Οι πειρατές της Αδριατικής ΟΙ ΣΚΟΤΕΙΝΕΣ ΠΤΥΧΕΣ ΠΟΥ ΦΩΤΙΣΕ ΤΟ NORMAN ATLANTIC

Οι πειρατές της Αδριατικής

ΟΙ ΣΚΟΤΕΙΝΕΣ ΠΤΥΧΕΣ ΠΟΥ ΦΩΤΙΣΕ ΤΟ NORMAN ATLANTIC

Η ναυτική τραγωδία στην Αδριατική με το μοιραίο πλοίο Norman Atlantic έφερε στο φως σκοτεινές πτυχές της ασύδοτης -πέραν πάσης αμφιβολίας- πραγματικότητας με τη δράση κυκλωμάτων στα πλοία της γραμμής Ελλάδας - Ιταλίας, και την παραβίαση κανονισμών ασφαλείας που θέτει σε κίνδυνο ανθρώπινες ζωές. 

Οδηγοί φορτηγών που κατά παράβαση κάθε εθνικού νόμου και κοινοτικής οδηγίας, υπό την ανοχή ή ακόμα και υπό την πίεση των πληρωμάτων, κοιμούνται στις κουκέτες των αυτοκινήτων στα γκαράζ των πλοίων, «παραμάγαζα» που στήνονται με εμπόρευμα τις... καμπίνες οι οποίες διπλοχρεώνονται χωρίς κανείς να γνωρίζει ποιος καρπώνεται την επιπλέον χρέωση, πλοία υπό ξένες σημαίες με ελλιπή πληρώματα στο όνομα της εξοικονόμησης του λειτουργικού κόστους αλλά και διακίνηση μεταναστών από αδίστακτα κυκλώματα τα οποία δρουν στα λιμάνια από την Πάτρα μέχρι την Ηγουμενίτσα. Πρόκειται για τα βασικά κομμάτια της ζοφερής εικόνας που αναδύθηκε τις τελευταίες ημέρες στην επιφάνεια της... Αδριατικής

Ξετυλίγοντας το κουβάρι από την αρχή, η τραγωδία του Norman Atlantic αποκάλυψε το άκρως επικίνδυνο «καθεστώς» με τις διανυκτερεύσεις οδηγών φορτηγών στα αμπάρια των πλοίων, εν γνώσει του πληρώματος, μολονότι κάτι τέτοιο απαγορεύεται ρητά. Κατά μια εκδοχή, υπό την ανοχή των υπαλλήλων ναυτιλιακών εταιρειών και παρά τους όποιους κινδύνους, οι οδηγοί προτιμούν συχνά να ξεκουραστούν στα οχήματά τους αντί στις κουκέτες. Οι ίδιοι μιλούν για απαράδεκτες συνθήκες στις καμπίνες των πλοίων που έχουν δρομολογηθεί τα τελευταία χρόνια στις γραμμές της Ιταλίας, γεγονός που τους ωθεί να κοιμούνται στις κουκέτες των φορτηγών τους.

Αναπάντητα ερωτήματα
Κατά μια άλλη εκδοχή, οι οδηγοί των φορτηγών αναγκάζονται σε περιόδους αιχμής να διανυκτερεύουν στα φορτηγά τους, λόγω έλλειψης κλινών. Ορισμένοι καταγγέλλουν ότι οι εταιρείες δίνουν προτεραιότητα στους υπόλοιπους επιβάτες και τους ίδιους τους αντιμετωπίζουν ως επιβάτες δεύτερης κατηγορίας. Το ερώτημα που τίθεται σε αυτήν την περίπτωση είναι ξεκάθαρο: Από τη στιγμή που οι μεταφορικές εταιρείες πληρώνουν εισιτήριο ανά φορτηγό που περιλαμβάνει -πέραν των εμπορευμάτων- τον ύπνο του οδηγού, ποιος εισπράττει τα χρήματα από τις καμπίνες που χρεώνονται εις διπλούν, αφού εντέλει τις πληρώνουν και οι επιβάτες που τις χρησιμοποιούν;

