Θεσπρωτία: Παπάς μπλόγκερ ξυπνάει ιστορικές μνήμες στο Σούλι (Συνέντευξη)

Με την πένα και το λόγο του ο πατήρ Ηλίας αναδεικνύει την ιστορικότητα της περιοχής. Θα μπορούσε να είναι απόγονος του καλόγερου Σαμουήλ που ανατινάχθηκε την 13η Δεκεμβρίου του 1803 με τους ηρωικούς Σουλιώτες στο Κούγκι υπό την πολιορκία του Αλή Πασά. Ο Πρεσβύτερος π. Ηλίας Μάκος ένας πρώην δημοσιογράφος, φωτορεπόρτερ, ανταποκριτής του BBC για Ελλάδα και Αλβανία, και διάσημος στο διαδίκτυο μπλόγκερ ηγείται στις μέρες μας της προσπάθειας για την ανάδειξη της ένδοξης ιστορίας του Σουλίου. και νυν Εφημέριος του Ιερού ναού του Αγίου Μηνά στην Κεστρίνη Θεσπρωτίας
Ο«χάιτεκ» Εφημέριος του Ιερού Ναού Αγίου Μηνά της Κεστρίνης Θεσπρωτίας ,ενός χωριού χτισμένου αμφιθεατρικά στα ριζά του Μαυρονόρους, με θέα στην εύφορη πεδιάδα του Καλαμά, είναι πτυχιούχος της Θεολογικής σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών και χειροτονήθηκε κληρικός τον Δεκέμβριο του 2013 από τον Μητροπολίτη Κονίτσης Ανδρέα και πλέον ανήκει στον κλήρο της Ιεράς Μητροπόλεως Δρυϊνουπόλεως, Πωγωνιανής και Κονίτσης.

Από φωτορεπόρτερ του ΑΠΕ στο χωριό των 314 κατοίκων
«Ο προβληματισμός μου για τα ιστορικά χωριά του Σουλίου ξεκίνησε όταν για τις ανάγκες ενός ρεπορτάζ ως ανταποκριτής του Αθηναϊκού Πρακτορείου Ειδήσεων βρέθηκα στην ιστορική γεωγραφική περιοχή της Κεντρικής Ηπείρου πριν περίπου δύο χρόνια. Εκεί διαπίστωσα και μόνος μου την πλήρη εγκατάλειψη που επικρατεί μέχρι σήμερα…»
Ο ιερέας Ηλίας Μάκος που συσπειρώνει γύρω του όλους τους κατοίκους της Κεστρίνης, μας περιγράφει με παραστατικότητα το ηρωικό Σούλι και τα γύρω χωριά που σοκάρουν τον επισκέπτη από την αποκαρδιωτική εικόνα ερήμωσης που παρουσιάζουν κυρίως τις τελευταίες δεκαετίες:
«Για παράδειγμα, το 2015 παρατήρησα ιδίοις όμμασι ότι το κάστρο της Κιάφας αρχίζει να πέφτει… Τα σπίτια των οπλαρχηγών είναι ασφράγιστα και εγκαταλειμμένα στην τύχη τους και φυτρώνουν μέχρι δέντρα στο εσωτερικό τους!»

Για την περιοχή, που είναι ακόμα «αχαρτογράφητη» μέχρι σήμερα ως προορισμός του ιστορικού τουρισμού, να τονίσουμε ότι το κάστρο Κιάφα βρίσκεται στο ομώνυμο ύψωμα στην περιοχή του Σουλίου. Αποτελεί ένα δωρικής αρχιτεκτονικής φρούριο με οχυρωματικά στοιχεία που θυμίζει κάστρο του 17 αιώνα. Στην θέση του λέγεται ότι προϋπήρχε ένα ενετικό κάστρο, απόκρημνο όπως και τα βουνά τριγύρω του και υπήρξε προπύργιο της αντίστασης των Σουλιωτών εναντίων των σουλτανικών στρατευμάτων (1820-1822). Ο ίδιος ο Αλή Πασάς το κατασκεύασε παλιότερα και μετά το ξεριζωμό των Σουλιωτών από τα βουνά τους το 1803. Βασικός σκοπός του ήταν η φύλαξη της ανατολικής εισόδου του Σουλίου, ώστε να παρεμποδιστεί οποιαδήποτε απόπειρα επιστροφής των Σουλιωτών στα πάτρια εδάφη.

