ΟΙ ΘΗΡΕΥΤΕΣ - Του Λεωνίδα Ταφέκη

Οι συνεχώς μεταβαλλόμενες γεωλογικές και κλιματολογικές αλλαγές σε συνάρτηση με τις επαφές με άλλα ουράνια σώματα που είχε ο πλανήτης μας στη μακρόχρονη συμπαντική του πορεία διαμόρφωσαν τις συνθήκες για την εμφάνιση ζώντων οργανισμών στην γη. 

Πολύ πριν την εμφάνιση του ανθρώπου πάνω στη γη, η εξέλιξη και η διατήρηση των ειδών αυτοδημιούργησε την δική της χωροχρονική ισορροπία στην χλωρίδα και την πανίδα των ζώντων οργανισμών και κατέστησε δυνατή και αέναη την διαδικασία εμφάνισης νέων μορφών ζωής, τουλάχιστον έως την σημερινή μας εποχή, σύμφωνα με τα έως τώρα ισχύοντα επιστημονικά δεδομένα. Πέρα από το γεγονός ότι όλοι οι ζώντες οργανισμοί είναι ταυτόχρονα, θηρευτές και θηρευμένοι έναντι άλλων οργανισμών, την διατήρηση της ισορροπίας όποτε αυτή ανέτρεπε τα χωροχρονικά της δεδομένα την αποκαθιστούσαν οι κάθε φορά κυρίαρχοι θηρευτές. Η εμφάνιση του ανθρώπου πάνω στη γη, ανατρέπει τα έως τότε ισχύοντα δεδομένα, διότι η αξιοποίηση της ευφυΐας του στην κατασκευή και την χρήση εργαλείων και όπλων του επέτρεψαν να προστατευτεί, να διατραφεί και να εξελιχθεί ως κυρίαρχος θηρευτής επί των άλλων ζώντων οργανισμών του πλανήτη μας. Σταδιακά τα υπόλοιπα είδη αποδέχονται την ισορροπία που επιβάλλει η ανθρώπινη παρουσία στον πλανήτη μας. 

Πολλά από αυτά, σε συνάρτηση με την ανθρώπινη ικανότητα να τα προσεταιρισθεί, προσφέρονται, για να συνεχίσουν την ύπαρξη τους να ζήσουν μαζί με τον άνθρωπο με την ιδιότητα των οικόσιτων και παραγωγικών ζώων παρέχοντας του την επιπλέον συντροφιά και την απαραίτητη διατροφή που χρειάζεται για να βελτιώσει τις συνθήκες διαβίωσής του. Στη διαδικασία αυτή δοκιμάστηκαν κα εξελίχτηκαν οι ανθρώπινες ικανότητες και σταδιακά η ανθρώπινη φυλή κατόρθωσε να καταστήσει αέναη την κυριαρχία της επί του περιβάλλοντος χώρου όπου αυτή δραστηριοποιείται. Η μακρόχρονη όμως προσπάθεια για δυναμική, γρήγορη και εν πολλοίς βίαιη επιβολή της κυριαρχίας του επί των άλλων ειδών, σε συνδυασμό με την εκρηκτική του πληθυσμιακή του αύξηση, μεταφέρθηκε και εντός των ανθρωπίνων κοινωνιών. Αυτό επηρέασε την εξέλιξη των κοινωνικών συστημάτων και των εφαρμοζόμενων μορφών διακυβέρνησης προκαλώντας ανισότητες και φραγμούς που λειτουργούσαν ως ανάχωμα στην διαδραστική επαφή και την ουσιαστική επικοινωνία μεταξύ των ανθρώπων. Για αυτό τα κοινωνικά αιτήματα αντιμετωπίζονται τις περισσότερες φορές με βίαιες καταστολές εις βάρος των ασθενέστερων κοινωνικών ομάδων θέτοντας στο περιθώριο όλο και περισσότερους ανθρώπους. 

