Ο Μάνος Χατζιδάκις για την «ΕΛΕΝΗ» του Νίκου Γκατζογιάννη - Του Αντώνη Ν. Βενέτη

Με αφορμή την διανομή της παγκόσμιας εκδοτικής επιτυχίας «ΕΛΕΝΗ» από την «Κ», του συγχωριανού μου Νίκου Γκατζογιάννη, αμφότεροι καταγόμενοι από το χωριό Λειά, σκαρφαλωμένο ψηλά στο «διχασμένο βουνό» της δύσβατης Μουργκάνας, θα ήθελα να αναφερθώ στην γνώμη του αείμνηστου Μάνου Χατζιδάκι, από τα πιο ανεξάρτητα, θα έλεγα, πνεύματα της χώρας, για την «ΕΛΕΝΗ». 

Έτσι σε σχετική ερώτηση απάντησε: 
« …. Η δε ΕΛΕΝΗ του Γκατζογιάννη [είναι] επίσης ένα βιβλίο ισχυρής εντυπώσεως με δημοσιογραφική τεχνική». 

Στην επόμενη ερώτηση: Την ίδια γνώμη έχετε και για τα άλλα δύο βιβλία που γράφτηκαν σαν απάντηση στην «ΕΛΕΝΗ»; 
«Όχι. Τα άλλα είναι απλώς κατασκευάσματα και δεν καταδέχομαι να τα βάλω σπίτι μου. Τα φυλλομέτρησα στα βιβλιοπωλεία και πήγα και πλύθηκα μετά. Διατί, όταν πιάνω κάτι που δεν μου αρέσει πλένω τα χέρια μου». 

Η περικοπή αυτή αναφέρεται σε συνέντευξη που παραχώρησε ο Μ. Χατζιδάκις στον Θανάση Φωσκαρίνη και περιλαμβάνεται στο βιβλίο του «Το Μαχαίρι και ο Καθρέφτης», εκδ. ΙΚΑΡΟΣ. 

Μετά την πτώση της Μουργκάνας την οποίαν ήλεγχε ο λεγόμενος ΔΣΕ, στον Εθνικό Στρατό, 14-09- 1948, οι αντάρτες μετέφεραν βιαίως και συλλήβδην τους πληθυσμούς της περιοχής στην Αλβανία και μετά την πτώση του Γράμμου, τον Αύγουστο του 1949, με το πολωνικό φορτηγό πλοίο «Κοσιούσκο» στην Πολωνία και τελικά στην Ουγγαρία. 

Ένας από τους ακούσιους επιβάτες του «Κοσιούσκο» ήταν και ο υποσημειούμενος, ηλικίας τότε 5 ετών. 

Επιστρέψαμε στην Ελλάδα, ως βιαίως απαχθέντες, το Φεβρουάριο 1954. 

Αντώνης Ν. Βενέτης 

Μοναστηράκι Δωρίδος