Ήπειρος: Ειδήσεις από... το παρελθόν

ΗΓΟΥΜΕΝΙΤΣΑ 1925

Και οι δημοσιευόμενες σήμερα «ειδήσεις» είναι και ποικίλης φύσεως και αντλούνται από διάφορες εφημερίδες της Ελλάδας και της διασποράς.

Έτσι η ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΗ ΑΛΗΘΕΙΑ και ο ΝΕΟΛΟΓΟΣ εξεδίδοντο στην Κωνσταντινούπολη, η ΠΡΩΪΑ στην Αθήνα, η ΗΠΕΙΡΟΣ και ο ΗΠΕΙΡΩΤΙΚΟΣ ΑΓΩΝ στα Γιάννενα, ο ΑΙΩΝ, ο ΑΣΤΗΡ όπως και το ΜΠΟΥΚΕΤΟ στην Αθήνα.

Η «ΗΠΕΙΡΟΣ» ήταν, φαίνεται, εντόνως φιλοβασιλική και διευθυντής της ήταν ο Γ.Δ. Χατζής, ο πατέρας του γνωστού συγγραφέα της Αριστεράς, Τάκη Χατζή. Την εποχή, που αναφέρεται, είχε ήδη εκδηλωθή ο διχασμός φιλοβασιλικών και Βενιζελικών, ενώ εφαίνετο ο Α’ Παγκόσμιος πόλεμος - Ο αναφερόμενος Τζων Κώστας, ήταν ο περιώνυμος χωριανός μου, από το χωριό Λειά - Μουργκάνας Τζων Κώστας (1864-1932), μια αληθινά Οδυσσεϊκή φυσιογνωμία. Ήρωας του αποκαλούμενου πολέμου των Μπόερς (1899-1902) μεταξύ των λευκών της Νοτίου Αφρικής, των Μπόερς, και της πανίσχυρης Βρετανικής αυτοκρατορίας. Προσήλθε εθελοντικά στην Ήπειρο και εσχημάτισε ανταρτικές ομάδες κατά των Οθωμανών. Εισήλθε από τους πρώτους στα απελευθερωμένα Ιωάννινα, όπου στα επόμενα χρόνια ανέπτυξε και έντονη επιχειρηματικότητα. Παράλληλα έχει και έντονη πολιτική δραστηριότητα, με το κόμμα των φιλελευθέρων. Μετά τις εκλογές του 1920 επέστρεψε στην Ν. Αφρική, όπου πέθανε το 1932. Περισσότερα για τον Τζων Κώστα, στο προσφάτως εκδοθέν βιβλίο μου «ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ» εκδόσεις ΑΡΜΟΣ.

Αλλά ας παραθέσουμε, επί λέξει, τις σχετικές «ειδήσεις».


ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΗ ΑΛΗΘΕΙΑ, 15-2-1884 – Ο προ τριών μηνών αποβιώσας εν Βουκουρεστίω Αναστάσιος Φιλίτης εκ της κωμοπόλεως Ζίτσης της Ηπείρου διά διαθήκης καταλείπει φράγκα 300.000 εις τας κοινότητας Ζίτσης και Ιωαννίνων, ίνα εκ του εισοδήματος αυτών εκπαιδεύοντα νέοι άποροι και ευφυείς εκ των ρηθεισών πόλεων. Έτι καταλείπει 600 φλωρία εις την αξιόλογον βιβλιοθήκην του εν Ιωαννίνοις γυμνασίου. Εις τα εν Βουκουρεστίω καταστήματα και εις συγγενείς του αφήνει φράγκα 40.000.


ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΗ ΑΛΗΘΕΙΑ, 9-2-1884 – Τη 28 λήξαντος Ιανουρίου ετελεύτησεν εν Αθήναις ο πρώην Βελλάς Γερμανός (Τσενίδης). Γεννηθείς εκ Βερροία της Μακεδονίας και χρηματίσας καθηγητής των Ιερών εν τη Ζωσιμαία σχολή των Ιωαννίνων, τη 27-5-1863 επί τη Α’ Πατριαρχίας του αοιδίμου Ιωακείμ του Β’ εψηφίσθη επίσκοπος Βέλλας της Κονίτσης, της επισκοπής ταύτης τότε επανασυσταθείσης, διετέλεσε δε ποιμένων αυτήν άχρις Ιανουαρίου του 1876, ότε αντικαταστάς απήλθεν εις Άγιον Όρος. [...] Αποθανών εν πενία, εκηδεύθη δημοσία δαπάνη μετά πάσης της προσηκούσης τιμής.


ΝΕΟΛΟΓΟΣ (ΓΡΑΦΕΙΑ ΕΝ ΤΩ ΠΕΡΑΝ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ) 22-7-1894 (3-8-1894). Εξ Ιωαννίνων επιστέλλονται ημίν από 12 Ιουλίου τάδε: Τω παρελθόντι Σαββάτω επανέκαμψεν εις την πόλιν ημών εκ της ανά το Ζαγόριον και το τμήμα Κόνιτσας περιοδίας αυτού η Α.Ε. ο γεν. του βιλαετίου ημών διοικητής Αχμέτ Χατζή Πασσάς. Την Α.Ε. προϋπάντησαν εν Λυκοστόμω η Α.Ε. ο στρατιωτικός διοικητής Ιωαννίνων Αχμέτ Ζεκή Πασσάς, ο δήμαρχος Ιωαννίνων, η Α.Σ. ο άγιος Ιωαννίνων κ. Γρηγόριος και άπασα η ανωτέρα της διοικήσεως υπαλληλία.


ΠΡΩΪΑ, 9-8-1898 – Ο πρόεδρος της Βουλής κ. Αλέξανδρος Ρώμας... ανήγγειλε χθες εις τον ημέτερον Ηγέτην κ. Θεοδ. Π. Δηλιγιάννην τον θάνατον του πενθερού αυτού Χρηστάκη Ζωγράφου, πατρός της κυρίας Αλεξάνδρου Ρώμα, της κυρίας Κ. Καραπάνου και της κυρίας Λεων. Δεληγιώργη. Ο Χρηστάκης Ζωγράφος ήτο εκ των διαπρεπόντων επί φιλοπατρία και αρεταίς πολυταλάντων ομοεθνών, γενναίος των ελληνικών γραμμάτων χορηγός, διά των δωρεών του οποίου πολλά εν Κωνσταντινουπόλει, εν τη ιδιαιτέρα αυτού πατρίδα Ηπείρω και εν τη Τουρκία εν γένει συντηρούνται εκπαιδευτικά και φιλανθρωπικά ιδρύματα. [...]


ΗΠΕΙΡΟΣ,15-1-1917 – Διευθυντής Γ.Δ. ΧΑΤΖΗΣ (Γ. ΠΕΛΛΕΡΕΝ)
Ο φέρελπις νέος κ. Μιλτιάδης Φραγκίσκου, φαρμακοποιός εν Φιλιάταις και η διά πολλών χαρίτων περικοσμουμένη Δις Χαρίκλεια Τρουμπέτα, της γνωστής εμπορευομενης οικογενείας, ετέλεσαν τους αρραβώνας των. [...]


ΗΠΕΙΡΟΣ, 4-2-1917 – Προχθές περί ώραν 2αν μ.μ. εισήλθον εις Κόνιτσαν τρεις ιλαι Ιταλικού Ιππικού και 1 διλοχία πεζικού καταλαβούσαι την πόλιν. Οι Ιταλοί κατέλυσαν τας ελληνικάς αρχάς, αι οποίαι αφικούνται ενταύθα σήμερον.