Η απάντηση όμως σε όλα αυτά είναι και πάλι ανθρώπινη και ανατέλλει με την εμφάνιση της βιομηχανικής επανάστασης. Είναι η εποχή όπου πρωτοπόροι επιχειρηματίες και επιστήμονες μεταφέρουν και μετατρέπουν την επιστημονική γνώση σε βιομηχανική παραγωγή, τα προϊόντα της οποίας επέτρεψαν την μαζική και πλειοψηφική κάλυψη των ανθρώπινων διατροφικών αναγκών. Είναι η εποχή που οι ίδιοι οι άνθρωποι με τις πρωτοπόρες και καινοτόμες ιδέες τους επιχειρούν στην ελεύθερη αγορά επιζητώντας να επιλύσουν, από μόνοι τους και χωρίς κρατικές παρεμβάσεις τους, την μεταφορά και την πώληση των προϊόντων τους καλύπτοντας τις ανάγκες των ανθρωπίνων κοινωνιών. Όλα αυτά όμως γίνονται σταδιακά και με πολλά εμπόδια εκ μέρους όλων εκείνων που εντός των θέσεων εξουσίας που κατείχαν στα προηγούμενα συστήματα είχαν συνηθίσει να προσπορίζονται και να αξιοποιούν τον παραγόμενο ανθρώπινο πλούτο προς όφελός τους. Στην διάβα του χρόνου όμως η ανθρώπινη ελεύθερη δραστηριότητα βρήκε τον τρόπο να εκφραστεί και να οργανωθεί και να δημιουργήσει τα Δημοκρατικά Κοινοβουλευτικά Πολιτεύματα, θεσπίζοντας μέσω του δικαιώματος εκλογής δια της ψήφου την εκπροσώπηση των πολιτών στην διακυβέρνηση των χωρών καταγωγής τους. Τα εν λόγω πολιτεύματα ανέδειξαν την ελευθεροτυπία και τον σεβασμό στην γνώση, στην δημιουργία, στην ελεύθερη έκφραση - κατάθεση των αντιτιθέμενων απόψεων και στον σεβασμό στα ανθρώπινων δικαιωμάτων . Τα οποία έχουν σημαίνοντα ρόλο στις κοινωνικές εξελίξεις των σύγχρονων κοινωνιών.

Σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση των σύγχρονων μορφών έκφρασης και δημιουργίας επιτελούν, στις κοινοβουλευτικές μας δημοκρατίες, τα πολιτικά κόμματα τα οποία με τις πολιτικές τους ιδεολογίες, τα πολιτικά τους προγράμματα και τις εναλλακτικές εφαρμοζόμενες πολιτικές τους επιτρέπουν στη δημοκρατία να λειτουργεί και να επιλύει προβλήματα που οι πολίτες τα επιζητούν και τα αναδεικνύουν. Οι χώρες που έχουν αποδεχτεί και εφαρμόζουν το δημοκρατικό μοντέλο διακυβέρνησης εξακολουθούν να πρωτοπορούν και να αποτελούν πρότυπο και για τους άλλους λαούς. Με βάση αυτό το μοντέλο επιλύθηκε σταδιακά η κάλυψη των διατροφικών, εκπαιδευτικών, ιατροφαρμακευτικών και εργασιακών αναγκών και δημιουργούνται οι συνθήκες για την διαστημική εποχή και την διαιώνιση της ανθρώπινης ζωής μέσω της αποίκισης άλλων πλανητών. Το μοντέλο όμως των δημοκρατικών κρατών δεν το ζηλεύουν μόνο αυτοί που το μιμούνται και προσπαθούν να το εφαρμόσουν στις χώρες τους για να επιλύσουν τα προβλήματα που ταλανίζουν διαχρονικά τις κοινωνίες και τους πολίτες του. Εκτός από αυτούς υπάρχουν και οι ζηλόφθονοι που είτε βρίσκονται εντός των κρατικών δομών είτε εκτός αυτών προσπαθούν να το υποθάλψουν. Όλοι αυτοί οι Μεταπράτες των ευφάνταστων επαναστατικών και υπερπατριωτικών ιδεών, επικεντρωνόμενοι στον παραγόμενο πλούτο, προσπαθούν να τον οικειοποιηθούν προς όφελός τους, επιχειρώντας να αλλάξουν το δημοκρατικό μας πολίτευμα με πραξικοπήματα και καταστάσεις έκτατων αναγκών καθώς και με κάθε είδους επαναστατικές διαδικασίες και κινήματα που υποτίθεται ότι γίνονται στο όνομα της προστασίας των αδυνάτων. 

