στην Παραμυθιά στις 28 και 29 Σεπτεμβρίου σε ανάμνηση της ανακομιδής Ιερού λειψάνου του Αγίου Δονάτου στις 28/09/2000, θα ήθελα να αναφερθώ και σε μια άλλη διάσταση, αυτή που αφορά στους συγγενείς των 49 εκτελεσθέντων Προκρίτων, με το δεδομένο ότι τις ίδιες ημέρες τελούνται εκδηλώσεις μνήμης προς τιμή τους.

Οι δύο εκδηλώσεις που γίνονται τις ίδιες ημέρες από Εκκλησία και Δήμο, με εκ διαμέτρου αντίθετο ύφος και περιεχόμενο (η μία χαράς και πανηγυρισμού ενώ η άλλη πένθους και οδύνης) , μου δημιουργεί, ως παιδί εκτελεσθέντος, δυσάρεστες σκέψεις και προβληματισμούς.

Διερμηνεύοντας τα αισθήματα και των υπολοίπων συγγενών των εκτελεσθέντων αλλά, θέλω να πιστεύω, και της κοινωνίας της Παραμυθιάς, θα προσπαθήσω σε αυτό το δημοσίευμα να διατυπώσω θέσεις που ίσως αποτελέσουν αφετηρία για ένα νέο ξεκίνημα.

Σεβόμενος τη μνήμη των νεκρών μας, την Εκκλησία και τους αναγνώστες θα αναφέρω αλήθειες, μερικές από τις οποίες δεν έχουν ακουστεί.

Η καθιέρωση των εκδηλώσεων μνήμης προς τιμή των εκτελεσθέντων 49 Προκρίτων της Παραμυθιάς από τα Γερμανικά στρατεύματα κατοχής και τους μουσουλμάνους Τσάμηδες, έχει αφετηρία την απελευθέρωση της πόλης και διαρκούν 3 ημέρες , 28,29 και 30 Σεπτεμβρίου. Τελούνται με πρωτοβουλία του Δήμου Σουλίου. Στις 29 Σεπτεμβρίου οι εκδηλώσεις κορυφώνονται με το Μνημόσυνο, τη Θεία Λειτουργία και τη μετάβαση στον τόπο της θυσίας με τις γνωστές εκδηλώσεις τις οποίες φέτος τίμησε με την παρουσία του ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας.

Μέχρι το 2000 με τις εκδηλώσεις αυτές πένθους και οδύνης συμπορεύονταν , όπως ήταν φυσικό, και η Εκκλησία. Από το 2001 όμως, διαχώρισε τη θέση της και διοργανώνει δικές της εκδηλώσεις ,τις ίδιες ημέρες , με περιεχόμενο εορταστικό και πανηγυρικό σύμφωνα με το δημοσιευμένο παράλληλο πρόγραμμα για ένα γεγονός που η ίδια δημιούργησε και για το οποίο θα αναφερθώ. Είναι και η ουσία του παρόντος δημοσιεύματος.

Την 28η Σεπτεμβρίου 2000, τη τοπική Εκκλησία μετέφερε από το Πατριαρχείο Ιερό Λείψανο του Αγίου Δονάτου και το τοποθέτησε στον ομώνυμο Ιερό Ναό της πόλης, ενώ ήταν σε εξέλιξη οι εκδηλώσεις μνήμης προς τιμή των 49 Προκρίτων. Παρά το πένθος που επικρατούσε η πρωτοβουλία της Εκκλησίας χαιρετίστηκε από το λαό της πόλης ως μεγάλη ευλογία. Κανείς όμως δεν περίμενε ότι, το συνηθισμένο αυτό εκκλησιαστικό γεγονός, η απλή μετακομιδή που σε όλους τους ναούς συμβαίνει, θα αποτελούσε την απαρχή εκδηλώσεων χαράς και πανηγυρισμού παράλληλα με τις εκδηλώσεις μνήμης και πένθους. Έτσι από τον επόμενο χρόνο 2001, η τοπική Εκκλησία καταρτίζει πρόγραμμα εορταστικό με αποτέλεσμα τις ίδιες ημέρες να εξελίσσονται στην ίδια πόλη δύο εκδηλώσεις και προγράμματα, πένθους για το Δήμο Σουλίου , χαράς και πανηγυρισμού για την Εκκλησία και στη μέση εμείς οι συγγενείς των εκτελεσθέντων και ο λαός της πόλης. Το πρωί πενθούμε και το απόγευμα χαιρόμαστε…