Πιο συγκεκριμένα, στο εισιτήριο ενός οδηγού φορτηγού περιλαμβάνονται θέση σε καμπίνα και φαγητό. Το κόστος του μετ΄ επιστροφής σε αυτά τα δρομολόγια φθάνει έως και τα 1.000 ευρώ. Ο πρόεδρος των διεθνών μεταφορέων Απόστολος Κενανίδης μιλώντας στο «Εθνος της Κυριακής» αναφέρει ότι τα τελευταία χρόνια έχουν αλλάξει οι τύποι των πλοίων που ταξιδεύουν προς την Ιταλία. Λόγω ανταγωνισμού χρησιμοποιούνται πλοία με μεγαλύτερη χωρητικότητα σε οχήματα, περιορίζοντας τις ανέσεις στις καμπίνες σε τέτοιο βαθμό που οι συνθήκες διαμονής κάθε άλλο παρά ευχάριστες είναι. Πέραν του ότι οι χώροι έχουν περιοριστεί σημαντικά, δεν υπάρχει σε αρκετές περιπτώσεις εξαερισμός, το καλοκαίρι οι θερμοκρασίες είναι υπερβολικά υψηλές, ενώ τον χειμώνα το κρύο είναι τέτοιο που αναγκάζονται πολλοί να κοιμούνται ακόμη και με τα μπουφάν τους.

Προτιμούν λοιπόν να κοιμούνται στις κουκέτες των φορτηγών για να μπορούν την επόμενη μέρα να οδηγήσουν με ασφάλεια. Χρησιμοποιούν μόνο το μπάνιο της καμπίνας και μετά πηγαίνουν κάτω στα οχήματά τους. Χαρακτηριστικό της κατάστασης που επικρατεί στα πλοία που μοιάζουν περισσότερο με οχηματαγωγά (RO-RO), παρά με επιβατηγά, είναι ότι, σύμφωνα με τις μαρτυρίες των οδηγών, υπάρχει πλοίο που εκτελεί σήμερα δρομολόγια στις γραμμές της Αδριατικής και διαθέτει καμπίνα με περισσότερες από 15 κλίνες! Η καμπίνα αυτή διατίθεται πάντα σε οδηγούς φορτηγών...

Παλιότερα τα γκαράζ «σφραγίζονταν» και δεν μπορούσε να κατεβεί κανείς. Επειδή όμως πλέον πολλοί οδηγοί διαμαρτύρονται για την κατάσταση που επικρατεί στις καμπίνες, τους επιτρέπεται η πρόσβαση στο γκαράζ με την ανοχή των υπαλλήλων των ναυτιλιακών εταιρειών.

Ωστόσο, όπως αναφέρει ο πρόεδρος των διεθνών μεταφορέων, Απόστολος Κενανίδης, πολλές φορές, ειδικά τις περιόδους αιχμής, παρατηρείται έλλειψη σε καμπίνες. Σε αυτές τις περιπτώσεις, προτεραιότητα δίνεται στους υπόλοιπους επιβάτες του πλοίου. Ετσι, παρότι οι οδηγοί φορτηγών δικαιούνται θέση σε καμπίνα, πολλές φορές αυτές παραχωρούνται σε άλλους επιβάτες. Συνεπώς, σύμφωνα με τον κ. Κενανίδη, «οι ίδιες καμπίνες χρεώνονται δύο φορές. Το ερώτημα βέβαια που εύλογα τίθεται είναι ποιος καρπώνεται την έξτρα χρέωση».

Στην περίπτωση του Norman Atlantic οι οδηγοί των φορτηγών ήταν εκείνοι που μοίρασαν στους επιβάτες σωσίβια, ο συναγερμός δεν ενεργοποιήθηκε όταν ξέσπασε η πυρκαγιά, ενώ το πλήρωμα ασχολήθηκε ουσιαστικά με την αντιμετώπισή της δύο ώρες αργότερα. Το κρίσιμο αυτό γεγονός, σε συνδυασμό με τη σοβαρή καθυστέρηση στον απεγκλωβισμό των επιβαινόντων, μαρτυρά ότι το πλήρωμα στο πλοίο ήταν ελλιπές. Οπως κατήγγειλε στο «Εθνος» τις προηγούμενες ημέρες ο πρόεδρος της ΠΝΟ, Γιάννης Χαλάς, το συγκεκριμένο πλοίο θα έπρεπε να έχει πλήρωμα τουλάχιστον 90 ατόμων, ενώ είχε μόλις 55.

Εξαιτίας αυτής της κατάστασης, με τα πληρώματα να είναι ελλιπή, οι οδηγοί φθάνουν στο σημείο να κάνουν μόνοι τους κουμάντο για να βάλουν τα φορτηγά στα γκαράζ. Πριν από μερικούς μήνες μάλιστα, ένας οδηγός έχασε τη ζωή του, όταν ένα φορτηγό τον παρέσυρε στην προσπάθειά του να παρκάρει χωρίς τη βοήθεια του πληρώματος.