Με θλίψη -αλλά και ψυχική δύναμη να ανατρέψει τη δυσοίωνη κατάσταση- ο πατέρας Ηλίας Μάκος, ο οποίος αποτελεί σύγχρονο πρότυπο ιερέως, τονίζει την παντελή έλλειψη υποδομών και την απουσία στρατηγικού σχεδιασμού να αναδειχτούν τα ιστορικά μνημεία της ευρύτερης περιοχής:
«Δεν υπάρχουν εκπαιδευτικές εκδρομές και ξεναγήσεις σχολείων για να αναδειχθεί η ιστορική αυτογνωσίατου έθνους μας όχι από πατριωτική έπαρση αλλά ως ενδιαφέρον για τις καταβολές μας και την πορεία της φυλής μας έως σήμερα. Όλοι μαζί πρέπει να προσπαθήσουμε για την ανάδειξη του τόπου μας κάτι που θα μας πάει όλους μπροστά…»

«Μην τα περιμένουμε όλα από το κράτος…»
«Κάνουν ότι μπορούν οι αρμόδιοι φορείς αλλά υπάρχει μεγάλο πρόβλημα στις υποδομές ολόκληρου του ιστορικού ορεινού όγκου της Θεσπρωτίας. Δυστυχώς δεν υπάρχει η κατάλληλη οργάνωση για να επιτευχθούν με επιτυχία οι προσπάθειες που καταβάλλονται … Τα χωριά παρουσιάζουν εικόνα ερήμωσης με τους νέους να τα εγκαταλείπουν με προορισμό το εξωτερικό και τα μεγάλα αστικά κέντρα».

-Πού οφείλεται η σταδιακή εγκατάλειψη των ορεινών χωριών του Σουλίου;
«Το πιο κοντινό αστικό κέντρο είναι η Παραμυθιά η οποία απέχει 90 ολόκληρα χιλιόμετρα… Υπάρχουν πολλά κρούσματα κλοπών και ληστείες στην περιοχή . Να σημειώσω ότι τον Μάιο του 2016 στον Ιερό Ναό του Αγίου Μηνά στην Κεστρίνη Θεσπρωτίας, όπου διατελώ Εφημέριος, έκλεψαν την ασημένια θήκη με το λείψανο του Αγίου. Ο κρατικός μηχανισμός κάνει τα αυτονόητα αλλά στην προκειμένη περίπτωση απαιτείται πρωτοβουλία των πολιτών και των φορέων της Θεσπρωτίας. Μην τα περιμένουμε όλα από το κράτος…»

Ο ρασοφόρος «μπροστάρης» της ένδοξης ιστορίας του Σουλίου αναφέρει ως παράδειγμα την κίνηση των Γάλλων να δώσουν στην καρδιά του Παρισιού και συγκεκριμένα στο 19ο διαμέρισμα, σε πολυσύχναστη στάση του μετρό, τ’ όνομα του Μάρκου Μπότσαρη. Κοντά στη στάση αυτή, υπάρχει και η οδός Μάρκου Μπότσαρη. Η πινακίδα γράφει: «RUE BOTZARIS (1790- 1823) HEROS DE LA GUERRE D’INDEPENDENCE GRECOUE” (=OΔΟΣ ΜΠΟΤΣΑΡΗ (1790-1823) ΗΡΩΑΣ ΤΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ ΤΗΣ ΑΝΕΞΑΡΤΗΣΙΑΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ).
Κλείνοντας την αποτύπωση της άμεσης ανάγκης να υλοποιηθούν δράσει και υποδοχές ο Ηλίας Μάκος μας στέλνει το μήνυμα αφύπνισης: «Να αγαπάμε την ιστορία μας και την πατρίδα μας για να γνωρίσουν οι νέες γενιές τις ρίζες τους…»