Φώτης Ζγούρης: Οι δύο όψεις του ίδιου νομίσματος

Είμαστε πλέον στην 7η χρονιά της οικονομικής – και όχι μόνο – κρίσης στην χώρα μας. Και τίποτα δεν φαίνεται να έχει αλλάξει προς το καλύτερο – μάλλον το αντίθετο συμβαίνει. Ο κόσμος για άλλη μια φορά βρίσκεται στους δρόμους, διαμαρτυρόμενος και πάλι για τα νέα μέτρα που έρχονται. Και το χειρότερο είναι ότι λύση δεν φαίνεται στον ορίζοντα, απογοητεύοντας ακόμα μεγαλύτερα κομμάτια της κοινωνίας μας. Τι μπορεί να φταίει όμως γι αυτό; Γιατί η χώρα μας, όχι μόνο δεν βγαίνει από την κρίση, αλλά δεν δείχνει ικανή να καταλάβει καν το πρόβλημα, έτσι ώστε να βρει λύση;

Από το 2013 η άποψή μου ήταν ότι οι δύο διαφαινόμενες τότε λύσεις κυβερνησιμότητας – η συγκυβέρνηση ΝΔ-Πασόκ και ο Σύριζα (τότε δεν διανοούνταν κανένας να σκεφτεί συγκυβέρνηση Σύριζα-ΑΝΕΛ!) δεν ήταν παρά οι δύο διαφορετικές όψεις του ίδιου ακριβώς νομίσματος… Και η ιστορία τελικά μας έδειξε ότι μάλλον κάπως έτσι είναι τα πράγματα. Και το «νόμισμα» αυτό είναι ένα: η διατήρηση ή η άνοδος στην εξουσία και το μοίρασμα των λαφύρων του κράτους σε πρώτο πλάνο – και κάπου στο βάθος, αν γίνεται, και η αναγέννηση της οικονομίας μας, η αναδιάρθρωση του κράτους όπου και αν αυτό γίνεται χωρίς να πειράξουμε τα «δικά μας παιδιά»… Και δυστυχώς οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια σε ένα άλλο νόμισμα, πραγματικό αυτή την φορά, την δραχμή.

Και ποιος ο λόγος τότε για την αέναη μάχη τον εκάστοτε μονομάχων; Είναι δυνατόν όλος ο «καυγάς», όλος ο διχασμός (μνημονιακοί, αντιμνημονιακοί, γερμανοτσολιάδες, αριστεροί εξτρεμιστές, θεωρία των δυο άκρων και όλα όσα έχουμε ακούσει τα τελευταία χρόνια) να γίνεται για την νομή της εξουσίας; Και ποια νομή πλέον; Τα ψίχουλα που έχουν απομείνει; Κι όμως, ναι! Είναι δυνατόν το πολιτικό προσωπικό να είναι τόσο χαμηλού ορίζοντα, τόσο κοντόφθαλμο; Κι όμως, ναι! Και το αποδεικνύει, δυστυχώς, η ιστορία, ειδικά των πέντε τελευταίων χρόνων. Ας δούμε κάποια παραδείγματα, που κανείς δεν μπορεί να τα αρνηθεί – δεν μιλάμε για θεωρία δηλαδή, αλλά για τα γεγονότα:

Ο ένας ξεκίνησε λοιπόν την «αντιμνημονιακή» τάση, μιλώντας για διαφορετικούς δρόμους ανάπτυξης, έξω από τα μνημόνια, παραθέτοντας τα «Ζάπεια» 1,2,3 κτλ. Ο άλλος για κατάργηση του μνημονίου με ένα νόμο και ένα άρθρο και αργότερα για παράλληλο πρόγραμμα. Ανέλαβαν την εξουσία δρέποντας του καρπούς της απογοήτευσης και του θυμού της κοινωνίας και το αποτέλεσμα; Το ίδιο, τα μνημόνια…
Κατηγορούσαν με την ίδια ένταση, τα «διαπλεκόμενα», τους «εργολάβους», τους «καναλάρχες»… Ανέλαβαν την εξουσία και δεν τόλμησαν τίποτα. Οι ίδιοι εργολάβοι, οι ίδιοι καναλάρχες, συνεχίζουν τις δουλειές του με τον ίδιο ακριβώς τρόπο.
Κατήγγειλαν τους κομματικούς διορισμούς, αλλά την στιγμή που ανέλαβαν την διακυβέρνηση συνέχισαν το ίδιο βιολί: μετακλητοί, σύμβουλοι, παρατρεχάμενοι έβρισκαν τον δρόμο αμέσως. Η «πρώτη φορά αριστερά» μάλιστα το κάνει τόσο έντονα – δείχνοντας μια απίστευτη «πείνα» για να βολέψει τα δικά της παιδιά – και η δικαιολογία είναι «και οι άλλοι τα ίδια έκαναν»(!)
Ο ένας έκλεισε την ΕΡΤ σε μια νύχτα, ο άλλος την άνοιξε σε μια νύχτα – κανείς απ τους δύο δεν τόλμησε να την αναδιαρθρώσει,
Μαύρα ταμεία, κυβερνητικοί και στελέχη που βρέθηκαν με χρήματα που δεν μπορούσαν να δικαιολογήσουν απ την μια, υπουργοί που ξέχασαν να δηλώσουν κάτι εκατομμύρια ή που παίρνουν ακόμα και σήμερα δημόσια έργα απ την άλλη. Εννοείται ότι και οι δύο καταγγέλλουν την διαφθορά – των άλλων!
Κυβέρνησαν και οι δυο με τις γνωστές πλέον ΠΝΠ! Εννοείται ότι στην αντιπολίτευση τις κατήγγειλαν ως αντισυνταγματικές…

