Ειδήσεις από το ...παρελθόν - Η Ήπειρος του 19ου αιώνα

Το ξεφύλλισμα αθηναϊκών εφημερίδων του 19ου αιώνα συνεχίζεται. Χρόνος αναφοράς το 1890. Ας σχολιάσουμε κάποιες απ’ αυτές. Ετσι στην Κωνσταντινούπολη πεθαίνει ο “ακάματος πρόμαχος του Ελληνισμού” ο Ηπειρώτης Ηροκλής Βασιάδης. Στην Ρωσία ο αυτοκράτορας Αλέξανδρος ο Γ’ (1881-1894) βραβεύει τον έλληνα Ν. Γαβαλά.

Νέοι Ηπειρώτες αριστεύουν στο Πανεπιστήμιο της Αθήνας. Ο Ηπειρώτης Μιχαήλ Αναγνωστόπουλος (1837-1906) ο μέγιστος των Ελλήνων της Αμερικής κατά τον 19ο αιώνα, γαμβρός του Αμερικανού γιατρού και φιλέλληνα Σάμουελ Χάου (1801-1876), δίνει διάλεξη στον “Παρνασσό” της Αθήνας και αναφέρεται στην διασημότερη τυφλή και κωφή συγγραφέα, την περιώνυμη μαθήτριά του Ελένη Κέλερ (1880-1968), η οποία έγραψε για την αρχαία ελληνική γλώσσα, την οποία η κ. Μ. Ρεπούση χαρακτήρισε νεκρή. “Αν είναι αλήθεια ότι το βιολί είναι το τελειότερο μουσικό όργανο τότε τα ελληνικά είναι το βιολί της σκέψης”.

Στη Χειμάρα της Β. Ηπείρου πεθαίνει ο νερός φοιτητής Ζάχος Μηλιός γόνος της ομώνυμης μεγάλης χειμαριώτικης φάρας των Σπυρομήλιων. Ας του αφιερώσουμε τον στίχο του Αλεξανδρινού:
Με φαίνεται που ο Λεύκιος μεγάλως θ’ αγαπήθη.

Εν τω μηνί Αθύρ Λεύκιος εκοιμήθη.

Στην Αθήνα η κόρη του βουλευτή Αρτας Γ. Παχύ παντρεύεται τον Φερδινάνδο Σερπιέρη, γόνο μεγάλης ιταλικής οικογένειας η οποία συνέδεσε τ’ όνομα της με την επαναλειτουργία των Μεταλλείων Λαυρίου.
Με την τελεταία “είδηση” της 6.6.1890, αλλοδαπός δημοσιογράφος μέμφεται τον τότε πολιτκό κόσμο, για την οξύτητα που έχουν οι συζητήσεις στη Βουλή, αλλάκαι τον δημοσιογραφικό κόσμο για την “τραχύτητα... και το εμπαθές των επιθέσεων”.

Ασφαλώς τα ίδια θα διαπίστωνε και την εποχή μας...

ΝΕΑ ΕΦΗΜΕΡΙΣ, 22.2.1890 - Μετ’ αληθούς άλγους οι εν Κωνσταντινουπόλει ομοεθνείς μας εκήδευσαν τον εν τη πρωτευούση αυτών πρύτανην των ελληνικών γραμμάτων, τον διαπρεπή ιατρόν και φιλόσοφον και προ πάντων τον αγνόν και ακάματον του ελληνισμού πρόμαχον ΗΡΟΚΛΗ ΒΑΣΙΑΔΗΝ (...). Ο Βασιάδης εγεννήθη την 30 Μαρτίου 1821 εν Δελβινακίω της Ηπείρου και παις έτι μετέβη εν Κωνσταντινουπόλει (...). Ο εν Κωνσταντινουπόλει “φιλολογικός Σύνδεσμος” τον Βασιάδην είχε πατέρα (...). Ο Βασιάδης είναι ίσως ο μόνος έλλην όστις εκληρονόμησε από του αοιδίμου Κοραή τον υπέρ του έθνους ακάματον ζήλιον εις βαθμόν μέγιστον (...)