Διαπράττουν όμως όλοι αυτοί, ένα θεμελιώδες σφάλμα, επειδή συνειδητά παραβλέπουν είτε δεν είναι σε θέση να κατανοήσουν τις διαδικασίες, τις μορφές και τους τρόπους που εκδηλώνετε η ελεύθερη επιχειρηματική δραστηριότητα και διατίθεται ο παραγόμενος πλούτος που εδράζετε στις δημοκρατικές κοινωνίες και στο μεικτό οικονομικό τους μοντέλο. Αυτό τους φέρνει αργά ή γρήγορα αντιμέτωπους με την πλειοψηφικές αντιλήψεις των κοινωνιών που επιθυμούν να εκφράσουν. Ποιες είναι αυτές; Μα φυσικά το διαχρονικό γεγονός της αποδοχής, από την παγκόσμια κοινή γνώμη, ότι μόνο οι ελεύθερες και δημοκρατικά θεσπισμένες κοινωνίες δύνανται να επιλύουν διαχρονικά και θεσμικά τα ζητήματα που απασχολούν τους πολίτες τους. Οι εν λόγω κοινωνίες έχουν κατακτήσει δια μέσου της συλλογικής διαχρονικής μνήμης το προνόμιο να γνωρίζουν πως θα απαντήσουν και να χειρισθούν αυτούς που συνειδητά ή ασυνείδητα προσπαθούν να τις εξαπατήσουν. 

Με απλά λόγια: Το πρόβλημα δεν είναι, ο παραγόμενος πλούτος που δημιουργείται από το επενδυμένο κεφάλαιο και την εκμετάλλευση της ανθρώπινης εργασίας, αλλά αυτοί που επιθυμούν να τον προσποριστούν και να τον αξιοποιήσουν προς όφελός τους ενάντια σε αυτούς που τον δημιουργούν. Στην διαστημική εποχή που διανύουμε: Το πρόβλημα δεν είναι οι πόροι που επενδύονται, στην κατασκευή και την αξιοποίηση των μηχανών και των μηχανημάτων με σκοπό την μετοίκηση και αποίκηση άλλων πλανητών αλλά και για τις δυνατότητες που αυτές έχουν να μεταφέρουν και να εξορύσσουν τις πρώτες ύλες με το ελάχιστο δυνατό κόστος, στο μικρότερο εργασιακό χρόνο και με την μικρότερη περιβαλλοντική επιβάρυνση. Το πρόβλημα είναι όλοι αυτοί που δεν επιθυμούν να κατανοήσουν ότι με την χρήση των μηχανών θα καταφέρουμε να διαιωνίσουμε την ύπαρξη του ανθρώπινου είδους αποικίζοντας άλλους πλανήτες και μεταφέροντες πολύτιμες ύλες που σύντομα θα σπανίζουν στον πλανήτη μας. Για όσους ακόμα δεν πείθονται ας αναλογισθούμε ότι η διαχρονική χρήση των εργαλείων και των μηχανημάτων μας επιτρέπει, έως και σήμερα ,να ζούμε καλύτερα και περισσότερο. Πολλοί δικαιολογημένα αναρωτιούνται: Τι γίνεται με την μεγέθυνση των ανισοτήτων, την εξάπλωση της φτώχιας τις ίσες ευκαιρίες που δικαιούται να έχει το κάθε ανθρώπινο πλάσμα καθώς και με την επιμερισμένη πρόσβαση στα επιτεύγματα της ανθρώπινης δημιουργίας; 

Όπως όλοι σήμερα κατανοούμε η κοινωνική και ανθρώπινη πρόοδος δεν ακολουθεί μια μονοσήμαντη και προκαθορισμένη πορεία, διότι στο διάβα της συναντά εμπόδια και υφίσταται διακυμάνσεις που τίθενται είτε συνειδητά είτε ασυνείδητα από ορκισμένους εχθρούς της και παραπλανημένους – ανενημέρωτους φίλους. Επιπλέον πολλές φορές δεν έχει δημιουργηθεί ακόμη το κατάλληλο θεωρητικό υπόβαθρο που να δύναται να απαντήσει στα τεθέντα ερωτήματα και πιθανότατα δεν έχουν εμφανιστεί ακόμα οι τεχνικές λύσεις που επιλύουν τα αναδεικνυόμενα σύνθετα ζητήματα που δημιουργούνται στην σύγχρονη εποχή.

