Η πιο παλιά εξώπορτα, που σώζεται σε χωριό της Θεσπρωτίας, έχει κλείσει πριν 177 χρόνια

Πολλές παλαιές καμαρωτές εξώπορτες σώζονται σε χωριά της Θεπσρωτίας. 

Άλλες εγκαταλελειμμένες (οι περισσότερες) και άλλες συντηρημένες (οι λιγότερες). 

Η πιο παλιά εξώπορτα, που σώζεται σε χωριό της Θεσπρωτίας, συγκεκριμένα στο Φοινίκη Φιλιατών, έχει συμπληρώσει 177 χρόνια (από το 1840)! 

Οι εξώπορτες, απομεινάρια μιας διαφορετικής εποχής στα χωριά της Θεσπρωτίας, σε άλλες περιπτώσεις είναι απλές και σε άλλες περιπτώσεις εμφανίζουν αρχιτεκτονικό κάλλος. 

Είναι ξύλινες και είτε έχουν διάκοσμο είτε δεν έχουν, μεταφέρουν μια... μαγεία! 

Τη μαγεία μιας εποχής, που μπορεί να πέρασε, που μπορεί να ήταν στερημένη, αλλά όπως και να το κάνεις η ζωή είχε νόημα. 

Τα παλαιά σπίτια στη Θεσπρωτία διέθεταν γεωμετρική καθαρότητα και δομική σαφήνεια. 

Το τυπικό σπίτι ήταν κυρίως διώροφο. 

Το σχήμα του απλό, κανονικό πρίσμα. 

Η τυπολογία τους έχει σχέση άμεση με τη χρονολογική εξέλιξη: τύποι παλιών σπιτιών, σε 3 φάσεις, πού διαμορφώθηκαν μέχρι το 1850-60 & ο τελευταίος τύπος, πού διαμορφώθηκε μετά το 1870-80. 

Η διάκριση & κατάταξη των σπιτιών σύμφωνα με τη χρονολογική εξέλιξη μπορεί να γίνει από τον τρόπο της κατασκευής τους (ξερολιθιά-τοιχοποιία με κονίαμα) και από επιμέρους μορφολογικά χαρακτηριστικά (παράθυρα, ανοικτό ή κλειστό «χαγιάτι», «κρεβάτα», κ.ά.). 

ΚΑΤΟΨΗ