Η Εκκλησία, για την υλοποίηση των σχεδίων της, που μόνο αυτή γνωρίζει, προχωρεί σε παραπέρα ενέργειες. Ενώ πρόκειται για μια συνηθισμένη μετακομιδή λειψάνων (θα έπρεπε ίσως να είχε συμβεί κατά την ανακήρυξη του Αγίου Δονάτου ως πολιούχου), η Εκκλησία την αναβάθμισε σε ανακομιδή και έσπευσε να καταγράψει αυτό και στο ετήσιο ημερολόγιό της και μάλιστα αναφέροντας ότι έγινε στις 29 Σεπτεμβρίου , ορίζοντας έτσι την συγκεκριμένη ημερομηνία για τον εορτασμό της ανακομιδής. Ανατρέχοντας στο λεξικό του Μπαμπινιώτη προκύπτει ότι «Ανακομιδή είναι η εκταφή και η μεταφορά των οστών του νεκρού σε οστεοφυλάκιο ή λάρνακα προκειμένου περί Αγίου». Προφανώς τέτοιο γεγονός δεν συνέβη ποτέ, με το δεδομένο ότι ο τάφος του Αγίου βρίσκεται στο Μουράνο της Βενετίας. Επομένως ακόμη και η αναγραφή της Ανακομιδής από την Εκκλησία είναι ανακριβής. Προφανώς τούτο έγινε για να εδραιωθεί στη συνείδηση του λαού το ανύπαρκτο γεγονός.

Εμείς οι συγγενείς των εκτελεσθέντων προκειμένου να διαφυλάξουμε την μνήμη των νεκρών μας προβήκαμε σε ενέργειες διαμαρτυρίας, ίσως λίγο καθυστερημένα, καθώς τον Φεβρουάριο του 2009 επισκεφθήκαμε τον Μητροπολίτη και του εκθέσαμε τον προβληματισμό και το παράπονό μας ,ζητώντας να μεταφερθούν οι παράλληλες εορταστικές εκδηλώσεις της Εκκλησίας σε άλλο χρόνο, κατά την βούλησή του, έτσι ώστε όλοι (συγγενείς και λαός) απερίσπαστοι να εκδηλώσουμε τον πόνο μας και να τιμήσουμε τους νεκρούς όπως τους πρέπει. Στο τέλος της συνάντησης, και αφού δεν είχε εκφραστεί κατά τη διάρκειά της, ο Μητροπολίτης πρότεινε : « …κάντε ένα Υπόμνημα και θα συνεννοηθώ με τις αρχές». Το Υπόμνημα, συνοδευμένο από 80 και πλέον υπογραφές , μεταξύ των οποίων και προσωπικοτήτων της πόλης, κατατέθηκε και δεν απαντήθηκε μέχρι σήμερα. Όπως δεν έλαβε απάντηση και το έγγραφο με το ίδιο αίτημα του Συνδέσμου Θεσπρωτών Ιωαννίνων. Ακολούθησε Υπόμνημα και προς τη Δημοτική αρχή, χωρίς επίσης αποτέλεσμα. Η απόλυτη σιωπή δεν είναι πάντα χρυσός.

Από την Εκκλησία ζητάμε το αυτονόητο. Να μεταφέρει τις εκδηλώσεις σε όποια άλλη ημερομηνία θέλει εκτός του 3ημέρου του πένθους. Σημειώνω ότι εκκλησιαστικός παράγοντας ερωτηθείς για την επιλογή της ημερομηνίας για τη μετακομιδή των λειψάνων , απάντησε «Έτυχε»!

Θέλουμε να συμπορευτούμε με την Εκκλησία , όπως γίνεται και σε άλλες μαρτυρικές πόλεις με ανάλογα ολοκαυτώματα και εκτελέσεις.

Εδώ θα πρέπει να αναφερθεί ότι μεταξύ των 49 Προκρίτων ήταν και εκπρόσωπος της Εκκλησίας, ο παπά Βαγγέλης με το παιδί του. Γεγονός που θα έπρεπε να ευαισθητοποιήσει την Εκκλησία.

Αλήθεια πόση ψυχική δύναμη χρειάζεται για να βλέπει κανείς πάνω από το Δημοτικό Σχολείο , στην υπόγεια αίθουσα του οποίου κρατήθηκαν 52 ψυχές μεταξύ τους και δύο ανήλικά παιδιά, να διέρχεται στο δρόμο πομπή με χαρμόσυνα και πανηγυρικά τροπάρια και να ακούγεται από το χορό των Ιεροψαλτών « Παραμυθίας η πόλις σήμερον τέρπεται» συνοδεία κωδωνοκρουσιών;;;;

Κατά την αρχαιότητα , όπως είναι γνωστό, σταματούσε ο πόλεμος για να τιμηθούν οι νεκροί. Σήμερα τι πρέπει να γίνει για να τιμήσουμε τους νεκρούς μας;;;;

Το βέβαιο είναι πως με τέτοιες εκδηλώσεις μόνο τιμή δεν προσδίδεται.

Τελειώνοντας αυτή την εκ βαθέων εξομολόγησή μου, θέλω να ελπίζω ότι έστω και τώρα θα επικρατήσει πνεύμα κατανόησης και αδελφοσύνης μεταξύ των τέκνων του ίδιου Πατέρα και ο επόμενος χρόνος να είναι καλύτερος από τους προηγούμενους.

Ευχαριστώ για τη φιλοξενία

Με εκτίμηση

Δρίμτζιας Αντώνιος