Φιλιάτες: Ο θάνατος του Ιταλού διοικητή

Φιλιάτες: Ο θάνατος του Ιταλού διοικητή

Σκαλίζοντας τα γεγονότα των πρώτων ημερών του πολέμου του 1940 στη Θεσπρωτία, ασχοληθήκαμε πολύ και με το ημερολόγιο του Φερνάντο Καμπιόνε. Σε λίγο καιρό θα το έχουμε στα χέρια μας στο πρωτότυπο κι έτσι θα αντλήσουμε περισσότερες πληροφορίες. Για την ώρα βασιστήκαμε στη μετάφραση που δημοσίευσε το “ΕΘΝΟΣ” το 1953. Ο Γιώργος ο Κώτσης (Ιγκορ) φρόντισε να αναδημοσιεύσει το τμήμα που αφορούσε τη Θεσπρωτία στην εφημερίδα του, αλλά και στο βιβλίο του για το Φιλιάτι. Δε σταμάτησε όμως εκεί: Φρόντισε να βρει και την αναμνηστική στήλη που τοποθέτησαν οι Ιταλοί, προς τιμήν του σκοτωμένου διοικητή και να τη φωτογραφίσει. Βρίσκεται στου “Τάκα” και πρέπει οπωσδήποτε να τοποθετηθεί σε ένα υπόβαθρο. Μπορεί οι Ιταλοί να επιτέθηκαν απροκάλυπτα στη χώρα μας, μπορεί τα στρατεύματά τους να σκόρπισαν το θάνατο, την πείνα και τον εξευτελισμό, αλλά δεν χρειάζεται εμείς να ξεφτιλίζουμε τους νεκρούς τους.

Ας διαβάσουμε το περιστατικό του θανάτου του Ιταλού διοικητή, όπως το περιγράφει ο Καμπιόνε:

“…30 Οκτωβρίου 1940. Ξαφνικά το βράδυ, σαν κεραυνός σε καθαρό ουρανό, έρχεται η ανακοίνωση ότι σκοτώθηκε στους Φιλιάτες ο διοικητής του 32ου συντάγματος. Αποτελεί σημαντικότατη απώλεια ο θάνατός του κατά την αρχική φάση των επιχειρήσεων, γιατί στερεί το σύνταγμα του γέρου διοικητή που τον αγαπούσαν και τον εκτιμούσαν οι υφιστάμενοί του, κυρίως οι στρατιώτες. Ο συνταγματάρχης είχε πάει στο παρατηρητήριο του πυροβολικού για να εξετάσει ο ίδιος από πού προερχόταν η βολή μιας εχθρικής πυροβολαρχίας, η οποία παρενοχλούσε τα συγκεντρωμένα στρατεύματα στους Φιλιάτες.

Εκεί στο παρατηρητήριο τον πέτυχε μια εχθρική οβίδα και τον κομμάτιασε. Ήταν ο μόνος αξιωματικός που έπεσε κατά την πρώτη φάση των επιχειρήσεων. Ο θάνατός του προκάλεσε γενική και ειλικρινή θλίψη, που ήταν ακόμη μεγαλύτερη, γιατί αυτό το τραγικό γεγονός ήρθε την ώρα που οι επιχειρήσεις εξελισσόταν τόσο λαμπρά…”

Βέβαια το γεγονός αυτό διαδόθηκε αστραπιαία και στον ελληνικό πληθυσμό της περιοχής. Ήταν η πρώτη ευχάριστη είδηση από τότε που ξεκίνησε ο πόλεμος.( Μην ξεχνάμε ότι ο στρατός αποσύρθηκε πίσω από το φυσικό φράγμα του Καλαμά κι άφησε ανυπεράσπιστη την επαρχία Φιλιατών, όπως και την αντίστοιχη περιοχή στο Ν. Ιωαννίνων. Ο κόσμος ένοιωσε προδομένος. Φανταστείτε τους φαντάρους που πολεμούσαν πίσω από τον Καλαμά αλλά οι οικογένειές τους, οι μανάδες κι οι πατεράδες τους, τα παιδιά τους ήταν στα χέρια των Ιταλών και το χειρότερο των Αλβανοτσάμηδων!
Με τί καρδιά θ’ αντιστέκονταν; Επειδή τους απειλούσαν με στρατοδικείο κι εκτέλεση;)
Η είδηση λοιπόν ότι σκοτώθηκε ο Ιταλός διοικητής, από το ελληνικό πυροβολικό, πήρε θρυλικές διαστάσεις! Η οβίδα έπεσε μέσα στο καζάνι με το τσάι και τον ξεπάστρεψε. Κι ο επόμενος διοικητής, τόσο τρομοκρατήθηκε από την ευστοχία των Ελλήνων, ώστε εξέδωσε τη διαταγή “No fatsa Doulca”
“Όχι φάτσα στη Ντούλκα” από όπου ξεκίνησε το βλήμα. Ο Καμπιόνε δεν αναφέρει φυσικά τέτοια εντολή.

Μιχάλης Γ. Πασιάκος -labastia.blogspot.gr

Σ. Ιστολόγου: Να ευχαριστήσω τον ακούραστο Μιχάλη και να προσθέσω οτι η ανεύρεση της μισοκατεστραμένης επιτύμβιας στήλης έγινε με την συμβολή του Ηλία Λαγού, και το όνομα του στρατηγού είναι ROBERTO CIOVANI…

Για τα υπόλοιπα ας φροντίσει η δημοτική αρχή. 

 

Σε μια άκρη στο δρόμο προς του ΤΑΚΑ- πριν το εργοστάσιο- ας γίνει ένα βάθρο για να στηθεί επάνω του η επιτύμβια στήλη- δείγμα της τοπικής ιστορίας και της αξιοπρέπειας των Φιλιαταίων…

 

Νέα Φιλιατών