ΝΕΑ ΕΦΗΜΕΡΙΣ, 4.3.1890 - Το προαγγελθέν υπέρ του αοιδίμου Ηροκλέους Βασιάδου μνημόσυνον τελεσθήσεται την επομένην Κυριακήν 11 τρεχ. μηνός. Η αδελότης των ενταύθα ηπειρωτών, η τελούσα το μνημόσυνον ότι δεν θαδιανείμη και ιδιαιτέραν πρόσκλησιν.

ΝΕΑ ΕΦΗΜΕΡΙΣ, 4.3.1890 - Συγχαίρομεν από καρδίας τοις γνωστοίς εξ Ηπείρου φιλολόγοις Γεωργίω Δ. Ζηκίδη και Αναστασίου Π. Σακελλαρίω, οίτινες δόντες χθες τας προφορικάς αυτών εξετάσεις, ανηγορεύθησαν διδάκτορες της φιλολογίας, τύχοντες τον επίζηλον και σπάνιον εν τη φιλολογία βαθμού “άριστα”.

ΝΕΑ ΕΦΗΜΕΡΙΣ, 5.3.1890 - Ο αυτοκράτωρ της Ρωσίας απένειμεν εις τον έλληνα ναυτικόν Νικόλαον Γαβαλάν το αργυρούν μετάλλιον. Ο έλλην ούτος ριφθείς εις τον ποταμόν. Δον έσωσεν εκ βεβαίου θανάτου τον οκταετή παίδα Ιωάννην Βισοτσένκη. Εύγε του!

ΝΕΑ ΕΦΗΜΕΡΙΣ, 8.3.1890 - Ο πολύς Μαργαρίτης ο ήρως ούτος των εν Μακεδονία και Ηπείρω ρουμάνων, ο δια βόητος επιθεωρητής των εν Μακεδονία και Ηπείρω βλαχικών σοχλείων, δεν συνελήφθη υπό ληστών, ούτε εφονεύθη, ως εγράφη, αλλά ευρίσκεται εν Ιωαννίνοις, ραδιουργών και εκεί το ελληνικόν στοιχείον.

ΝΕΑ ΕΦΗΜΕΡΙΣ, 15.3.1890 - Βαθείας εντυπώσεις αφήκεν η χθες εν του “Παρνασσού” διάλεξιν του M. Αναγνού διευθυντού εν Βοστώνη της Αμερικής σχολείου των τυφλών και πρώτον διερμηνεύσας πως ο δόκτωρ Χάου, ο αείμνηστος πενθερός του κατώρθωσε να διδάξη εις την κορασίδα Λώραν ότι υπάρχουσι σημεία δι’ ων σημαίνονται τα πράγματα, πρώτος ούτω ευεργετήσας τα δυστυχή τούτα όντα προς έκφρασιν των σκέψεών του εισήλθεν είτα εις την υπόθεσιν του περί της προσφιλούς του Ελένης Κέλερ.

Το κοράσιον τούτο παρεδόθη τω κ. Ανάγνω προ ολίγων ετών κατορθώθη ήδη οκταέτις, ίνα εντός δύο ετών εκμάθη και εκφράζηται γλαφυρώς και μεθ’ ικανής φοιτήσεως δια σημείων αγγλιστί και κατά τους 4 τελευταίους μήνας γαλλιστι, και ολίγον ελληνιστί και γερμανιστί. Ο,τι ευρέως διακρίνει αύτην είναι η καταπληκτική αντίληψη και ευρυτάτη αυτής μνήμη.

Δια μόνης της αφής νοεί και τας ποικιλότερας ψυχικάς διαθέσεις και ουδέποτε επιλανθάνεται λέξεων ας και άπαξ μόνον ήκουσε μετά της ορθογραφίας αύτων. Ούτως ωμίλησεν ο ελλόγιμος ανήρ επί δύο περίπου ώρας μεταδους αξιοπερίεργα και ωφέλιμα τοις ακροαταίς αυτού.

ΝΕΑ ΕΦΗΜΕΡΙΣ, 19.3.1890 - Απεβίωσε περί τα τέλη του παρελθόντος μηνός εν Χειμάρρα της Ηπείρου εικοσαετής μίλος την ηλικίαν κ. Ζάχος Μίλιος, τελειόφοιτος της Ιατρικής εκ της ιστορικής οικογένειας των Σπυρομιλίων, έλκων το γένος (...).