ΗΠΕΙΡΟΣ, 4-2-1917 – Ο Αστυνόμος Φιλιατών τηλεγραφεί ότι την νύκτα της 30 – 31 λήξαντος συμμορία Τουρκαλβανών εξ 25 ατόμων επεχείρησε να διαρπάση το ποίμνιον του σκηνίτου Ντίνα Μίχου Κώστα συγκείμενον εκ 2.400 προβάτων. Αγνοείται η τύχη των σκηνιτών Ηλία Μίχα και Βασιλείου Κώστα ως και 264 προβάτων, καθότι οι λησταί εξηφανίσθησαν προς την Ιταλοκρατούμενην ζώνην.


ΗΠΕΙΡΟΣ, 7-2-1917 – Καθ’ ά έχομεν πληροφορίας εκ Κατσανοχωρίων εις το χωρίον Καλέντζι συνέβη μεγάλη κλοπή εις το μαγαζείον του Ιωάννου Τσιάτσου παντοπώλου. Οι κλέπται αφήρεσαν παν ό,τι είχεν, αξίας τουλάχιστον 2.000 δραχμών.


ΗΠΕΡΟΣ, 15-3-1917 – Προ δέκα ημερών ηυρίσκετο εις Κρετσούνισταν ο Τζων Κώστας και Κρομμύδας, προσπαθούντες να εκβιάσωσι ολόγυρα χωρία να ζητήσουν τους Ιταλούς δι’ αναφοράς. Ο Τζων Κώστας ανεχώρησεν έπειτα εις Κέρκυραν.


ΑΣΤΗΡ, 30-11-1922 – ΝΕΟΣ ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΦΟΝΕΥΘΕΝΤΩΝ ΑΙΧΜΑΛΩΤΙΣΘΕΝΤΩΝ ΚΑΙ ΑΓΝΟΟΥΜΕΝΩΝ ΑΞΙΩΜΑΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΟΠΛΙΤΩΝ
35Ο Σ.Π. φονευθέντες αξιωματικοί:... Ι. Μήνας Ναυπακτίας [...]
Φονευθέντες οπλίται του 35ου πεζικού Συντάγματος... Βασ. Ευαγγέλου Μαργαρίτιον... Χρ. Ντίνας Ιωάννινα, Ν. Αγγελής Ιωάννινα. Δ. Κουτσοπάνος Άρτα.


ΑΣΤΗΡ, 1-12-1922 ΚΑΙ ΑΛΛΟΣ ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΑΞΙΩΜΑΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΟΠΛΙΤΩΝ, ΦΟΝΕΥΘΕΝΤΩΝ κ.λπ.
Γ’ ΣΥΝΤΑΓΜΑ ΠΕΔ. ΠΥΡ/ΚΟΥ Εξαφανισθέντες οπλίται δεκανείς Δ. Κουμπάρος Ιτέα, Ε. Νασιούλας Πρέβεζα,... στρατιώται:... Σ. Βανδάλας Ιωάννινα,... Ι. Ζάκκας Δίστομον... Ηλίας Παππάς Δελφοί, Α. Ρίζος Άρτα... Θ. Σέντος Ιωάννινα... Σ. Δαρδούφης Πρέβεζα, ... Α. Ανδρίτσος Κλεπαϊς, Αθ. Γιαννόπουλος Δάφνη Αιτ/νίας.


ΑΣΤΗΡ, 14-10-1923 – ΑΡΧΗΓΕΙΟΝ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑΣ ΠΟΛΕΩΝ.
Προσκαλούμεν τους κάτωθι... διά την αστυνομικήν Σχολήν Κερκύρας προς εκπαίδευσιν διά τον βαθμόν του αστυφύλακος, της υποβληθείσης ημίν αιτήσεώς των εγκριθείσης.
Γκορτζής Ιωάννης Γεωργίου Βεσταβέτσιον Ιωαννίνων
Σκέντζος Απόστολος, Καρδάρα Δωρίδος
Μίχας Βασίλειος, Ευπάλιον Δωρίδος
Ντόβας Παναγ. Σκλίβανη Ιωαννίνων
Κάρλος Ευθυμ. Λιδωρίκιον

