KΕΡΑΜΙΤΣΑ ΦΙΛΙΑΤΩΝ: ΑΚΡΙΤΙΚΗ ΟΜΟΡΦΙΑ

Κείμενο-φωτό Γιάννης Βέλλης

Πολλές περιοχές της Ελλάδας διαθέτουν εξαιρετικά μέρη για τουρισμό, ηρεμία, τόσα άλλα, θετικά πάντα. Χωρίς να αναφέρονται, με κάποια προτεραιότητα, στον τουριστικό χάρτη της χώρας μας. Έτσι είναι κι η ορεινή Ήπειρος, στο μεγαλύτερο μέρος της, που κάποτε έσφυζε από κόσμο, αλλά σήμερα μετά τον “Καποδίστρια” και τον “Καλλικράτη” έχει αφεθεί στην τύχη της.

Λάθος χειρισμοί; ή επιλογή; δεν είναι κάτι που θα το κρίνουμε εδώ -αν και έχω άποψη, σ' αυτό- απλά διαπιστώνουμε κάποια αποτελέσματα στην Ελληνική ύπαιθρο, επειδή έχουν σχέση με το θέμα μας, τις αναφορές μας σε τόπους που επηρεάζονται ουσιαστικά από αυτό.

Η φύση αντιστέκεται, η αρχιτεκτονική αντιστέκεται, αλλά οι άνθρωποι πρέπει να επιβιώσουν. Έτσι μεγάλο μέρος του πληθυσμού της Ηπείρου έγιναν αθηναίοι, θεσσαλονικιοί, πατρινοί, κερκυραίοι, κλπ. Ή γερμανοί, γάλλοι, αμερικάνοι, αυστραλοί, αφρικανοί... Με την έννοια της μόνιμης εγκατάστασης σε νέα μέρη, για επιβίωση, σπουδές, καλύτερες υπηρεσίες.

Αυτό δε σημαίνει ότι τα μέρη αυτά ερήμωσαν, αλλά όπως και να το δούμε η αλήθεια είναι ότι έχασαν μέρος από τη ζωή τους, τη νεολαία τους, τις δραστηριότητές τους. Η ελκυστικότητά τους, φυσικά, δεν χάθηκε. Αυτό φαίνεται στις γιορτές και τα καλοκαίρια, βουλιάζουν από κόσμο. Επιστρέφουν οι ντόπιοι στην εστία τους, στις ρίζες, για να πάρουν δύναμη και να συνεχίσουν. Αλλά και οι φιλοξενούμενοί τους, μαζί με κάποιους ελάχιστους τουρίστες.

Μέσα από μια σειρά άρθρων, στο carnet de voyage, θα προσπαθήσω να σας δώσω την καλύτερη δυνατή εικόνα από μέρη που έζησα ή πέρασα εκεί θαυμάσια, στην Ήπειρο αλλά και αλλού -στη συνέχεια-, ώστε αν ο προορισμός σας οδηγήσει κοντά να κάνετε μια γρήγορη επίσκεψη ή και να μείνετε λίγες ημέρες για να τα γνωρίσετε καλύτερα, να εκτιμήσετε την ομορφιά τους.

Ξεκινώ από την Κεραμίτσα Φιλιατών Θεσπρωτίας, την ιδιαίτερη πατρίδα μου. Ορεινό χωριό της Μουργκάνας, δημοτικό διαμέρισμα στο Δήμο Φιλιατών Θεσπρωτίας. Κοντά στα ελληνοαλβανικά σύνορα. Συνήθως ανεβαίνετε σ' αυτό οδικώς από την πλευρά της Ηγουμενίτσας, αν και ο δρόμος δεν είναι ο καλύτερος από το χωριό Κοκκινολιθάρι και πάνω. Μπορείτε να έρθετε και από την Ιωαννίνων - Ηγουμενίτσας και στη γέφυρα του Καλαμά, στη Βροσίνα Ιωαννίνων, να συνεχίσετε σε μια απόσταση λίγων χιλιομέτρων μέχρι την Κεραμίτσα. Η επιλογή δική σας, η θέα εξαιρετική από κάθε πλευρά, ο δρόμος εδώ πολύ καλύτερος.

Φθάνοντας στο χωριό, οι γνώστες πηγαίνουν στο “πηγάδι”, στις πηγές δηλαδή. Έχουν εξαιρετικής ποιότητας νερό και παγωμένο, χειμώνα καλοκαίρι. Παλιότερα βάζανε μπύρες, καρπούζια και αλλα φρούτα να παγώσουν γρήγορα. Ο χώρος έχει διαμορφωθεί με χτιστή πέτρα, είναι ιδιαίτερα φιλόξενος. Υπάρχει το “μεσοχώρι”, αμέσως μετά, που διατηρεί ένα παραδοσιακό στυλ, σίγουρα θα αρέσει ακόμα και στο δυσκολότερο επισκέπτη. Εκεί είναι το πρώην κοινοτικό μέγαρο, η εκκλησία του Αγίου Δημητρίου, τα καφενεία, το παλιό καμπαναριό, ο πλάτανος.

