Εκθεση-βόμβα από Ευρωκοινοβούλιο για τα έργα ΕΣΠΑ Στον αέρα η Γ' φάση του λιμανιού της Ηγουμενίτσας

Εκθεση-βόμβα από Ευρωκοινοβούλιο για τα έργα ΕΣΠΑ
Στον αέρα η Γ' φάση του λιμανιού της Ηγουμενίτσας

Σχεδόν τα μισά από τα 181 έργα προτεραιότητας που είχαν αποφασιστεί το 2011 είτε καθυστερούν, είτε δεν θα ολοκληρωθούν εντός του αρχικού χρονοδιαγράμματος. Τι διαπίστωσαν οι ευρωβουλευτές που επισκέφθηκαν την Ελλάδα. Οι κίνδυνοι επιστροφής πόρων και η Bild.

Στην έκθεση της ομάδας ευρωβουλευτών από την Επιτροπή Προϋπολογισμού, που είχαν επισκεφθεί σειρά μεγάλων έργων στην Ελλάδα προ εβδομάδων, στηρίζεται το δημοσίευμα της γερμανικής Bild περί του κινδύνου απώλειας/επιστροφής κοινοτικών κονδυλίων ύψους 6,5 δισ. ευρώ, το οποίο προκάλεσε την έντονη αντίδραση του αρμόδιου υφυπουργού Αλ. Χαρίτση, που ξεκαθάρισε πως δεν θα χαθούν κονδύλια.

Οι ευρωβουλευτές, με βάση και τα στοιχεία της Ομάδας Δράσης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την Ελλάδα, υποστηρίζουν στην έκθεση που συζητήθηκε προ ημερών πως από τα 181 έργα προτεραιότητας, προϋπολογισμού 11,5 δισ. ευρώ, που είχαν καθοριστεί τον Οκτώβριο του 2011, ολοκληρώθηκαν στην ώρα τους ή θα ολοκληρωθούν εγκαίρως τα 109 (συνολικού ύψους 4,7 δισ. ευρώ).

Την ίδια στιγμή, 52 έργα προτεραιότητας χρειάζονται επιτάχυνση ώστε να ολοκληρωθούν εντός του χρονοδιαγράμματος, 14 θεωρείται πως δεν θα ολοκληρωθούν ποτέ και 6 έχουν ήδη ακυρωθεί.

Στην έκθεση αναφέρεται πως «η Επιτροπή με κατάπληξη διαπίστωσε πως τόσο οι περιφερειακές όσο και οι δημοτικές αρχές – οι οποίες θα έπρεπε να έχουν εμπλοκή με τα υπό εξέλιξη έργα, καθώς είναι αυτές που θα επηρεαστούν περισσότερο από αυτά, είτε δεν συμμετείχαν καθόλου, είτε συμμετείχαν μερικώς στην προώθησή τους». Προσθέτουν πως «στις περισσότερες περιπτώσεις, τα έργα αποφασίστηκαν από την κεντρική διοίκηση η οποία βρίσκεται μακριά από τα περιφερειακά ή τοπικά ζητήματα που μπορούν να επηρεάσουν την εξέλιξη των έργων».

Χαρακτηριστικό παράδειγμα θεωρείται το βαλτωμένο έργο του μετρό Θεσσαλονίκης «όπου η κατασκευή του αποφασίστηκε στην Αθήνα, χωρίς ο δήμος Θεσσαλονίκης να έχει λόγο». Ένα άλλο παράδειγμα είναι η λίμνη Κάρλα όπου αποφασίστηκε να αλλάξουν κατεύθυνση τα νερά του Πηνειού «χωρίς να ληφθούν υπόψη οι παρατηρήσεις των αγροτών της περιοχής που εξαρτώνται από τον ποταμό».

Οι ευρωβουλευτές υποστηρίζουν πως τα κύρια προβλήματα που συναντούν τα έργα στην Ελλάδα είναι οι καθυστερήσεις στις αδειοδοτήσεις, οι ακυρώσεις συμβάσεων εξαιτίας των προβλημάτων ρευστότητας των κατασκευαστών και οι χρονοβόρες διαδικασίες ολοκλήρωσης των δικαστικών προσφυγών. Θεωρούν πως η έλλειψη συνεργασίας μεταξύ των κρατικών φορέων που προωθούν τα έργα, αλλά και ο υδροκεφαλισμός της ελληνικής διοίκησης στοιχίζουν σε χρήμα και μεγάλες καθυστερήσεις.

Επισημαίνουν πως πολλά έργα «δεν είχαν ρεαλιστικά χρονοδιαγράμματα» αφού δεν λαμβάνονταν υπόψη ούτε η εμπειρία από αντίστοιχα έργα που είχαν υλοποιηθεί στο παρελθόν! Ένα τέτοιο παράδειγμα είναι οι αρχαιολογικές εργασίες που σπανίως ολοκληρώνονται εντός των χρονοδιαγραμμάτων.

Η Bild στηρίχθηκε στην επισήμανση της έκθεσης σύμφωνα με την οποία «αν τα έργα δεν έχουν ολοκληρωθεί και λειτουργούν εντός της χρονικής περιόδου» που προβλέπει το ΕΣΠΑ 2007 – 2013 «τότε θα ενεργοποιηθούν οι διαδικασίες επιστροφής των κοινοτικών πόρων που δαπανήθηκαν στην Ευρωπαϊκή Ενωση».

Ζητούν, μάλιστα, από την Κομισιόν να παράσχει στοιχεία για κάθε έργο που χρηματοδοτείται στην Ελλάδα από κοινοτικά κονδύλια, αλλά και να ζητήσει από την κυβέρνηση στοιχεία για τους εθνικούς πόρους που θα διαθέσει μετά τη λήξη του ΕΣΠΑ για την ολοκλήρωση των έργων που καθυστερούν.

Οσο για τα επιμέρους έργα προτεραιότητας, όλοι πλέον γνωρίζουν πως δεν πρόκειται να ολοκληρωθούν εντός του αρχικού χρονοδιαγράμματος προσπάθειες όπως το Εθνικό Κτηματολόγιο, το Εθνικό Δημοτολόγιο, το Ψηφιακό Σχολείο (ήδη τα κονδύλια αναχώρησαν για αλλού…), αλλά και κάθετοι άξονες της Εγνατίας Οδού, το μετρό Θεσσαλονίκης, τμήματα του σιδηροδρομικού δικτύου (π.χ. Πολύκαστρο – Ειδομένη).

Ηδη έχουν ακυρωθεί ή έχουν λυθεί οι συμβάσεις με τους εργολάβους για έργα όπως η τρίτη φάση του λιμένος Ηγουμενίτσας, το λιμάνι της Μυτιλήνης, το νοσοκομείο Κομοτηνής, κ.ά.