Ο κατάλογος είναι μακρύς και είμαι σίγουρος ότι ο καθένας θα βρει κάτι να συμπληρώσει εδώ. Η σημαντικότερη ομοιότητα όμως των δύο είναι η εξής:
Παντελής έλλειψη ενός σχεδίου εξόδου απ την κρίση. Πανικόβλητοι με τις εξελίξεις, σέρνονται πίσω από τις επιλογές της τρόικα (κουαρτέτο πλέον!) και ρίχνουν το ανάθεμα σε αυτήν – μόνιμη επωδός το κλείσιμο του ματιού στον λαό: «δεν φταίμε εμείς, αυτοί μας τα επιβάλλουν».

Και αυτό είναι το μεγαλύτερο πρόβλημά μας αυτήν την στιγμή! Δεν έχουμε βρει ως κοινωνία τον τρόπο που θα πορευτούμε. Δεν έχουμε καν κατανοήσει το τι έφταιξε, έτσι ώστε να συμφωνήσουμε σε ένα σχέδιο για το μέλλον. Και ζαλισμένοι μέσα στην κρίση ψάχνουμε τον επόμενο «σωτήρα». Τώρα εμφανίστηκε ο Κυριάκος, αύριο μπορεί και ο Λαφαζάνης…

Η μόνη διαφορά που μπορώ να εντοπίσω ανάμεσά τους, είναι ότι η κυβέρνηση Σαμαρά-Βενιζέλου είχε το αίσθημα της αυτοσυντήρησης σε τέτοιο βαθμό ώστε να γνωρίζει ότι η επιβίωσή τους εξαρτάται από την ΜΗ κατάρρευση της οικονομίας. Οι Συριζανέλ δεν είχαν τέτοια ψυχολογικά θέματα – άλλωστε φαίνεται ότι δεν πιστεύουν καν στην ελεύθερη οικονομία…

Η νέα διαχωριστική γραμμή, που ήδη αχνοφαίνεται, είναι η επιλογή ανάμεσα στο παλιό κομματικό κράτος και στις μεταρρυθμίσεις, ανάμεσα στους βολεμένους των μηχανισμών και τον κόσμο της εργασίας. Τα διλήμματα «αριστερός-δεξιός», «μνημόνιο-αντιμνημόνιο», «παλιό-νέο» μας τελειώνουν σιγά σιγά.

Μετά, λοιπόν, και την παταγώδη αποτυχία της «πρώτης φοράς αριστεράς με ολίγη από Καμμένο», ίσως είναι η στιγμή και εμείς, οι πολίτες, να ενηλικιωθούμε και να καταλάβουμε ότι δεν υπάρχει εύκολη λύση στα προβλήματα της χώρας μας. Δεν πρέπει να πιστέψουμε πάλι σε ελπίδες, σε σωτήρες, σε κάποιον που με ένα μαγικό ραβδάκι θα τα λύσει όλα! Φοβάμαι ότι μια μερίδα του κόσμου, μέσα σε αυτό το κλίμα, θα ψάξει να βρει τον επόμενο «τιμωρό» των προηγούμενων «κακών», τον επόμενο «λαϊκό ήρωα» - ήδη κάποιοι βλέπουν τον Κυριάκο ως Μεσσία. Οι περισσότεροι όμως αρχίζουν και συνειδητοποιούν ότι η επόμενη λύση για την χώρα θα πρέπει να είναι κάποιος με συγκεκριμένο σχέδιο, με συγκεκριμένο στόχο, που δεν θα πει ψέματα προεκλογικά, αλλά την αλήθεια όσο κι αν αυτή πονάει…

Και το Ποτάμι; Τι πρέπει να κάνει; Κατ’ εμέ, να συνεχίσει την πορεία του! Ό,τι είπαμε ως Ποτάμι από το 2014, όσο κι αν δεν ήταν δημοφιλές, όσο κι αν ξένιζε κάποιους, βγήκε αληθινό. Ένα κίνημα που δημιουργήθηκε για να μεταρρυθμίσει, που έφερε στην πολιτική εκπληκτικούς ανθρώπους της πραγματικής ζωής και όχι των κομματικών σωλήνων, δεν πρέπει να λοξοδρομήσει ούτε να δελεαστεί σε λαϊκίστικους δρόμους. Και η εκλογή του Κυριάκου Μητσοτάκη στην ΝΔ είναι σίγουρο ότι θα στρέψει την κουβέντα στις αναγκαίες αλλαγές – δηλαδή στο πεδίο δράσης μας! Κι αν δεν τα καταφέρουμε – έχουμε πει άλλωστε ότι η πολιτική δεν είναι αυτοσκοπός για εμάς – τουλάχιστον θα γυρίσουμε στις δουλειές μας έχοντας την συνείδησή μας ήσυχη διότι ρίξαμε τον σπόρο του καινούριου, του διαφορετικού, στα πολιτικά δρώμενα της χώρας μας!

* Ο Φώτης Ζγουρής είναι εμπειρογνώμονας του τομέα ασφάλισης, υποψήφιος βουλευτής Θεσπρωτίας με το Ποτάμι