Για αυτό επαφίεται σε εμάς τους ίδιους να την επαναφέρουμε στους ατραπούς που την εξασφαλίζουν ανατρέποντας τα εμπόδια που την αποτρέπουν από τις συντεταγμένες που την προσδιορίζουν. Πολλά επίσης από τα θέματα που παρουσιάζονται ως προβλήματα έχουν τελείως προσωπικό και υποκειμενικό χαρακτήρα και μπορούν να επιλυθούν μόνο από αυτούς που τα θέτουν χωρίς να απαιτούν περαιτέρω κοινωνική αρωγή. Υπάρχουν όμως και τα προβλήματα που απασχολούν σημαντική μερίδα των συμπολιτών μας και για αυτά οι δημοκρατικές κοινωνίες μας έχουν ή δημιουργούν τους οργανισμούς που με το κατάλληλο ανθρώπινο δυναμικό και την συγκέντρωση και διαθέτουν τους αναγκαίους πόρους που απαιτούνται για τις δραστηριότητές τους με σκοπό να αντιμετωπίζουν θεσμικά τα θέματα που νομοθετικά έχουν επιφορτισθεί με την επίλυση τους. Πολλά από αυτά έχουν διαχρονική ή πρόσκαιρη παρουσία, άλλα εμφανίζονται ως κατά καιρούς επαναλαμβανόμενα και φυσικά σε περιόδους έντονης κρίσης όλα αυτά διογκώνονται εμφαντικά και παρουσιάζονται ως ανελέητα δημιουργώντας συνθήκες ασφυξίας σε αυτούς που τα υφίστανται. Όμως, όλα αυτά, οι οργανωμένες και σωστά λειτουργούσες κοινωνίες μας τα θέτουν σε σειρά προτεραιότητας και σταδιακά τα επιλύουν όσο σύνθετα και αν παρουσιάζονται. Βέβαια επειδή δεν υπάρχουν τέλειες και ιδανικές κοινωνίες πολλά από αυτά δεν επιλύονται εγκαίρως ή επιλύονται σε μη επιζητούμενους χρόνους χάνοντας τον ευεργετικό τους χαρακτήρα και επιβαρύνοντας περαιτέρω όλους αυτούς που υφίστανται τις άκαιρες και μη ενδεικνυόμενες εφαρμοζόμενες πολιτικές. Αξίζει όμως να θυμόμαστε ότι, παρά τις ζημιές που αρκετοί από εμάς υφίστανται σε κρίσιμες περιόδους, όπως αυτή που τα τελευταία χρόνια διανύουμε, μόνο οι δημοκρατικές και ελεύθερες κοινωνίες μας μπορούν να εξελίσσονται επιλύοντας ταυτόχρονα τα προκύπτοντα προβλήματα με το μικρότερο κοινωνικό κόστος και τις μικρότερες απώλειες σε σύγκριση με άλλα ανελεύθερα και αντιδημοκρατικά καθεστώτα.

Δικαιολογημένα θα μπορούσε ο καθένας μας να ρωτήσει: Πως όλα αυτά συνδέονται με την αρχαιότητα και τον σύγχρονο ελληνικό πολιτισμό; Προτού όμως απαντήσουμε στο συγκεκριμένο ερώτημα, θα θέλαμε εκ προοιμίου να ευχαριστήσουμε όλους αυτούς, τους γνωστούς και ανώνυμους, που συνέβαλλαν στην διατήρηση και την εξέλιξή του, στους δύσκολους καιρούς που εξέλειπε η κρατική μας υπόσταση και κινδυνεύσαμε ως λαός να απολέσουμε τον ομφάλιο ρόλο και το συνδετικό νήμα που νοηματοδοτεί και εξελίσσει τους ανθρώπινους πολιτισμούς. Η αρχαιοελληνική ρήση, ή ταν ή επί τας που έλεγαν οι μάνες της Σπάρτης σους πολεμιστές γιούς τους όταν τους παρέδιδαν την ασπίδα προτού πάνε στον πόλεμο, επιζητεί την ερμηνεία της. Η ρήση αυτή, που στην ουσία της ζητούσε από τους σπαρτιάτες πολεμιστές να γυρίσουν από τον πόλεμο είτε ζωντανοί με την ασπίδα τους είτε πεθαμένοι αλλά τιμώμενοι πάνω σε αυτήν, ανέδειξε τις πολεμικές αρετές των ατρόμητων αυτών πολεμιστών και μεταλαμπάδευσε τις αρετές και τον ρόλο που παίζουν τα αμυντικά όπλα στην επιθετική βούληση των σύγχρονων μαχών. Οι αρχαίοι όμως Αθηναίοι αντικατέστησαν τη ασπίδα με το πνεύμα διδάσκοντας στους πολίτες τους ότι, είτε ζώντας είτε και μετά τον θάνατό μας οφείλουμε να παραδώσουμε στις επόμενες γενιές τα πνευματικά μας επιτεύγματα με τρόπο που να προάγει και να απελευθερώνει το ανθρώπινο πνεύμα από τα δεσμά που συνδέουν την προσωρινότητα της ανθρώπινης ύπαρξης με την αιωνιότητα και την απεραντοσύνη του υπάρχοντος κόσμου.

Με εκτίμηση
και με την ευπρεπή μου απρέπεια
ως μεταδιαστημικού πολίτη
Λεωνίδας Ταφέκης