Εν Αθήναις τη 6-10-1923
Ο Αρχηγός
ΒΟΥΝΤΛΕΪ



ΗΠΕΙΡΩΤΙΚΟΣ ΑΓΩΝ, 3-5-1929 Αφίξεις – Αναχωρήσεις
Εξ Ιωαννίνων ο κ. Σταλήμερος Επιθεωρητής Τ.Τ.Τ. της Περιφέρειας Ηπείρου


ΗΠΕΙΡΩΤΙΚΟΣ ΑΓΩΝ 14-5-1929 – Υπό του υπ/ράρχου κ. Χαρ. Βραχνούλα και του χωροφύλακος Γ. Νικολούζου, οργάνων του Β. Αστυνομικού Τμήματος, συνελήφθη ο εκ Σαγιάδας Θεοχάρης Διαμάντης κατηγορούμενος επί ηθική αυτοργία διά απόπειρον φόνου και τραυματισμόν.


ΗΠΕΙΡΩΤΙΚΟΣ ΑΓΩΝ, 29-5-1929 – Αφίξεις. Εκ Μαργαριτίου ο κ. Σπυρ. Μπακαγιάννης. Παρεπιδημεί ενταύθα ο πρόεδρος της κοινότητας Σαγιάδος κ. Νικ. Σκέντος.

ΗΠΕΙΡΩΤΙΚΟΣ ΑΓΩΝ, 28-6-1929 – Ανεχώρησε εκ της γενέτειράς του διά Γούστερ Μασ. της Αμερικής, ο αγαπητός μας συγχωριανός και μέλος του φιλεκπαιδευτικού μας Συλλόγου η «Αναγέννησις» ο κύριος Σωτήριος Τσώνης, όστις επ’ αρκετά έτη εμπορευόμενος εις Αμερικήν, κατόρθωσεν πλουσίαν αποκατάστασιν εις τε την ξένην και εις την ιδιαιτέραν του πατρίδα. [...]

Ο Φιλεκπαιδευτικός Σύλλογος
Βαβουριωτών «Η Αναγέννησις»


ΑΙΩΝ, 30-5-1866 – Ο εξ Ηπείρου κ. Ιωάννης Αργυριάδης υποστάς τας εν τη φιλοσοφική του Εθνικού Πανεπιστημίου Σχολή νενομισμένας εξετάσεις, έτυχε διδακτορικού διπλώματος. [...]


ΜΠΟΥΚΕΤΟ, 17-7-1946 – Δημοσιογραφικά πένθη. Ο Γεώργιος Παπαγεωργίου καταγόταν από την Ήπειρο και ασχοληθείς με τη δημοσιογραφία διακρίθηκε πολύ γρήγορα και κατέβαλε επίζηλο θέση στον κλάδο. Διετέλεσε συντάκτης πολλών εφημερίδων και περιοδικών – μεταξύ άλλων και του «Μπουκέτου»- και η συνεργασία του ήταν πάντα περιζήτητη λόγω της μεγάλης του μορφώσεως, της γλωσσομάθειάς του και του ακαταπονήτου ζήλου του.


ΗΠΕΙΡΩΤΙΚΟΣ ΑΓΩΝ, 10-10-1929 - ΕΞΑΦΑΝΗΣΙΣ ΠΑΙΔΟΣ
Την 7ην προς 8ην Μαϊου ε.έ. εξηφανίσθη παις, όστις παρηκολούθει ανά την Θεσσαλίαν τον υποφαινόμενον, προϊστάμενόν του, επαγγελόμενον τον βαρελοποιοόν, ονομάζεται Φώτιος Αθανασίου Θάνος, κατάγεται εκ του χωρίου Γλούστα των Φιλιατών. [...]

Τσοτύλιον, 18-9-1929
Φώτιος Ζγέρης

και για την αντιγραφή
Αντώνης Ν. Βενέτης
Μοναστηράκι Δωρίδος