Ανώτατο στέλεχος ακτοπλοϊκής εταιρείας μιλώντας στο «Εθνος της Κυριακής» δεν διστάζει να παραδεχθεί τα όσα βλέπουν το φως τις τελευταίες ημέρες μετά τη ναυτική τραγωδία με το Norman Atlantic, υπογραμμίζοντας ότι δεν είναι δυνατόν να περιορίζει μια εταιρεία τα κόστη εις βάρος της ασφάλειας, αλλά αυτό το χάος δημιουργείται επειδή δεν υπάρχουν πλέον διαθέσιμα κεφάλαια. Οπότε οι εταιρείες φθάνουν στο σημείο να πουλάνε τα πλοία τους, και ναυλώνουν πλοία ξένων εταιρειών και υψώνουν άλλες -πέραν της ελληνικής- σημαίες πιο ανταγωνιστικές για να περιορίσουν τα κόστη λειτουργίας τους.

Πολλοί μίλησαν τις τελευταίες δύο μέρες για μεγάλη καθυστέρηση στην αντιμετώπιση της πυρκαγιάς, για ασυνεννοησία και έλλειψη συντονισμού ανάμεσα στις ελληνικές αρχές και στο πλήρωμα του Norman Atlantic. Μάλιστα, τονίστηκε με έμφαση ότι η επικοινωνία με τον πλοίαρχο ήταν δύσκολη, καθώς μιλούσε μόνο ιταλικά και πάντοτε γινόταν με κάποιον διερμηνέα που βρισκόταν δίπλα του.

Η ΑΝΕΚ, όπως και οι υπόλοιπες ακτοπλοϊκές ελέω της οικονομικής ύφεσης αλλά και του αθέμιτου ανταγωνισμού με τις ξένες εταιρείες, επιλέγουν να πωλούν τα δικά τους πλοία και να ναυλώνουν άλλα με ξένες σημαίες και εν προκειμένω την ιταλική, ώστε να μπορούν να έχουν κόστη ανταγωνιστικά με αυτά των Ιταλών που χαρακτηρίζονται από πολύ πιο «ευέλικτες» και μισθολογικά πιο ελκυστικές επανδρώσεις.

Μοιραία ασυνεννοησία
Με άλλα λόγια, επιλέγουν να ναυλώνουν πλοία με ξένη σημαία για να έχουν μικρότερο -αριθμητικά- πλήρωμα, αλλά και να απαλλάσσονται από τις ασφαλιστικές εισφορές των ναυτικών. Μάλιστα, όπως αναφέρουν παράγοντες της ναυτιλίας, εάν το Norman Atlantic είχε πλήρωμα αποτελούμενο αποκλειστικά από Ελληνες ναυτικούς, πιθανόν η περιπέτεια αυτή που εξελίχθηκε σε τραγωδία να είχε διαφορετικό τέλος, καθώς η έλλειψη συνεννόησης όχι μόνο με τις ελληνικές λιμενικές Αρχές αλλά και τους επιβάτες του πλοίου αποδείχθηκε μοιραία.

Η ναυτική τραγωδία έφερε στο φως και μια άλλη σκοτεινή πτυχή που σχετίζεται με το σύγχρονο δουλεμπόριο. Αδίστακτα κυκλώματα διακίνησης μεταναστών, που δρουν στα λιμάνια που συνδέουν Ιταλία και Ελλάδα, στοιβάζουν μέσα σε νταλίκες πρόσφυγες. Μόλις την περασμένη Κυριακή το «Εθνος» αποκάλυψε ντοκουμέντα από τα σούπερ σκάνερ των λιμενικών Αρχών με κρυμμένους μετανάστες στις καρότσες των φορτηγών. Τα κυκλώματα αυτά προωθούν τους μετανάστες από και προς την Ιταλία έναντι αδράς αμοιβής. Σύμφωνα με εκτιμήσεις αξιωματούχων, το «εμπόριο δυστυχίας» αποδεικνύεται πιο επικερδές και από το εμπόριο ναρκωτικών, ενώ στον κόλπο έχει μπει για τα καλά και η ιταλική μαφία.

Λίγο πριν αποπλεύσει από το λιμάνι της Πάτρας το Norman Atlantic, άνδρες του Λιμενικού ανακάλυψαν μετανάστες που επιχειρήθηκε με αυτόν τον τρόπο να μπουν στο πλοίο. Το αν υπήρχαν λαθρεπιβάτες κρυμμένοι στο γκαράζ του Norman Atlantic είναι ένα στοιχείο που ίσως μείνει για πάντα κρυμμένο στα απανθρακωμένα σπλάχνα του πλοίου... Κώστας Νάνος