ΝΕΑ ΕΦΗΜΕΡΙΣ, 25.3.1890 - Μετ’ επιτυχείς εξετάσεις εγένοντο διδάκτορες της Ιατρικής οι εξ Ηπείρου, αξιέπαινοι νέοι κ.κ. Δημ. Παπαπέτρος και Μικιότης Ρούσος (...)

ΝΕΑ ΕΦΗΜΕΡΙΣ, 6.4.1890 - Εν τω παρά την πλατείαν του Συντάγματος μεγάρου του εξ Αρτης βουλευτού κ. Γ. Παχύ, φωτολιστού, ετελέσθησαν χθες την εσπέραν μεγαλοπρεπώς και εν τω πληθύν εκλεκτών προσκεκλημένων εν την κοινωνία μας οι γάμοι του αξιοτίμου συμπολίτου μας κ. Φερδινάνδου Σερπιέρη μετά της χαριέστου δεσποινίδος Λαύρας προσφιλούς θυγατρός του βουλευτού Γ. Παχύ (...)

ΝΕΑ ΕΦΗΜΕΡΙΣ, 5.5.1890 - Ο ηπειρώτης κ. Νικόλαος Ι. Εξαρχος αγγέλει την έκδοσιν προσεχους πολυσέλιδου υπομνήματος υπό τον τίτλον “Η Κρήτη και η Ευρώπη” και απευθυνόμενον προς τους Ευρωπαίους και υπερασπιζόμενον τα δίκαια των Κρητών.

ΝΕΑ ΕΦΗΜΕΡΙΣ, 8.5.1890 - Χρηστός και εύελπις νέος εξ Ηπείρου καταγόμενος κ. Παναγιώτης Γ. Βλάχος εγένετο διδάκτωρ της Ιατρικής μετά του επιζήλου βαθμού λίαν καλώς (...).

ΝΕΑ ΕΦΗΜΕΡΙΣ, 11.4.1890 - Ανεχώρησεν εις Κωνσταντινούπολιν ο τελειόφοιτος της Ιατρικής κ. Δημήτριος Παπαπέτρος όπως και εκεί υποστή εξετάσεις και λάβη την άδειαν του μετέρχεσθαι τον ιατρόν εν τη πατρίδι αυτού Ζίτση της Ηπείρου. Οι φίλοι εύχονται αυτό αισίαν επάνοδον.

ΝΕΑ ΕΦΗΜΕΡΙΣ, 21.5.1890 - Ο εκ Ζαγορίου της Ηπείρου κάλλιστος νέος κ. Αλκ. Λαμπρινός δους τας νενονισμένας εξετάσεις ενώπιον των καθηγητών της φαρμακευτικής σχολής έλαβε τον επίζηλον βαθμόν “άριστα¨" μετά πολλών επαίνων (...).

ΝΕΑ ΕΦΗΜΕΡΙΣ 18.9.1890 - Προς ανέγερσιν ελληνικού ναού εν Παρισίοις πλην άλλων προσηνεγκόντων μεγάλα ποσά ομογενών. Προσήνεκγον επίσης οι κ.κ. Οδ. Νεγρεπόντης φρ. 4000, οικογένεια Π. Ροδοκανάκη 2.500, Σγούτας 2000 Κορωνιός 1500, Ζαφειρόπουλος 16.000, Αν. Βλαστός, Μαυροκορδάτος, Ερν. Βλαστός, Τοσίτσας και Ευγενίδης ανά 1000 φράγκα και άλλοι κατώτερα ποσά.

ΝΕΑ ΕΦΗΜΕΡΙΣ, 6.6.1890 - Ο κ. Boarcler, διαπρέψας εν Κρήτη εδημοσίευσε τελευταίον εντυπώσεις του εξ Ελλάδος, εν αις ομιλεί και περί της κωλισιεργιαις εν τη ημετέρα βουλή, απορών δια τον πρωτοφανή τούτον τρόπον συζητήσεως. Συνιστά δε αναθεώρησιν του κανονισμού της Βουλής ημών. Περί δε των εφημερίδων μας λέγει ότι το ύφος αυτών εκπλήσσει τους ξένους, δια την τραχύτητα του εν ταις συζητήσεσι και το εμπαθές των επιθέσεων, τα οποία δεν είναι συνήθη εν τη αλλοδαπή.

Γράφει ο Αντώνης Ν. Βενέτης 

Μοναστηρακι Δωριδος