Αφού “χορτάσετε” το κέντρο του χωριού, τις συζητήσεις με κατοίκους, μπορείτε να επισκεφθείτε μικρότερες εκκλησίες που υπάρχουν διασκορπισμένες, την Παναγίτσα, τον Άγιο Αθανάσιο, τον Προφήτη Ηλία και εκκλησάκια ιδιαίτερα όμορφα.

Υπάρχει φυσικά και το κάτω χωριό, που είναι μοιρασμένα τα σπίτια του μέσα στα νερά και το πράσινο. Σίγουρα αυτή η βόλτα γύρω από την περίμετρο του χωριού με αυτοκίνητο ή και με τα πόδια θα σας αρέσει. Όπως και κάπως ψηλότερα στη Βελούνα.

Κοντά στον Άγιο Αθανάσιο, υπάρχει ο αρχαιολογικός χώρος της Κεραμίτσας. Πιθανότερα κάποιο αρχαίο ελληνικό κάστρο για αμυντική χρήση είναι σκεπασμένο ανάμεσα στα χώματα, τις πέτρες και τα δέντρα, περιμένοντας την αρχαιολογική σκαπάνη να το αναδείξει, να το προσφέρει στον επισκέπτη. Μπορείτε με σχετική δυσκολία να τον επισκεφθείτε, η θέα προς την πλευρά του Καλαμά, αλλά και προς το χωριό είναι εξαιρετική.

Το χωριό έχει ιδανικά μέρη για πεζοπορίες. Στην πλατεία θα σας οδηγήσουν οι Κεραμιτσιώτες σε αυτούς. Υπάρχει το μονοπάτι του Λάγγαρη (1710 μ.Χ.), λιθόστρωτο καλντερίμι.

Μπορείτε να το φωτογραφίσετε, να τραβήξετε βίντεο, να το περπατήσετε και να νιώσετε ξεχωριστά. Θα μπορούσα να σας δώσω πολλά πληροφοριακά στοιχεία, αλλά δεν είναι σκοπός αυτής της στήλης αυτό. Μια πρώτη εικόνα για το μέρος, μια πρόταση επίσκεψης σ' ένα διαφορετικό προορισμό.

Αν θέλετε να μείνετε κάποιες μέρες περισσότερο μπορείτε να ενοικιάσετε δωμάτιο στον ξενώνα του χωριού, αλλά αυτό θα πρέπει να το κάνετε νωρίς γιατί μπορεί να έχουν κλειστεί τα δωμάτια το διάστημα που σας ενδιαφέρει. Αν δεν βρείτε δωμάτια μπορείτε να φιλοξενηθείτε σε ξενώνες γειτονικών χωριών ή να μείνετε στην Ηγουμενίτσα, που έχει και νυχτερινή ζωή, ανεβαίνοντας τα πρωινά στην Κεραμίτσα.

Η περιοχή είναι όμορφη όλο το χρόνο. Ιδανικότερη περίοδος για επίσκεψη θεωρώ ότι είναι ο Μάιος. Όλα είναι καταπράσινα, πανέμορφα.

Χρήσιμα πληροφοριακά στοιχεία:
ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΜΟΥΡΓΚΑΝΑΣ Τηλ. 210 - 5202977 (www.mourgana.gr)
ΔΗΜΟΣ ΦΙΛΙΑΤΩΝ Τηλ. 26640.29091 & 029037
ΚΕΠ ΦΙΛΙΑΤΩΝ Τηλ. 26640.29002 & 029001
ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΦΙΛΙΑΤΩΝ Τηλ. 26640.22203
ΑΣΤΥΝΟΜΙΑ ΦΙΛΙΑΤΩΝ Τηλ. 26640.22393
ΠΥΡΟΣΒΕΣΤΙΚΗ ΦΙΛΙΑΤΩΝ Τηλ. 26640.23199
ΤΑΞΙ ΦΙΛΙΑΤΩΝ Τηλ. 26640.22026
ΤΑΞΙ ΛΕΠΤΟΚΑΡΥΑΣ Τηλ. 26640.41366
ΚΤΕΛ ΘΕΣΠΡΩΤΙΑΣ (ΦΙΛΙΑΤΕΣ) Τηλ. 26640.22209
ΚΤΕΛ ΘΕΣΠΡΩΤΙΑΣ (ΗΓΟΥΜΕΝΙΤΣΑ) Τηλ. 26650.22309
ΣΤΑΘΜΟΣ ΣΥΝΟΡΙΟΦΥΛΑΚΩΝ ΛΙΑ Τηλ. 26640.41790
Επισκεφθείτε το ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ στο χωριό Τσαμαντά
Μετεωρολογικός σταθμός Τσαμαντά (Live cam)
Μπορείτε να μείνετε στους Ξενώνες που λειτουργούν στα χωριά:
Κεραμίτσα (εκκλησία), Τηλ. 26640.41226
Κεραμίτσα (ιδιωτικός), Τηλ. 26640.41021

Καλλιθέα, Τηλ. 26640.41330
Κρυονέρι (Αδελφότητα Κρυονερίου), Τηλ. 26640.41651
Λιά, Τηλ. 26640.41602
Μηλέα (Δημοτική επιχείρηση), Τηλ. 26640.42052